Dwudziestowieczne i współczesne polskie piśmiennictwo na temat dziecka do lat trzech – dziecko „na tle” żłobka, żłobek „na tle” dziecka (wprowadzenie do problemu)

• Authors: Katarzyna Sadowska

Title variants

EN

Literature on Children up to Three Years of Age in the 20th Century and Now: the Child in the Context of Nursery Schools, and the Nursery School in the context of Children (Introductory Study)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

This paper is a review of Polish academic studies into the topic of early child education and care (up to three years of age), published over the course of the 20th Century to the present day, with the main focus on institutional daycare. The majority of academic papers on the subject of early childhood in the context of public institutional daycare were focused on nursing and development, while nursery schools as such were most frequently regarded solely as an alternative to being brought up in a family. The dominant notions in the relevant literature are those of care (including mainly nursing, nutrition and preventative care), development and education. Among the works published after 1945, the majority were nursing handbooks or elaborations on psychology. Certain components of basic early childhood ‘didactics’ can be identified in the papers by Halina Spionek and Hanna Trawińska, as well as in the journals from the 1960s through to the 1980s. The 1970s also saw a number of papers dedicated to the implementation of proper everyday practices into nursery schools and improving the quality of their services. Research on the social spaces of nursery schools was also undertaken in the late 1990s by a team of pedagogues in Łódź, while the economic and social conditions of nursery school operation was examined a group of scholars from the Białystok School of Economics. Currently, the topic of early education in the context of institutional daycare is being explored with growing interest, however, in the overall field of pedagogics it still remains under-researched.

EN

This paper is a review of Polish academic studies into the topic of early child education and care (up to three years of age), published over the course of the 20th Century to the present day, with the main focus on institutional daycare. The majority of academic papers on the subject of early childhood in the context of public institutional daycare were focused on nursing and development, while nursery schools as such were most frequently regarded solely as an alternative to being brought up in a family. The dominant notions in the relevant literature are those of care (including mainly nursing, nutrition and preventative care), development and education. Among the works published after 1945, the majority were nursing handbooks or elaborations on psychology. Certain components of basic early childhood ‘didactics’ can be identified in the papers by Halina Spionek and Hanna Trawińska, as well as in the journals from the 1960s through to the 1980s. The 1970s also saw a number of papers dedicated to the implementation of proper everyday practices into nursery schools and improving the quality of their services. Research on the social spaces of nursery schools was also undertaken in the late 1990s by a team of pedagogues in Łódź, while the economic and social conditions of nursery school operation was examined a group of scholars from the Białystok School of Economics. Currently, the topic of early education in the context of institutional daycare is being explored with growing interest, however, in the overall field of pedagogics it still remains under-researched.

Keywords

PL

Child; Early Child Care; Nursery School; Studies into Children Development from 0 to 3 Years

EN

Child; Early Child Care; Nursery School; Studies into Children Development from 0 to 3 Years; Child; Early Child Care; Nursery School; Studies into Children Development from 0 to 3 Years

• Publisher: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
• Journal: Biuletyn Historii Wychowania
• Year: 2017
• Issue: 37
• Pages: 121-132

Dates

published

2017-12-15

Contributors

author

Katarzyna Sadowska

• Wydział Studiów Edukacyjnych Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Akty prawne
• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. 2011 Nr 45 poz. 235).
• Czasopisma naukowe
• Kopczyńska-Sikorska J., Zdańska-Brincen M., Kurniewicz-Witczakowska R., Wpływ środowiska żłobka na rozwój psychosomatyczny małego dziecka, „Wychowanie w Przedszkolu” 1984, nr 3.
• Kopczyńska-Sikorska J., Zdańska-Brincken M., Adaptacja dziecka do środowiska żłobkowego, „Wychowanie w Przedszkolu” 1985 nr 7–8.
• Kostrzewski J., Rozwój umysłowy, społeczny i motoryczny dzieci ze żłobków dziennych i domów rodzinnych, „Przegląd psychologiczny” 1973, t. XVI, nr 1.
• Kowalski T., Pomyślmy o kształceniu specjalistów do wychowani a w żłobkach, „Oświata i Wychowanie” 1976, nr 12.
• Krzysztofowicz J., Wójcik B., Przygotowanie personelu do pełnienia funkcji wychowawców w żłobkach, „Wychowanie w Przedszkolu” 1974, nr 12.
• Łosiewicz D., Stres żłobkowy, „wSieci” 2013, nr 3–9.
• Miłocka J., O współpracy ze żłobkiem, „Wychowanie w Przedszkolu” 1974, nr 4.
• Olechnowicz H., Stan psychiczny dzieci w wieku poniemowlęcym wychowywanych w żłobku, „Pediatria Polska” 1957, nr 7.
• Przetacznikowa M., Buterlewicz H., Chrzanowska D., Rozwój psychologiczny dzieci od dziesięciu miesięcy do lat trzech wychowywanych w żłobku i środowisku domowym, „Psychologia Wychowawcza” 1963, nr 1.
• Tyszkowa M., Potrzeby rozwojowe dzieciństwa a warunki wychowania w środowisku zakładowym, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 1992, nr 5/6. Opracowania
• Bolechowska M., Dojrzałość przedszkolna dzieci trzyletnich, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1978.
• Dzieniszewska-Klepacka L., Kowalczyk Z., Witkowska S. Chrzanowska D., Roszkowska Cz., Małe dziecko. Rozwój, pielęgnacja, wychowanie, żywienie, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1980.
• Franus E., Sprawdziany rozwoju dziecka, Nasza Księgarnia, Warszawa 1975.
• Gałkowski T., Pierwsze sześć lat życia, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1981.
• Harwas-Napierała B., Trempała J., Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Kram A., Mielcarek M., Wczesna edukacja dziecka. Wiek 0–2/3 w: Niezbędnik dobrego nauczyciela, Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania, A. Brzezińska (red.), t. I, Warszawa 2014.
• Krauze-Sikorska H., Kuszak K., Rura G., Sadowska K., Dziecko do lat trzech w systemie opieki i edukacji. Źródła wsparcia i zagrożeń, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.
• Kurcz A., Żłobek, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. VII, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2008.
• Nasze Dziecko, J. Kopczyńska-Sikorska (red.), Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1984.
• Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M., Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
• Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, A. Brzezińska (red.), Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
• Spionek H., Rozwój i wychowanie małego dziecka, Nasza Księgarnia, Warszawa 1967.
• Telka L., Przekształcanie przestrzeni społecznej placówki: studium społeczno-pedagogiczne na przykładzie żłobków, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2007.
• Trawińska H., Zabawy rozwijające dla małych dzieci, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1981.
• Trawińska H., Moje dziecko w żłobku. Szansa czy konieczność?, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2006.
• Wnęk J., Dziecko w polskiej literaturze naukowej 1918–1939, Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2012.
• Żłobek jako instytucja opiekuńczo-wychowawcza: wyniki badań obozu naukowego zorganizowanego w ramach praktyk pedagogicznych studentów wychowania przedszkolnego w czerwcu 1979 roku w Zielonej Górze, M. Jakowicka, J. Kucharska (red.), Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Zielona Góra 1980 .
• Netografia
• Koźmińska I., Więź kontra żłobki, http://www.iumw.pl/wiez-kontra-zlobki.html [dostęp: 2.01.2017]

Identifiers

DOI

10.14746/bhw.2017.37.8