Stellenwert des Deutschlernens in Polen – empirische Befunde zur Motivation zum Fremdsprachenlernen

• Authors: Jakosz Mariusz

Title variants

PL

Znaczenie języka niemieckiego jako języka obcego w Polsce − wyniki badań empirycznych nad motywacją do nauki języków obcych

EN

The significance of German as a foreign language in Poland – the results of empirical research on motivation to learn foreign languages

• Languages of publication: DE

Abstracts

PL

Dane statystyczne wskazują, że Polska jest krajem, w którym odsetek uczących się języka niemieckiego jest największy na świecie. Na wstępie do artykułu przedstawiony zostanie aktualny status języka niemieckiego jako języka obcego w Polsce. W dalszej części omówione zostaną wyniki badań ankietowych, które przeprowadzono wśród uczniów w jednej z polskich szkół średnich. Ich celem było wyodrębnienie czynników wzmacniających lub osłabiających motywację do nauki języka niemieckiego. Uwaga badawcza skoncentruje się m.in. na takich aspektach, jak: nastawienie uczniów do nauki języka niemieckiego, stosowane materiały dydaktyczne, gatunki tekstów i ich tematyka, sposób organizacji zajęć, funkcja nauczyciela oraz rola uczuć i emocji na lekcjach języka niemieckiego.

EN

Some statistical data show that Poland takes the leading position in the world when it comes to the number of people learning German as a foreign language, which will be discussed in the introduction of the paper. The results of the research conducted with the use of questionnaires among high school students will be discussed in the further part of the paper. The aim of the research is to distinguish the factors enhancing and diminishing students’ motivation to learn German. Students’ attitudes towards German as a foreign language, teaching materials, text genres and their thematic organization, lesson structures, teacher roles and the affective sphere of learning German are the factors to which the author pays close attention.

Keywords

PL

motywacja; nauka języka niemieckiego; języki obce; uczniowie; język niemiecki jako drugi język obcy w Polsce

EN

motivation; learning German as an FL; foreign languages; students; German as Second Foreign Language in Poland

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Językoznawcze
• Year: 2020
• Issue: XXII/1
• Pages: 61–85

Contributors

author

Jakosz Mariusz

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Ammon U. (2015): Die Stellung der deutschen Sprache in der Welt. Berlin/München/Boston.
• Apelt W. (1981): Motivation und Fremdsprachenunterricht. Leipzig.
• Auswärtiges Amt (Hrsg.) (2015): Deutsch als Fremdsprache weltweit. Datenerhebung 2015. Berlin.
• Brühwiler Ch., Le Pape Racine, Ch. (2017): Entwicklung motivationaler Orientierungen beim multiplen Erwerb von Französisch und Englisch als Fremdsprachen am Übergang von der
• Primarstufe in die Sekundarstufe I. „Zeitschrift für Interkulturellen Fremdsprachenunterricht“ 22(1), S. 167–181. Online:
• issue/view/68>, Zugriff am: 10.07.2019.
• Düwell H. (1979): Fremdsprachenunterricht im Schülerurteil. Untersuchungen zu Motivation, Einstellungen und Interessen von Schülern im Fremdsprachenunterricht. Schwerpunkt
• Französisch. Tübingen.
• Földes C. (2016): Position und Entwicklungsdynamik des Deutschen als Fremdsprache international – im Blick der angewandten Linguistik. „Glottodidactica. An International
• Journal of Applied Linguistics” 43(2), S. 13–38.
• Gester S., Kegyes E. (2015): Quo vadis, DaF? II: Betrachtungen zu Deutsch als Fremdsprache in den Ländern der Visegrád-Gruppe. Frankfurt am Main u. a.
• Herrmann Ch., Fiebach Ch. (2004): Gehirn & Sprache. Frankfurt am Main.
• Iluk J. (2013): Jak (de)motywujemy uczniów na lekcjach języka obcego? „Języki Obce w Szkole” 4, S. 67–74.
• Karppinen M. (2005): Lernmotivation der Deutschlernenden in der gymnasialen Oberstufe in Finnland. Eine Vergleichstudie über den Motivationsstand der A- und B3-Deutschlernenden. Pro Gradu-Arbeit. Universität Jyväskylä. Online: <https://jyx.jyu.fi/handle/123456789/11456?locale-attribute=en>, Zugriff am: 15.07.2019.
• Kenné A. (2015): Motivation und Demotivation im Deutschunterricht an der Universität Dschang. „Info DaF“ 42(1), S. 71–86.
• Kleppin K. (2001): Motivation – Nur ein Mythos? (I). „Deutsch als Fremdsprache“ 38(4), S. 219–225.
• Legutke M. K., Schocker-von Ditfurth M., Müller-Hartmann A. (2013): Frühbeginnender Fremdsprachenunterricht. [In:] Handbuch Fremdsprachendidaktik. Hrsg. W. Hallet,
• F. G. Königs. Seelze-Velber, S. 290–293.
• Łada A. (2017a): Floskeln oder Fakten? Zur Situation der deutschen Sprache in Polen. Fakten und Meinungen. Warszawa.
• Łada A. (2017b): Weltweit führend beim Deutschlernen. „INFO – Magazin des Deutsch-Polnischen Jugendwerks“ 1, S. 4–5.
• Mericka K. (2017): Motive für das Lernen von Deutsch als Fremdsprache am Wellesley College (USA) und an der Universidade Federal de Minas Gerais (Brasilien). „Info DaF“ 44(5), S. 641–659.
• Pfeiffer W. (1982): Zur Rolle und Funktion audiovisueller Medien im Fremdsprachenunterricht. „Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics“ 15, S. 33–41.
• Pfeiffer W. (1988): Fremdsprachendidaktik und Mediendidaktik. [In:] Audiovisuelle Medien im Germanistikstudium: Tagungsmaterialien. Hrsg. W. Pfeiffer. Poznań, S. 7–20.
• Pfeiffer W. (2001): Nauka języków obcych: od praktyki do praktyki. Poznań.
• Pfeiffer W. (2004): Die Qual der Wahl oder: Was muss ich tun, um ein geeignetes Lehrwerk zu wählen?. „Hallo Deutschlehrer. Zeitschrift des Polnischen Deutschlehrerverbandes. Sonderausgabe“ 20, S. 10–11.
• Rheinberg F. (1986): Lernmotivation. [In:] Psychologie für die Erwachsenenbildung – Weiterbildung. Ein Handbuch in Grundbegriffen. Hrsg. W. Sarges, R. Fricke. Göttingen, S. 360–365.
• Riemer C. (2017): Was Deutschlernende berichten und was wir daraus über Motivation und Motivierung lernen können. „Fremdsprache Deutsch“ 57, S. 10–14.
• Schiefele U. (2008): Lernmotivation und Interesse. [In:] Handbuch der Pädagogischen Psychologie. Hrsg. W. Schneider, M. Hasselhorn. Göttingen, S. 38–49.
• Schiefele U. (2009): Motivation. [In:] Pädagogische Psychologie. Hrsg. E. Wild, J. Möller. Berlin/Heidelberg, S. 151–178.
• Schiefele U., Schreyer I. (1994): Intrinsische Lernmotivation und Lernen: ein Überblick zu Ergebnissen der Forschung. „Zeitschrift für Pädagogische Psychologie/German Journal of
• Educational Psychology“ 8(1), S. 1–13.
• Schmenk B. (2002): Geschlechtsspezifisches Fremdsprachenlernen? Zur Konstruktion geschlechtstypischer Lerner- und Lernbilder in der Fremdsprachenforschung. Tübingen.
• Skowronek B. (2016): Germanistische glottodidaktische Forschung in Polen: Retrospektive und Perspektive. [In:] Beiträge zur Germanistik. Zwischen Kontinuität und Modernität – Metawissenschaftliche und wissenschaftliche Erkenntnisse der germanistischen Forschung in
• Polen. Hrsg. E. Żebrowska, M. Olpińska-Szkiełko, M. Latkowska. Warszawa, S. 128–141. Online: <http://www.sgp.edu.pl/pl/seria.php>, Zugriff am: 10.02.2019.
• Smolik M., Poszytek P. (2017): Podstawa programowa kształcenia ogólnego w zakresie języka obcego nowożytnego w wychowaniu przedszkolnym i ośmioletniej szkole podstawowej – słowo komentarza. „Języki Obce w Szkole“ 1, S. 70–82.
• Solmecke G. (Hrsg.) (1983): Motivation und Motivieren im Fremdsprachenunterricht. Paderborn.
• Storch G. (2001): Deutsch als Fremdsprache – Eine Didaktik. Theoretische Grundlagen und praktische Unterrichtsgestaltung. 2. Auflage. München.
• Szałek M. (2004): Jak motywować uczniów do nauki języka obcego? Motywacja w teorii i praktyce. Poznań.