Posługa świeckiego misjonarza w Kościele

• Authors: Jarosław Różański

Title variants

EN

The ministry of the lay missionary in the Church

Abstracts

EN

The term “lay missionary” is a modern term, which is associated with the tradition of the Church in Europe. In Africa, its equivalent term can be “catechist”. The purpose of the article is therefore to highlight the need to develop a differentiated terminology for this specific group of lay preachers of the Gospel, depending on the local Church, and to show the way in which Cameroonian catechists are involved in evangelising the local population. Its origins can be traced back to the first centuries, as evidenced by the examples of lay men and women involved in proclaiming the Gospel. At the root of the vocation of the laity involved in the proclamation of the Gospel is a specific call of the Holy Spirit, a special charism recognised over time by the Church and confirmed by a special mission. This involvement of the laity in the work of evangelisation is linked to their specialised preparation for this ministry, the definition of their basic tasks, the spirituality of lay missionaries. It is also linked to the economic dimension of their activity. All these elements contribute to the differentiation of the same ministry in the different local churches.

PL

Termin „misjonarz świecki” jest terminem współczesnym, związanym z tradycją Kościoła w Europie. W Afryce jego odpowiednikiem może być z pewnością „katechista”. Celem artykułu jest więc podkreślenie potrzeby wypracowywania dla tej specyficznej grupy świeckich głosicieli Ewangelii zróżnicowanej terminologii, w zależności od Kościoła lokalnego, oraz ukazanie sposobu zaangażowania kameruńskich katechistów w ewangelizację miejscowej ludności. Jej początki sięgają pierwszych wieków, o czym mówią przykłady zaangażowanych w głoszenie Ewangelii świeckich – mężczyzn i kobiet. U źródeł powołania świeckich zaangażowanych w głoszenie Ewangelii znajduje się specyficzne wezwanie Ducha Świętego, specjalny charyzmat uznany z czasem przez Kościół i potwierdzony przez specjalne posłanie. To zaangażowanie świeckich w dzieło ewangelizacji łączy się z ich specjalistycznym przygotowaniem do tej posługi, określeniem ich podstawowych zadań, duchowością misjonarzy świeckich. Związane jest ono również z wymiarem ekonomicznym ich działalności. Te wszystkie elementy wpływają na zróżnicowanie tej samej posługi w poszczególnych Kościołach lokalnych.

Keywords

EN

missions ad gentes; laity; lay missionary; catechist; evangelization; theology of the laity

PL

misje ad gentes; laikat; misjonarz świecki; katechista; ewangelizacja; teologia laikatu

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Teologia i Moralność
• Year: 2022
• Volume: 17
• Issue: 2(32)
• Pages: 105-121

Dates

published

2022

Contributors

author

Jarosław Różański

• Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw

• https://orcid.org/0000000216782487

References

• Benedykt XV. 1919. List apostolski „Maximum illud”.
• Benedykt XVI. 2011. Adhortacja apostolska „Africae munus”.
• Benedykt XVI. 2012. Adhortacja apostolska „Ecclesia in Medio Oriente”.
• Franciszek. 2020. Adhortacja apostolska „Querida Amazonia”.
• Grzegorz XV. 1622. Bulla „Inscrutabili divinae providentiae”.
• Grzegorz XVI . 1840. Encyklika „Probe nostis”.
• Jan Paweł II. 1979. Adhortacja apostolska „Catechesi tradendae”.
• Jan Paweł II 1981. Orędzie do wszystkich chrześcijan z okazji Światowego Dnia Misyjnego (18 października), 7 czerwca 1981.
• Jan Paweł II. 1985. W katechizacji Jezus Nauczyciel kontynuuje swoją działalność. Homilia do katechistów w Kumasi, piątek, 9 maja 1980. W: Jan Paweł II, Nauczanie papieskie, t. III, 1: 1980 (styczeń-czerwiec). Przygotowali do druku: Eugeniusz Weron, Antoni Jaroch, 545-547. Poznań-Warszawa: Pallottinum.
• Jan Paweł II. 1988. Adhortacja apostolska „Christifideles laici”.
• Jan Paweł II. 1990. Encyklika „Redemptoris missio”.
• Jan Paweł II. 1995. Adhortacja apostolska „Ecclesia in Africa”.
• Jan Paweł II. 1999a. Adhortacja apostolska „Ecclesia in America”.
• Jan Paweł II. 1999b. Adhortacja apostolska „Ecclesia in Asia”.
• Jan Paweł II. 2001. Adhortacja apostolska „Ecclesia in Oceania”.
• Kodeks prawa kanonicznego. 1983.
• Kongregacja Ewangelizacji Ludów. 1973. O zadaniu misyjnym Kościoła. Cz. 1. Tłum. W. Kowalak, Collectanea Theologica 4, 129-134.
• Kongregacja Ewangelizacji Ludów. 1974. O zadaniu misyjnym Kościoła. Cz. 2. Tłum. W. Kowalak, Collectanea Theologica 1, 159-162.
• Kongregacja Ewangelizacji Narodów. 1993. Guide pour les Catéchistes. Document d’orientation en vue de la vocation, de la formation et de la promotion des Catéchistes dans les territoires de mission qui dépendent de la Congrégation pour l’Evangélisation des Peuples.
• Leon XIII. 1880. Encyklika „Sancta Dei civitas”.
• Paweł VI. 1975. Adhortacja apostolska o ewangelizacji w świecie współczesnym „Evangelii nuntiandii”.
• Paweł VI. 1977. Orędzie do wszystkich biskupów i wszystkich wiernych katolików z okazji Światowego Dnia Misyjnego (23 października).
• Pius XII. 1943. Encyklika „Mystici Corporis”.
• Pius XII. 1951. Encyklika „Evangelii praecones”.
• Pius XII. 1957. Encyklika „Fidei donum”.
• Sobór Watykański II. 1964. Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”.
• Sobór Watykański II. 1965a. Dekret o apostolstwie świeckich „Apostolicam actuositatem”. https://doi.org/10.21906/rbl.3064
• Sobór Watykański II. 1965b. Dekret o działalności misyjnej Kościoła „Ad gentes”.
• Biernath, Andrea. 2005. Missverstandene Gleichheit: die Frau in der frühen Kirche zwischen 200 Charisma und Amt. Stuttgart: Steiner.
• Boisseau, Jean. 1970. Une école de Catéchistes. Bilan d’une expérience, Missions OMI (332), 106-115.
• Breviarum missionum. 1979. Wybór dokumentów Kościoła dotyczących dzieła misyjnego. [Oprac.] Bernard Wodecki, Franciszek Wodecki, Feliks Zapłata. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Burkiewicz, Łukasz. 2014. Podróże Rajmunda Lulla (ok. 1232-1316) i ich wpływ na jego koncepcje krucjatowe. W: Itinera clericorum: kulturotwórcze i religijne aspekty podróży duchownych, red. Danuta Quirini-Popławska, Łukasz Burkiewicz, 75-96. Kraków: Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
• Criaud, Jean. 1989. Ils ont planté l’Eglise au Cameroun. Les pallotins 1890-1915, Yaoundé: I.M.A.
• Guzmá n, Luis de. 1601. Historia de las missiones que han hecho los religiosos de la compañ a de Jesus. Alcala.
• Jabłoński, Franciszek. 2010. Tradycja gnieźnieńskich krzyży misyjnych. Gniezno: Prymasowskie Wydawnictwo „Gaudentinum”.
• Jabłoński, Franciszek. 2016. Misyjna świadomość Kościoła domowego. Studium misjologicznopastoralne. Warszawa: Instytut Dialogu Kultury i Religii, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Jabłoński, Franciszek. 2017. Odpowiedzialność świeckich za misje. W: Komisja Episkopatu Polski ds. Misji, Świeccy a misje: akta sympozjum naukowego zorganizowanego w roku 50-lecia Komisji Episkopatu Polski ds. Misji na UKSW, Warszawa 21 czerwca 2017 r., red. Zbigniew Sobolewski, 133-167. Górna Grupa; Warszawa: Verbinum - Wydawnictwo Księży Werbistów; Dzieło Pomocy „Ad Gentes”.
• Judycka, Joanna. 2002. Raimundus Phantasticus: życie i twórczość Rajmunda Lulla. Acta Mediaevalia 15, 73-90.
• Kluj, Wojciech. 2005. Rozwój polskiej terminologii misyjnej na przykładzie słów ‘katecheci/katechiści’. Collectanea Theologica (75) 4, 208-212.
• Kluj, Wojciech. 2017. Polscy misjonarze świeccy. Lumen Gentium. Zeszyty Misjologiczne (37)2, 29-50.
• Kurek, Antoni. 1992. Polska misyjna i misjonarska. W: Misyjny wymiar Kościoła katolickiego w Polsce (1945-1986), red. E. Śliwka, 3-17. Pieniężno: Referat Misyjny Księży Werbistów.
• Kurek, Antoni. 1994. Udział wiernych świeckich w misji Kościoła. Nurt SVD (28) 1, 41-47.
• Lull, Ramon. 1665. Libellus de fine, in quo traditur modus et doctrina, quo possunt omnes infideles ad fidei catholicae veritatem breviter reducie. Palma Balear [i.e. Palma, Mallorca]: Typis Raphaelis Moya.
• Miotk, Andrzej. 2004/2005. Rajmund Lull jako prekursor metody dialogu w misyjnej działalności Kościoła katolickiego w średniowieczu. Studia Warmińskie 41/42, 97-112.
• Olszewski, Adam. 2010. Uwagi o Rajmundzie Lullusie, jego dziele i logice treści. Logos i Ethos 1, 89-106.
• Mulders, Alphons. 1960. Missionsgeschichte. Die Ausbreitung des katholischen Glaubens. Aus dem Niderländischen von Johannes Madey. Regensburg: Verlag Friedrich Pustet.
• Rostkowski, Marek. 2007. La cooperazione dei laici all’attività missionaria delle Chiesa nell’insegnamento di Giovanni Paolo II. Varsavia: Missio-Polonia 2007.
• Różański, Jarosław. 2001. Misje a promocja ludzka według dokumentów soborowych i posoborowych oraz praktyki misyjnej Kościoła. Warszawa: Missio-Polonia.
• Różański, Jarosław. 2004. Inkulturacja Kościoła wśród ludów Środkowego Sudanu. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Teologiczny.
• Różański, Jarosław. 2012. Polskie misjonarki i misjonarze w Afryce. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Seumois, André. 1952. Introduction á la missiologie. Schöneck-Backenried: Administration der Neuen Zeitschrift für Missionswissenschaft.
• Spitilli, Gasparo. 1593. Brevis et compendiosa narratio missionum quarundam orientis et occidentis, Antverpiae: Excudebat Martinus Nutius.
• Stasiak, Sławomir. 2020. List do Rzymian, Wstęp, przekład z oryginału, komentarz. Częstochowa: Święty Paweł.
• Sundkler, Bengt i Christopher Steed. 2001. A History of the Church in Africa. Cambrige: University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511497377
• Szyszka, Tomasz. 2017. Wolontariat misyjny - szansą dla świeckich. Lumen Gentium. Zeszyty Misjologiczne (37) 2, 75-96.
• Uszko-Dudzińska, Barbara. 2017. Misjonarze świeccy/wolontariusze, a stan prawny w Rzeczpospolitej Polskiej. W: Komisja Episkopatu Polski ds. Misji, Świeccy a misje: akta sympozjum naukowego zorganizowanego w roku 50-lecia Komisji Episkopatu Polski ds. Misji na UKSW, Warszawa, 21 czerwca 2017 r., red. Zbigniew Sobolewski. 117-132. Górna Grupa-Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/TIM.2022.32.2.6

Biblioteka Nauki

31339365