Folkloric orality in contemporary culture

• Authors: Janina Hajduk-Nijakowska

Title variants

PL

Folklorystyczna oralność w kulturze współczesnej

Abstracts

PL

Przyjęcie antropologicznej perspektywy analizowania folkloru słownego, rozumianego jako część kultury (każdej kultury), wymaga zredefiniowania pojęcia oralności w kulturze współczesnej. Oralność nie oznacza tylko ustnego, bezpośredniego przekazywania tekstu, ale ujawnia również sposób funkcjonowania człowieka w świecie oraz sposób jego poznawania ukształtowany przez myślenie typu ludowego. Przekaz może być realizowany również w formie komunikacji wizualnej lub elektronicznej. Analizowanie współczesne przekazów folklorystycznych z perspektywy antropologicznej wymaga zmiany metody pozyskiwania materiału badawczego, uwzględniającego przede wszystkim sytuację w jakiej realizowany jest dany przekaz. Kulturowy kontekst szczególnie ważny jest przy analizowaniu internetowej formy komunikacji folklorystycznej, w której konieczne jest uwzględnienie roli wspólnoty wirtualnej. Treści funkcjonujące dotąd poza siecią przenikając do internetu, poddawane są zmianom wynikającym z internetowej inspiracji i współtworzą e-folklor, którego analiza wymaga uwzględnienia wyjątkowej aktywności użytkowników sieci. Proces współczesnej socjalizacji kulturowej niemal w naturalny sposób został wzbogacony folklorystyczną oralnością.

EN

Accepting the anthropological perspective of analysing oral folklore, understood as a part of culture – any culture – requires a redefinition of the notion of orality in contemporary culture. Orality does not mean solely oral direct transmission of texts; it also reveals a way in which human beings operate in their world, as well as the manner of its cognition formed by folk-type thinking. A message may also be transmitted in the form of visual or electronic communication. Analysing contemporary folkloric texts from the anthropological perspective requires changing the existing method of acquiring research material. This includes primarily the situation in which the given text is realized. The cultural context is especially significant in analysing Internet-based form of folkloric communication, where it is necessary to take the role of virtual community into account. By penetrating the Internet, the content which until then functioned outside it is subjected to changes resulting from the Internet-related inspiration. It therefore co-creates e-folklore, the analysis of which must take the exceptional activity of Internet users into consideration. The process of contemporary cultural socialisation has been in a nearly natural way enriched by folkloric orality.

Keywords

EN

orality; folk-type thinking; e-folklore

PL

oralność; myślenie typu ludowego; e-folklor

• Publisher: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
• Journal: Łódzkie Studia Etnograficzne
• Year: 2023
• Volume: 62
• Pages: 11-20

Dates

published

2023

Contributors

author

Janina Hajduk-Nijakowska

• Wydział Nauk o Polityce i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Opolskiego

References

• Appadurai, A. (2005). Modernity at Large. Cultural Dimensions of Globalization. Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Bartmiński, J. (1990). Folklor, język, poetyka. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Burszta, W.J. (2004). Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Burszta, W.J., Pomieciński, A. (2012). E-folklor – wstęp. Kultura Popularna, 3, 4–5.
• Górska-Olesińska, M. (2005). Trwałe konwersacje. Wirtualna realis Sieci jako rzeczywistość w konwersacji. In: M. Ostrowicki (ed.), Estetyka wirtualności (pp. 455–473). Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
• Grochowski, P. (2013). Folklorysta w sieci. Prolegomena do badań folkloru internetowego. In: P. Grochowski (ed.) Netlor. Wiedza cyfrowych tubylców (pp. 41–64). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Gusiew, W.J. (1974). Estetyka folkloru (trans. T. Zielichowski). Zakład Naukowy im. Ossolińskich: Wrocław.
• Hajduk-Nijakowska, J. (2010). E-folklor. Rola internetu w powstawaniu nowych zjawisk folklorystycznych. In: P. Francuz, St. Jędrzejowski (eds.), Nowe media i komunikowanie wizualne (pp. 201–213). Lublin: Wydawnictwo Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II.
• Hajduk-Nijakowska, J. (2012a). E-folklor jako subkultura sieci. In: M. Górska-Olesińska (ed.), Liberatura, e-literatura i… Remiksy, remediacje, redefinicje (pp. 83–98). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Hajduk-Nijakowska, J. (2012b). Folklorystyczny nerw internetu. Wspólnotowa przestrzeń emocji i wyobraźni. Kultura Popularna, 3, 6–18.
• Hernas, Cz. (1973). Barok. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Hernas, Cz. (1976). Miejsce badań nad folklorem literackim. In: H. Markiewicz, J. Sławiński (eds.), Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa (pp. 467–481). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Hernas, Cz. (1984). Folklor. In: A. Hutnikiewicz, Cz. Hernas, J. Krzyżanowski (eds.), Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Vol. 1 (pp. 264–266). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Herzfeld, M. (2004). Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie (trans. M. M. Piechaczek). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Howard, R.G. (2008). Electronic Hybridity: The Persistent Processes of the Vernacular Web. Journal of American Folklore, 121 (480), 192–218.
• Jenkins, H. (2006). Convergence Culture. Where Old and New Media Collide. New York and London: New York University Press.
• Kajfosz, J. (2011). Folklor jako tekst w obiegu i jego potencjał konstruowania rzeczywistości. In: J. Hajduk-Nijakowska. T. Smolińska (eds.), Nowe konteksty badań folklorystycznych (pp. 53–77). Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
• Kowalski, P. (2011). Folklorystyka na nowych obszarach: antropologia mediów. In: J. Hajduk-Nijakowska. T. Smolińska (eds.), Nowe konteksty badań folklorystycznych (pp. 39–52). Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
• Krawczyk-Wasilewska, V. (2009). E-folklor jako zjawisko kultury digitalnej. In: G. Gańczarczyk, P. Grochowski (eds.), Folklor w dobie internetu (pp. 15–22). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• O zbieraniu i wydawaniu tekstów folkloru (1979). Literatura Ludowa, 1–3, 3–18.
• Ong, W.J. (2002). Orality and Literacy. The Technologizing of the Word. London and New York: Routledge.
• Pawluczuk, W. (1978). Naprawianie świata. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Putiłow, B.N. (1973). Folklorystyka współczesna i problemy tekstologii (trans. T. Zielichowski). Literatura Ludowa, 2, 37–47.
• Sulima, R. (1980). Dokument i literatura. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
• Sulima, R. (1992). Słowo i etos. Szkice o kulturze. Warszawa: Fundacja Artystyczna Związku Młodzieży Wiejskiej „Galicja”.
• Sulima, R. (1995). Rekonstrukcje i interpretacje. Od folklorystyki do antropologii codzienności. In: D. Simonides (ed.), Folklorystyka. Dylematy i perspektywy (pp. 55–72). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Sulima, R. (2005). Folklorystyka jako antropologia słowa mówionego. Literatura Ludowa, 4–5, 81–92.
• Tokarska-Bakir, J. (2000). Obraz osobliwy. Hermeneutyczna lektura źródeł etnograficznych. Wielkie opowieści. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.

Identifiers

DOI

10.12775/LSE.2023.62.01

Biblioteka Nauki

18104632