Samotność człowieka jako doświadczenie osobowe. Próba typizacji zjawiska

• Authors: Teresa Olearczyk

Title variants

EN

Human loneliness as a personal experience. An attempt at typification of the phenomenon

Abstracts

EN

The research purpose of the thesis is to present loneliness as a human personal experience from the perspective of an interdisciplinary approach to the phenomenon of loneliness. This phenomenon has been juxtaposed with the sense of loneliness and isolation. While pursuing the research purpose the author has set, she aims at typification and – as a result – defining specificity of experiencing loneliness, drawing pedagogical conclusions. Finally, she concludes that solitude understood in a positive way, as a conscious choice (and not an exclusion), is necessary for the proper development of a human being who should alternate the time of interaction with people with moments of silence and reflection occurring during the meetings ‘with oneself’.

PL

Celem badawczym pracy jest ukazanie samotności jako doświadczenia osobowego człowieka z perspektywy interdyscyplinarnego ujęcia fenomenu samotności. Zjawisko to zostało zestawione z poczuciem osamotnienia i izolacji. Autorka, realizując postawiony cel badawczy, dąży do typizacji i przez to określenia specyfiki doświadczenia samotności, wyciągając wnioski pedagogiczne. Finalnie stwierdza, że samotność rozumiana w sposób pozytywny, jako świadomy wybór (a nie wykluczenie) jest konieczna do prawidłowego rozwoju człowieka, który czas interakcji z ludźmi powinien przeplatać chwilami ciszy i refleksji pojawiającej się podczas spotkań „z samym sobą”.

Keywords

EN

loneliness; solitude; personal experience; social changes; COVID-19

PL

samotność; osamotnienie; doświadczenie osobowe; przemiany społeczne; COVID-19

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Teologia i Moralność
• Year: 2022
• Volume: 17
• Issue: 2(32)
• Pages: 295-315

Dates

published

2022

Contributors

author

Teresa Olearczyk

• Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University

• https://orcid.org/0000000166602379

References

• Brzezińska Małgorzata. 2011. Proaktywna starość, Warszawa: Difin.
• Domeracki, Piotr. 2006a. Horyzonty i perspektywy monoseologii. Filozoficzne studium samotności, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Domeracki, Piotr. 2006b. Meandry filozofii samotności. W: Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, red. Piotr Domeracki i Włodzimierz Tyburski, 15-25. Toruń: Wydawnictwo UMK.
• Dyczewski, Leon. 1994. Ludzie starzy i starość w społeczeństwie i kulturze. Lublin: RW KUL.
• Erikson, Erik. 2000. Dzieciństwo i społeczeństwo, tłum. Przemysław Hejmej. Poznań: Dom Wyd. Rebis.
• Gadacz, Tadeusz. 2013. O umiejętności życia, Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
• Gajda, Janusz. 1987. Samotność i kultura. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
• Hanh, Thich Nhat. 2015. Cud uważności: Prosty podręcznik medytacji, tłum. Grażyna Draheim. Warszawa: Czarna Owca.
• Izdebska, Jadwiga. 2014. Dziecko osamotnione w rodzinie: kontekst pedagogiczny. Białystok: Trans Humana.
• Kaplan, Aryeh. 2015. Medytacja żydowska. Praktyczny przewodnik, tłum. Zbigniew Zawadzki. Warszawa: Charaktery.
• Kawula, Stanisław. Józefa Brągiel i Andrzej Janke. 1999. Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Kmiecik-Baran, Krystyna. 1992. Człowiek w sytuacjach samotności a poczucie osamotnienia, „Zdrowie Psychiczne”, 3-4, 95-107.
• Kosiński, Paweł, 2000. Obudzić serce, Kraków: WAM.
• Kramkowska, Emilia. 2016. Człowiek stary jako ofiara przemocy w rodzinie. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
• Krońska, Irena. 2001. Sokrates. Warszawa: Czytelnik.
• Krupa, Bożena. 2013. Samotność – znak czasu. W: Człowiek na rozdrożu. Zrozumieć, aby pomóc, red. Zbigniew Gaś, 95-112. Lublin: Wyższa Szkoła Edukacji Zdrowotnej i Nauk Społecznych.
• Kurleto-Kalitowska, Ewa. 2016. Filozofia przemijania. Życie i śmierć w polskiej filozofii XX wieku. Kraków: Fall.
• Lake, Tony. 1993. Samotność. Jak sobie z nią radzić, brak tłum. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Le Bon, Gustaw. 2007. Psychologia tłumu, tłum. Bolesław Kaprocki. Kęty: Marek Derewiec-ki.
• Łopatkowa, Maria. 1983. Samotność dziecka, Warszawa: WSiP.
• Main, John. 2016. Medytacja chrześcijańska: Głód głębi serca, tłum. Piotr Ducher. Kraków: WAM.
• Mellody, Pia. 1993. Facing codependence, What it is, Where it comes from, How it sabotages our lives. San Francisco: Harper.
• Obuchowski, Kazimierz. 1972. Psychologia dążeń ludzkich. Warszawa: PWN.
• Olearczyk, Teresa. 2008. Sieroctwo i osamotnienie. Pedagogiczne problemy kryzysu współczesnej rodziny, Kraków: WAM.
• Peplau, Letitia Anne i Daniel Perlman. 1984. Perspectives On Loneliness. New York: Wiley.
• Reisman, David. 2017. Samotny tłum, tłum. Jan Strzelecki. Kraków: Vis-à-vis/Etiuda.
• Rembowski, Józef. 1992. Psychologiczne problemy starzenia się człowieka. Warszawa–Poznań: PWN.
• Skarga, Barbara. 2009. Tercet metafizyczny. Kraków: Znak.
• Stefańska-Klar, Renata. 2002. Z psychologii samotności, „Psychologia i Rzeczywistość”, 2.
• Steuden, Stanisława. 2012. Psychologia starzenia się i starości, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Storr, Anthony. 2009. Kolosy na glinianych nogach. Studium guru, tłum. Jerzy Prokopiuk i Przemysław Jan Sieradzan. Warszawa: W.A.B.
• Storr, Anthony. 2010. Samotność. Powrót do jaźni, tłum. Jerzy Prokopiuk i Przemysław Jan Sieradzan. Warszawa: W.A.B.
• Szymborska, Wisława. 1991. Kot w pustym mieszkaniu. Dostęp: 3.11.2022. https://poezja.org/wz/Wislawa_Szymborska/98/Kot_w_pustym_mieszkaniu.
• Turner, Jeffrey i Donald Helms. 1999. Rozwój człowieka, tłum. Stanisława Lis. Warszawa: WSiP.
• Weiss, Robert. 1973. Loneliness: The Experience of Emotional and Social Isolation. Cambridge: MIT Press.
• Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, red. Piotr Domeracki i Włodzimierz Tyburski. 2006. Toruń: Wydawnictwo UMK.
• Zych, Adam Alfred. 2010. Leksykon gerontologii. Kraków: Impuls.
• Żeromski, Stefan. 1963. Ludzie bezdomni. Warszawa: Czytelnik.

Identifiers

DOI

10.14746/TIM.2022.32.2.17

Biblioteka Nauki

31339366