Nasilenie depresyjności wśród studentów pedagogiki specjalnej a ich zasoby osobiste

• Authors: Marlena Duda

Abstracts

PL

Studenci pedagogiki specjalnej jako przyszli wychowawcy i terapeuci są odpowiedzialni za wsparcie i prawidłowy rozwój swoich podopiecznych, stąd troska o ich sferę psychiczną wydaje się uzasadniona. Przedłużający się stres, ograniczenia, niepokój, stan niepewności co do najbliższej przyszłości oraz widmo bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia są istotnymi predyktorami obniżenia na- stroju i zaburzeń afektywnych, w tym depresji. Celem badań jest analiza związku pomiędzy wybranymi zasobami podmiotowymi a poziomem depresyjności w grupie studentów pedagogiki specjalnej. Wyniki wskazują, że tendencja do depresyjności i zaburzeń afektywnych występuje u osób o istotnie niższych zasobach podmiotowych, przy czym najsilniejsze związki dotyczą takich zasobów jak satysfakcja z życia i optymizm. Zaplanowane i przemyślane, długofalowe działania kształtujące wysoki poziom zasobów moją stanowić kluczową rolę w minimalizowaniu prawdo- podobieństwa występowania zaburzeń depresyjnych.

Keywords

PL

depresja; zasoby osobiste; samoskuteczność; optymizm; satysfakcja z życia; odporność psychiczna

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Edukacja Dorosłych
• Year: 2023
• Volume: 89
• Issue: 2
• Pages: 101-113

Dates

published

2023

Contributors

author

Marlena Duda

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

• https://orcid.org/000000019168808X

References

• Adrian, M., Ulrich, V. (2020). Life Satisfaction in Persons with Mental Disorders. Qual Life Res, 29, s. 3043–3052. DOI:10.1007/s11136-020-02556-9
• Babicki, M., Mastalerz-Migas, A. (2021). Występowanie zaburzeń lękowych wśród Polaków w dobie pandemii COVID-19. Psychiatria Polska, 55(3), s. 497–509. DOI:10.12740/PP/OnlineFirst/126230
• Banaszkiewicz, M., Wawrzonkowska, I., Andruszkiewicz, A., (2014). Zachowania zdrowotne i ich wybrane predyktory a jakość życia kobiet w okresie okołomenopauzalnym na przykładzie pacjentek Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. dr. E. Warmińskiego w Bydgoszczy. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 15(12), s. 263–279.
• Carver, C. S., Scheier, M. F. (2014). Dispositional optimism. Trends in Cognitive Sciences. Trends in Cognitive Science, 18(6), 293–299. DOI:10.1016/j.tics.2014.02.003
• Chodkowski, Z. (2023). Optymizm w opinii badanych studentów rzeszowskich uczelni. Forum Pedagogiczne, 14(1), s. 269–284, DOI:10.21697/fp.2023.1.20
• Depression and Other Common Mental Disorders,(2017). WHO. Pobrane z: https://www. who.int/publications/i/item/depression-global-health-estimates (12.11.2023).
• Dwyer, A.L., Cummings, A.L.(2001). Stress, self-efficacy, social support, and coping strategies in university students. Can J Couns. Canada: Canadian Counselling Association, 35, s. 208–220.
• Guney, S., Kalafat, T., Boysan, M. (2010). Dimensions of Mental Health: Life Satisfaction, Anxiety and Depression: A Preventive Mental Health Study in Ankara University Students Population. Proc-soc Behav Sci, 2, s. 1210–1213. DOI:10.1016/j. sbspro.2010.03.174.
• James, P., Kim, E.S., Kubzansky, E.D., Zevon, E.S., Trudel-Fitzgerald, C., Grodstein, F. (2019). Optimism and Healthy Aging in Women. American Journal of Preventive Medicine, 56(1), s. 116–124. DOI:0.1016/j.amepre.2018.07.037.
• Jones, K., McCorkle, C., Ricardo, F.M., Leykin, Y. (2023). Effect of demographic and clinical factors on depression self-efficacy. Arch Psych Psych, 25(2), s. 25–29. DOI:10.12740/APP/156319.
• Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
• Kim, E.S., Hagan, K.A., Grodstein, F., DeMeo, D.L., De Vivo, I., Kubzansky, L.D. (2017). Optimism and cause-specific mortality: A prospective cohort Study. American Journal of Epidemiology, 185(1), s. 21–29. DOI:10.1093/aje/kww182.
• Kim, E.S., James, P., Zevon, E.S., Trudel-Fitzgerald, C., Kubzansky, E.D Grodstein, F. (2019). Optimism and Healthy Aging in Women and Men. American Journal of Epidemiology, 188(6), s. 1084–1091. DOI:10.1093/aje/kwz056.
• Lewicka-Zelent, A., Huczuk-Kapluk, S., Pytka, A., Nosal, K. (2023). Depression symptoms of primary school students from the fourth and seventh grades. Studia z Teorii Wychowania, t. XIV, 1(42). s. 223–243. DOI:10.5604/01.3001.0016.3434.
• Liu, Q.Q., Zhou, Z.K., Yang, X.J., Niu, G.F., Tian, Y., Fan, C.Y.(2017). Upward social comparison on social network sites and depressive symptoms: a moderated mediation model of self-esteem and optimism. Pers Indiv Differ, 113, s. 223–28. DOI:10.1016/j. paid.2017.03.037.
• Liu, Z. (2023). Relation Between Family Environment, Life Satisfaction, Depression and Anxiety. Proceedings of the International Conference on Global Politics and Socio-Humanities, 24, s. 305–312. DOI:10.54254/2753-7048/24/20230794.
• Lohmann, R.C. (2019). What's Driving the Rise in Teen Depression? Pobrane z: https:// health.usnews.com/wellness/for-parents/articles/2019-04-22/teen-depression-is-on-the-rise (28.11.2023).
• Luo, J., Cao, W., Zhao, J., Zeng, X., Pan, Y., (2023). The moderating role of optimism between social trauma and depression among Chinese college students: a cross-sectional study. BMC Psychology, 11(270), s. 1–9. DOI:10.1186/s40359-023-01314-z.
• Meule, A., Lieb, K., Chmitorz, A., Voderholzer, U. (2023). Resilience and depressive symptoms in inpatients with depression: A cross-lagged panel model. Clinical Psychology and Psychoterapy, s. 1–6. DOI:10.1002/cpp.2926.
• Moghanibashi-Mansourieh, A. (2020). Assesing the anxiety level of iranian general population during COVID-19 outbreak. Asian Journal of Psychiatry, 51, s. 1–5. DOI: 10.1016/j.ajp.2020.102076.
• Naden, E., Schepman, A., Bilton, G., Rodway, P. (2023). Resilience and mental toughness as predictors of anxiety, depression, and mental well-being. Mental Wellness, 1(2), s. 1–7. DOI:10.4081/mw.2023.2.
• Narodowy Fundusz Zdrowia (2021). Raport NFZ o zdrowiu. Depresja. Pobrane z: https:// ezdrowie.gov.pl/portal/home/badania-i-dane/zdrowe-dane/raporty/nfz-o-zdrowiu- -depresja, (05.10.2023).
• Niu, G.F., Fan, C.Y., Zhou, Z.K., Tian, Y., Lian, S.L. (2015). The effect of adolescents’ optimism on depression: the mediating role of resilience. Chin J Clin Psychol., 23, s. 709–11. DOI:10.16128/j.cnki.1005-3611.2015.04.032.
• Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2008). Osobowościowe wyznaczniki satysfakcji z życia. W: I. Heszen-Niejodek, J. Życińska (red.), Psychologia zdrowia: W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji (s. 89–102). Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
• Pierce, M., Hope, H., Ford, T., Hatch, Hotopf, M., John, A. et. al. (2020). Mental health before and during the COVID-19 pandemic: a longitudinal probability sample survey of the UK population. The Lancet Psychiatry, 7, 10, s. 883–892. DOI:10.1016/S2215- 0366(20)30308-4.
• Poprawa, R. (2001). Zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem. W: G. Dolińska-Zygmunt (red.), Podstawy psychologii zdrowia (s. 103–142). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Poprawa, R. (2008). Samoocena jako miara podmiotowych zasobów. W: I. Heszen, J. Życińska (red.), Psychologia zdrowia: W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
• Rai, D.K., Naz, S. (2017). Self-efficacy as a predictor of negative automatic thoughts and depression. Int J Innov Res Multidiscip Fields, 3(7), s. 402–12.
• Rasmussen, H.N., Scheier, M.F., Greenhouse, J.B. (2009). Optimism and Physical Health: A Metaanalytic Review. Annals of Behavioral Medicine: A Publication of the Society of Behavioral Medicine, 37(3), s. 239–256. DOI:10.1007/s12160-009-9111-x.
• Reicher, H. (1997). Jaka jest funkcja zasobów psychospołecznych? Wpływ wsparcia społecznego, strategii radzenia sobie i życiowego stresu na psychologiczne funkcjonowanie młodzieży. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, 180, s. 189–202.
• Riepenhausen, A., Wackerhagen, C., Reppmann, Z.C., et al. (2022). Positive cognitive reappraisal in stress resilience, mental health, and well-being: a comprehensive systematic review. Emot Rev,14, s. 310–31. DOI:10.1177/17540739221114642.
• Rogowska, A.M., Kuśnierz, C., Bokszczanin, A. (2020). Examining anxiety, life satisfaction, general health, stress and coping styles during COVID-19 pandemic in Polish sample of University students. Psychology Research and Behavior Management, 13, s. 797–811. DOI: 10.2147/PRBM.S266511.
• Scheier, M.F., Carver, C.S. (1985). Optimism, coping and health: Assessment and implications of generalized outcome expectancies. Health Psychology, 4(3), s. 219–247. DOI:10.1037/0278-6133.4.3.219.
• Scheier, M.F., Carver, C.S. (2018). Dispositional optimism and physical health: A long look back, a quick look forward. American Psychology, 73(9), s. 1082–1094. DOI:10.1037/ amp0000384.
• Segerstrom, S.C., Taylor, S.E., Kemeny, M.E., Fahey, J.L. (1998). Optimism is associated with mood, coping, and immune change in response to stress. J Personal Soc Psychol. 74, s. 1646–55. DOI:10.1037/0022-3514.74.6.1646.
• Sing, C.Y., Wong, W.S. (2011). The effect of optimism on depression: the mediating and moderating role of insomnia. J Health Psychol., 16, s. 1251–58. DOI:10.1177/1359105311407366.
• Sokół-Szawłowska, M. (2021). Depresja. Skala zjawiska i nowe możliwości terapii z rozdziałem na temat pandemii COVID-19. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Szempruch, J. (2006). Kompetencje i zadania nauczyciela w procesie przekształcania szkoły. W: B. Muchacka (red.), Szkoła w nauce i praktyce edukacyjnej, t. 1, Kraków: Impuls.
• Tindle, H.A., Chang, Y.F., Kuller, L.H., Manson, J.E., Robinson, J.G., Rosal, M.C., Siegle, G.J., Matthews, K.A. (2009). Optimism, Cynical Hostility, and Incident Coronary Heart Disease and Mortality in the Women’s Health Initiative. Circulation. 120(8), s. 656–662. DOI:10.1161/CIRCULATIONAHA.108.827642.
• Wang, C., Diy, Ye, J., Wei, W. (2021). Study on the public psychological states and its related factors during the outbreak of coronavirus disease 2019 (COVID-19) in some regions of China. Psychology, Health & Medicine, 26 (1), s. 13–22. DOI:10.1080/13548506.2020.1746817.
• Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C.S. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. Int. J. Environ. Res. Public Health, 17(5), s. 1–25. DOI:10.3390/ijerph17051729.
• Yavari, S., Radfar, M., Faraji, N., Goli, R., Bagherzadi, A., Atharifar, R., Kazemi, S., Dadashi, M. (2023). Self-esteem and optimism in patients with major depression disorder: a cross-sectional study, Annals of Medicine and Surgery, 85(11), s. 5379–5383. DOI:10.1097/MS9.0000000000001263.

Identifiers

DOI

10.12775/ED.2023.016

Biblioteka Nauki

35493461