Refleksywność Białego małżeństwa Tadeusza Różewicza

• Authors: Nofikow, Ewa

Title variants

PL

Reflexivity of Tadeusz Różewicz’s Białe małżeństwo (“White Marriage”)

Abstracts

PL

Artykuł Refleksywność „Białego małżeństwa” Tadeusza Różewicza to analiza dramatu Białe małżeństwo w kontekście (i przy użyciu) narzędzi wypracowanych przez antropologię kulturową. W tekście wykorzystane zostały takie pojęcia, jak: widowisko kulturowe, liminalność czy – przywołana w tytule – refleksywność. Kategorie te służą zarówno opisaniu wewnętrznej, dynamicznej struktury tekstu Różewicza, jak i stanowią narzędzia interpretacyjne. Utwór Białe małżeństwo odczytany został jako tekst o rytualnym (i liminalnym) tworzeniu podmiotowości oraz artystycznym ustanawianiu świata przedmiotowego. Zmagania protagonistki z własnymi ograniczeniami, a także ze swoją – narzuconą przez innych – pozycją w świecie, czyli rodzinie, pokazał Różewicz jako rytualne, a zatem niepozbawione bólu, dochodzenie do świadomości własnego bycia w świecie. Jednocześnie Białe małżeństwo okazuje się tekstem o skomplikowanej i nigdy do końca „nieskonsumowanej” relacji między artystą a światem. Jeśli przyjąć, że Bianka to figura twórcy, to relacja między nim a rzeczywistością opiera się nie tyle na mnożeniu (słów, obrazów), ile na pozbywaniu się tego, co uznawane jest za ograniczające. Jednocześnie związek artysty i rzeczywistości, ale też artysty i sztuki, zawsze będzie związkiem niepełnym – białym małżeństwem.

Keywords

EN

dramat; refleksywność; widowisko kulturowe; liminalność; rytuał

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
• Year: 2013
• Volume: 02

Dates

published

2013

Contributors

author

Nofikow, Ewa

other

Uniwersytet w Białymstoku, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Teorii i Antropologii Literatury

other

Ewa Nofikow – dr, adiunkt w Zakładzie Teorii i Antropologii Litera- tury Uniwersytetu w Białymstoku. Jej zainteresowania badawcze obej- mują: interdyscyplinarne relacje między literaturoznawstwem a inny- mi dziedzinami humanistyki (historią, kulturoznawstwem); performa- tykę i performatywność literatury oraz jej związki z rzeczywistością społeczno- historyczną. Ważniejsze publikacje: Metafizyczne gospodarstwo Mirona (2001); Relacje między karnawałem a teatrem w XVII­wiecznych farsach mięsopustnych, [w:] Dramatyczność i dialogowość w kulturze (2010); „Mięsopust abo Tragicocomaedia na dni mięsopustne”. Karnawałowe sceny z życia człowieka XVII­wiecznego, [w:] Literatura – pamięć – historia. Prace ofiarowane profesor Elżbiecie Feliksiak (2010); Czemu służy karnawał? Zapustne obrazy w Marii Antoniego Malczewskiego (2010); Między językami, między głosami. O „poems” Andrzeja Sosnowskiego, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” (2012)

other

[e-mail]

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11089/6591