Życie lekarzy w zaborze rosyjskim w świetle korespondencji Józefa Bielińskiego

• Authors: Magowska Anita

Title variants

EN

Physicians’ life in the Russian partition in the light of Jozef Bielinski's correspondence

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi komentarz do przytoczonej poniżej korespondencji Józefa Bielińskiego (1848-1926) – lekarza. W Bibliotece Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie zachowały się bruliony zawierające brudnopisy listów Bielińskiego z lat 1876-1878 i korespondencja do niego kierowana z tego okresu. Wszystkie listy są źródłem wiedzy o życiu polskich lekarzy w zaborze rosyjskim w ostatnim ćwierćwieczu XIX w. Józef Bieliński nie był Litwinem, pochodził z Lubrańca koło Włocławka. Po ukończeniu studiów lekarskich na Uniwersytecie Warszawskim, został skierowany do walki z epidemią cholery w pobliskim miasteczku Kałuszyn. Gdy został tam lekarzem miejskim, z czym łączyła się bardzo niskie wynagrodzenie, mając na utrzymaniu żonę i rodziców, zaczął szukać lepiej płatnej posady. Został dobrowolnie lekarzem w Chołunicy w guberni wiackiej, gdzie Rosjanie zsyłali polskich więźniów politycznych. Przytoczone listy dostarczają szczegółowej wiedzy o warunkach życia i pracy lekarzy polskich w głębi Rosji.

EN

The article presents the life and scientific activity of Józef Bieliński (1848-1926), a doctor. In the Wroblewskis’ Library of the Lithuanian Academy of Sciences in Vilnius, notebooks containing rough drafts of Bielinski's letters and correspondence addressed to him have been preserved. These all letters are a source of knowledge about the life of Polish doctors in the Russian partition of Poland in the last quarter of the 19th century. Although most of his life Bielinski spent in Russia and Lithuania, he was nor a Lithuanian, neither a Russian, but a Pole, born in Lubraniec near Włocławek. After graduating from medical studies at the University of Warsaw, Bielinski was sent to fight the cholera epidemic in the nearby town of Kaluszyn. He became a city doctor soon, which was associated with a low salary. He had to support his wife and parents, hence, he began to look for a better-paid job and found it in the village of Cholunica in the governorate of Wiatka (today Kirow), a very unpleasant place, where the Russians sent Polish political prisoners. The letters from Cholunica provide detailed knowledge about Polish doctors' living and working conditions in the interior of Russia in the 1870s.

Keywords

PL

Józef Bieliński,; Alfons Koziełł-Poklewski,; zabór rosyjski,; XIX wiek,; lekarze polscy,; epidemia cholery

EN

Józef Bieliński,; Alfons Koziełł-Poklewski,; Russion Partition of Poland,; 19th century,; Polish physicians,; cholera epidemic

• Publisher: Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
• Journal: Acta Medicorum Polonorum
• Year: 2021
• Volume: 11
• Issue: 1
• Pages: 43-50

Dates

published

2021-07-30

Contributors

author

Magowska Anita

• Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

References

• Biblioteka Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie (Lietuvos Mokslų Akademijos Vrublevskių Biblioteka): F.7-411, F.7-461, F.9-106, F.9-1432,
• Państwowe Archiwum Historyczne Litwy, F.1135-5-19.
• Bieliński J., Autobiografia, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1926, nr 2, s. 161-177.
• Bieliński J., Cesarski Uniwersytet Wileński 1579-1831, t. 1-3, Kraków 1899-1900.
• Bilikiewicz T., Adamowicz Adam Ferdynand, [w:] PSB, t. 1, Kraków 1935, s. 26.
• Kozłowski E., Kossakowski Jarosław Michał, [w:] PSB, t. XIV, Wrocław 1968-1969, s. 267.
• Magowska A., Życie codzienne polskich lekarzy w służbie Rosji w XIX w. w świetle ich listów, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2013, nr 3, s. 423-434.
• Skubniewski W. (Barnauł), Dom Handlowy „A. F. Poklewskiego-Koziełła Następcy”, „Zesłaniec” 2007, nr 29, s. 25-31.
• Suligowski A., Józef Szeliga Bieliński. Jego działalność i jego praca. Warszawa 1931.
• Wrzosek A., Józef Bieliński (1848-1926). (Wspomnienie pośmiertne), „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny 1926, R. 5, nr 1, s. 151-152.
• Zamachowska M., Józef Bieliński, lekarz, badacz dziejów instytucji medycznych w Polsce, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2015, nr 4, s. 163-169.
• Zweigbaum M., Śp. Józef Bieliński. Wspomnienie pośmiertne, „Polska Gazeta Lekarska” 1926, nr 34 i 35, s. 631-634

Identifiers

DOI

doi.org/10.20883/amp.2021/1