Zastosowanie metody TOPSIS do porównania poziomu opieki medycznej i sytuacji zdrowotnej ludności w Polsce w związku z pandemią Covid-19 w ujęciu województw

• Authors: Joanna Kisielińska , Bolesław Borkowski

Title variants

EN

Application of the TOPSIS method to compare the level of medical care and the health situation of the population in voivodeships in connection with the Covid-19 pandemic

Abstracts

PL

Celem podstawowym wykonanych badań jest porównanie poziomu opieki medycznej i sytuacji zdrowotnej ludności w województwach. Celem dodatkowym jest poszukiwanie czynników, które mają największy związek ze śmiertelnością z powodu Covid-19. W badaniach wykorzystano metodę TOPSIS oraz współczynnik korelacji Pearsona. Badania pokazały, że poziom opieki medycznej w województwach jest zróżnicowany, znacznie bardziej niż sytuacja zdrowotna jej mieszkańców. Sporządzone rankingi pozwoliły wyodrębnić województwa, w których poziom opieki medycznej jest relatywnie lepszy, oraz te w których występują zaniedbania. Największy związek śmiertelności z powodu Covid-19 ma liczba zachorowań na grypę (im więcej mieszkańców chorowało na grypę w przeszłości, tym mniejsza była śmiertelność), choć związek ten jest słaby. Wyniki badań, wskazujące obszary zaniedbań, mogą być przydatne do podejmowanych działań w celu poprawy stanu opieki zdrowotnej w Polsce.

EN

The main aim of the research is to compare the level of medical care and the health situation of the population in voivodships. An additional goal is to look for factors that are most associated with Covid-19 death rate. The TOPSIS method and the Pearson correlation coefficient were used in the research. Research has shown that the level of medical care in voivodships varies, much more so than the health situation of its inhabitants. The prepared rankings allowed to distinguish voivodships in which the level of medical care is relatively better and those in which there is neglect. The Covid-19 death rate is most closely related to the number of flu cases (the more people who have had influenza in the past, the lower the death rate), although the relationship is weak. The research results, indicating areas of neglect, may be useful in taking actions aimed at improving the state of health care in Poland.

Keywords

EN

medical care; health situation; Covid-19 death rate; TOPSIS method

PL

opieka medyczna; sytuacja zdrowotna; śmiertelność na Covid-19; metoda TOPSIS

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
• Journal: Journal of Modern Science
• Year: 2022
• Volume: 48
• Issue: 1
• Pages: 43-59

Dates

published

2022

Contributors

author

Joanna Kisielińska

• Warsaw Univetrsity of Life Science

author

Bolesław Borkowski

• Warsaw Univetrsity of Life Science

References

• Beaglehole, R., Bonita, R., Kjellström, T. (19P9o6d)s.tawy epidemiologii. Łódź: Instytut Medycyny Pracy.
• Behzadian, M., Otaghsara, S.K., Yazdani, M., Ignatius, J. (2A0 1st2a)t.e-of the art survey of TOPSIS applications. „Expert Systems with Applications”, No. 39, s. 13051-13069.
• Bober, B. (2016).Bezpieczeństwo zdrowotne jako istotny komponent bezpieczeństwa państwa. „Studia Nad Bezpieczeństwem”, nr 1, s. 33-64.
• Bromber, P. i in. (2019)S.ystem ochrony zdrowia w Polsce, wyd. II. Warszawa: CeDeWu.
• Dokument Roboczy Służb Komisji. Sprawozdanie krajowe - Polska 2020 (2020). Bruksela.
• Heitzman, J. (2020)W.pływ pandemii COVID-19 na zdrowie psychiczne. „Psychiatria Polska”, nr 54(2), s. 187-198.
• Hwang, C.L., Yoon K. (1981).Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications. Berlin: Springer-Verlag.
• Golinowska, S. (red.) (2012P)o.lska: Zarys systemu ochrony zdrowia. World Health Organization 2011, on behalf of the European Observatory on Health Systems and Policiesh,ttp://akademia.nfz.gov.uploads.2016(/d0o3stęp: 4.05.2021).
• Grabiński, T. (1992)M.etody taksonometrii. Kraków: Wydawnictwo AE.
• Kisielińska, J. (2018)O. cena sytuacji towarowych gospodarstw rolnych państw UE z wykorzystaniem metod porządkowania liniowego. „Problemy Rolnictwa Światowego”, nr 18(1), s. 66-79.
• Kukuła, K. (2000).Metoda unitaryzacji zerowanej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Młodak, A. (2006).Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej. Warszawa: Difin.
• Nojszewska, E. (2011)S.ystem ochrony zdrowia w Polsce. Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
• Nowak, E. (1989).Metody taksonomiczne w klasykfiacji obiektów społeczno-ekonom - icznych. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Panek, T. (2009).Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Paszkowska, M. (2020)P.olski system ochrony zdrowia. Warszawa: Difin.
• Raport: system ochrony zdrowia w Polsce - stan obecny i pożądane kierunki zmian (2018). Departament Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli.
• Ślęzak, D. i in. (2017)O.chrona zdrowia w Polsce. „Journal of Laboratory Diagnostics”, nr 53(2), s. 107-112.
• Walesiak, M. (2014)P.rzegląd formuł normalizacji wartości zmiennych oraz ich własności w statystycznej analizie wielowymiarowej. „Przegląd Statystyczny”, nr 61(4), s. 363-372.
• Walesiak, M., Gatnar, E. (red.) (200M4)e.tody statystycznej analizy wielowymiarowej w badaniach marketingowych. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
• Wasilewska, E. (2011S).tatystyka opisowa od podstaw. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• Zdrowie i ochrona zdrowia w 2018 r. Analizy Statystyczne (2019). Warszawa, Kraków: GUS.
• Zgliczyński, W.S. (2012)S.ystem ochrony zdrowia w Polsce - wybrane zagadnienia. „Studia BAS”, nr 4(56), s. 9-46.

Identifiers

DOI

10.13166/jms/149204

Biblioteka Nauki

2096872