Medial konstruiertes Wissen. Analyse des Kritisierens als Zugriffsobjekt auf diskursive Wissenskomplexe

• Authors: Hanus Anna

Title variants

PL

Wiedza konstruowana w mediach. Analiza kompleksowego działania językowego krytykowanie jako klucz do wiedzy w dyskursach medialnych

EN

Knowledge construal in the media. An analysis of the complex linguistic activity of criticism as a method of accessing knowledge in media discourses

• Languages of publication: DE

Abstracts

PL

Zgodnie z założeniami analizy dyskursu określone wydarzenia dyskursywne, ważkie politycznie bądź społecznie, stanowią bodźce działań dyskursywnych w mediach. Grupy reprezentujące konkretne interesy polityczne lub społeczne zajmują określone stanowisko na temat danego wydarzenia i próbują przeforsować swoje interesy i pozycje, dystrybuując i profilując określoną wiedzę na jego temat, pomijając treści stojące w sprzeczności z ich zamierzeniami (por. Czachur 2011: 87). Jednak nie tylko tematy istotne politycznie czy społecznie mogą stać się przedmiotem działań dyskursywnych i wpływać na kształtowanie się wiedzy, nierzadko wykreowanej, medialnie. Na podstawie dwóch wybranych dyskursów medialnych, istotnych kulturowo, podejmę próbę wykazania punktów stycznych, ale i różnic w dystrybucji wiedzy na temat dwóch wybitnych postaci kultury przez medialnych aktorów dyskursu. Analiza polegająca na eksploracji działań dyskursywnych posłuży ponadto do wnioskowania na temat wiedzy aktorów podejmujących działania w obu dyskursach medialnych, a zatem ustalenia, jaką wiedzą dysponują w obrębie określonego wycinka rzeczywistości. W analizach nie sięgam po powszechnie stosowane metody analizy dyskursu, lecz proponuję własne postępowanie, stanowiące propozycję rozszerzenia zbioru dotychczasowych narzędzi analizy dyskursu, polegające na analizie krytykowania, rozumianego jako kompleksowe działanie językowe.

EN

As assumed in discourse analysis, certain politically or socially important discursive events trigger discursive actions in the media. Acting interest groups locate themselves with their knowledge in relation to a specific political or social event and try to assert their interests and positions in the discourse by distributing particular knowledge about the event and not addressing the content that contradicts their objectives (cf. Czachur 2011: 87). However, not only politically or socially crucial issues can become an object of discursiwe and shape the way knowledge is construed, often by the media. Based on two selected discourses which are culturally significant he article tries to identify both similarities and discrepancies in relation to passing on knowledgeabout two renown figures of culture by the media discourse actors. The analysis consisting in exploring discursive actions will lead to providing information about the level of knowledge of the actors in the two discourses, i.e. to determining what knowledge they have about a particular section of reality. The undertaken analysis does not employ typical methods of discourse analysis, but it proposes its own method, which is an extension of the previous investigation methods. It is based on the analysis of criticism, which in this case is understood as a complex linguistic act.

Keywords

PL

wiedza w mediach; lingwistyczna analiza dyskursu; dyskurs medialny; kontrastywna analiza dyskursu

EN

knowledge construed by the media linguistic discourse analysis; media discourse; Contrastive Discourse Analysis

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Językoznawcze
• Year: 2020
• Issue: XXII/3
• Pages: 115–130

Contributors

author

Hanus Anna

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Adamzik, K. (2001): Sprache. Wege zum Verstehen. Tübingen.
• Antos, G. (2007): „Texte machen Wissen sichtbar!“. [In:] Germanistische Wahrnehmungen der
• Multimedialität, Multilingualität und Multikulturalität. Red. M. Olpińska/H.-J. Schwenk. Warszawa, S. 34−45.
• Auer, P. (1999): Sprachliche Interaktion. Eine Einführung anhand von 22 Klassikern. Tübingen.
• Busse, D./Teubert, W. (1994): Ist Diskurs ein sprachwissenschaftliches Objekt? Zur Methodenfrage
• der historischen Semantik. [In:] Begriffsgeschichte und Diskursgeschichte. Red. D. Busse/F. Hermanns/W. Teubert. Opladen, S. 10−28.
• Czachur, W. (2011): Diskursive Weltbilder im Kontrast. Linguistische Konzeption und Methode der kontrastiven Diskursanalyse deutscher und polnischer Medien. Wrocław.
• Foucault, M. (1973): Archäologie des Wissens. Frankfurt am Main.
• Hanus, A. (2018): Krytykowanie i jego operacjonalizacja w kontrastywnej analizie dyskursu. Wrocław/Dresden.
• Heinemann, M./ Heinemann, W. (2002): Grundlagen der Textlinguistik: Interaktion – Text – Diskurs. Tübingen.
• Heinemann, W. (2011): Diskursanalyse in der Kontroverse. [In:] „tekst i dyskurs – text und diskurs“ 4, S. 31−67.
• Maset, M. (2002): Diskurs. Macht und Geschichte. Foucaults Analysetechniken und die historische Forschung. Frankfurt am Main/New York.
• Spitzmüller, J./ Warnke, I. (2011): Diskurslinguistik. Eine Einführung in Theorien und Methoden der transtextuellen Sprachanalyse. Berlin/Boston.
• Wengeler, M. (2008): Topoi als Zugriffsobjekte auf Diskurse. [In:] Medien und Diskurs. Zur Skandalisierung von Privatheit in der Geschichte des Fernsehens. Red. CH. Pundt. Bielefeld, S. 103−104.
• Wengeler, M. (2007): Topos und Diskurs – Möglichkeiten und Grenzen der topologischen Analyse gesellschaftlicher Debatten. [In:] Diskurslinguistik nach Foucault. Red. I. Warnke. Berlin/New York, S. 165–186.