Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2018 | 25 | 181-196

Article title

Wędrując śladami umarłych. Foto-teksty Dašy Drndić

Authors

Content

Title variants

EN
Following the Footsteps of the Dead. Daša Drndić’s Photo-texts

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Punktem wyjścia niniejszego tekstu jest przekonanie, że chorwacka autorka Daša Drndić w kolejnych swoich książkach konsekwentnie eksploatuje tematykę pamięci i zapomnienia o Holokauście oraz o ofiarach z czasów drugiej wojny światowej. W artykule zestawione zostają fragmenty z dwóch książek April u Berlinu z 2009 r. i EEG z 2016 r. W obu autorka umieszcza rodzaj foto-tekstów, w których dochodzi do połączenia warstwy wizualnej z językową. W pierwszej z nich ten związek jest oczywisty (mamy tam bowiem zestawienie fotografii i tekstu), w drugiej zaś nie jest jednoznaczny, choć staram się wykazać, że Drndić udało się przy pomocą języka stworzyć niezwykle plastyczne „obrazy w ruchu”, w których nałożone zostają na siebie sceny z dzisiejszego Zagrzebia i z lat 40 XX w. Interpretacja tego rodzaju fragmentów zostaje ponadto uzupełniona o rozważania na temat przestrzeni chorwackiej stolicy, w której brakuje znaków świadczących o „trudnym dziedzictwie” (termin Sharon Macdonald).
EN
The starting point for the article is the conviction that in her books, the Croatian author Daša Drndić consistently explores the themes of memory and oblivion about Holocaust and the World War II victims. The paper juxtaposes the excerpts from her two novels: April in Berlin (2009) and EEG (2016). In both of them, the author inserts peculiar photo-texts in which the visual layer mingles with the linguistic one. In the first one, this relation is obvious (photographs and text are set together here), whereas in the second one it is more ambiguous. However, I endeavor to demonstrate that using language, Drndić manages to create the unusual graphic “pictures in motion” that simultaneously envision the contemporary Zagreb as well as the same city from the 1940s. The interpretation of such fragments is additionally enhanced with the considerations on the Croatian capital city’s space which is filled with multiple signs of “difficult heritage” (Sharon Macdonald’s term).

Year

Volume

25

Pages

181-196

Physical description

Dates

published
2019-02-15

Contributors

  • Wydział Filologiczny Uniwersytetu Opolskiego Pl. Kopernika 11 45-040 Opole

References

  • Adamczyk-Garbowska M., Uzupełnianie pamięci – izkor bicher jako świadectwo i inspiracja, w: Zagłada Żydów. Pamięć narodowa a pisanie historii w Polsce i we Francji, red. B. Engelking, J. Leociak, D. Libionka, A. Ziębińska-Witek, Lublin 2006, s. 161–170.
  • Assman A., Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej, przeł. P. Przybyła, w: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009, s.101–142.
  • Baer U., Umiejscowić pamięć: współczesna fotografia, Holokaust i tradycja pejzażu, w: Pamięć i afekty, red. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz, Warszawa 2014, s. 245–283.
  • Barthes R., Światło obrazu. Uwagi o fotografii, przeł. J. Trznadel, Warszawa 2008.
  • Drndić D., April u Berlinu, Zaprešić 2009.
  • Drndić D., Belladonna, Zaprešić 2012.
  • Drndić D., EEG, Zaprešić 2016.
  • Drndić D., Sonnenschein. Powieść dokumentalna, przeł. D. J. Ćirlić, Wołowiec 2010.
  • Giergiel S., Ocalić pamięcią. Praktyki pamięci i zapominania we współczesnej prozie postjugosłowiańskiej, Opole 2012.
  • Goldstein I., Holokaust u Zagrebu, współautor S. Goldstein, Zagreb 2001.
  • Goldstein I., Zagreb 1941–1945., Zagreb 2011.
  • Jergović M., Ruta Tanenbaum, przeł. M. Petryńska, Wołowiec 2008.
  • Każda ofiara ma imię-Every victim has a name, Lublin 2014.
  • Kiš D., Encyklopedia umarłych, przeł., D. Ćirlić-Straszyńska i Ch. Arvanitidis, Warszawa 1991, s. 51–80.
  • Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 2000.
  • Leboš S., Kultura promjene, https://www.academia.edu/11046690/Kultura_promjene [dostęp: 11.01.2018].
  • Lukić J., Bol pamćenia i bol zaborava: (anti)povijesni romani Daše Drndić, „Treća” 2010, nr 2, s. 23–34.
  • Michałowska M., Foto-teksty. Związki fotografii z narracją, Poznań 2012.
  • Michałowska M., Obraz utajony. Szkice o fotografii i pamięci, Kraków 2007.
  • Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, współpraca J. Kalicka, Warszawa 2014.
  • Rewers E., Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Kraków 2005.
  • Romano J., Jevreji Jugoslavije 1941–1945. Žrtve genocida i učesnici narodno oslobodilačkog rata, Beograd 1980.
  • Rybicka E., Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków 2014.
  • Saryusz-Wolska M., Pamięć i miasto, w: eadem, Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamięci i miastach, Warszawa 2011.
  • Sekula A., Czytanie archiwum. Fotografia między pracą a kapitałem, przeł. K. Pijarski Warszawa 2010.
  • Sendyka R., Co widać z góry. Inne miasto i jego trudne dziedzictwo, http://pismowidok.org/index.php/one/article/view/144/197 [dostęp: 17.11.2017].
  • Sendyka R., Miejsca, które straszą (afekty i nie-miejsca pamięci), w: Pamięć i afekty, op. cit., s. 285–307.
  • Sendyka R., Pryzma – zrozumieć nie-miejsce pamięci (non-lieux de memoire), „Teksty Drugie” 2013, nr 1–2, s. 323–344.
  • Sewior K., Stawiając opór nieistnieniu. Ruta Tannenbaum Miljenka Jergovicia jako narracja postraumatyczna, „Porównania” 2013, nr 12, s. 117–136.
  • Shallcross B., Rzeczy i Zagłada, Kraków 2010.
  • Ubertowska A., Rysa, dukt, odcisk. O spektrologiach Zagłady, „Teksty Drugie” 2016, nr 2, s. 102–121.
  • Ubertowska A., Świadectwo-trauma-głos. Literackie reprezentacje Holokaustu, Kraków 2007.
  • Zlatar A., Tekst, tijelo, trauma, Zagreb 2004.
  • Zna li se 1941–1945. Antisemitizam-Holokaust-Antifašizam, red. O. Kraus, Zagreb 1996.
  • Zorić S., Kultura zaborava – upoznavanje nepoznatog Zagreba, http://www.lupiga.com/vijesti/kultura-zaborava-upoznavanje-nepoznatog-zagreba [dostęp: 05.02.2018].
  • Židovski Zagreb. Kulturno-povijesni vodič, red. A. Laslo, Zagreb 2011.
  • http://zagrebjavniprostor.tumblr.com/post/84447866718/obnova-francuskog-paviljona-u-sklopu-zagreba%C4%8Dkog [dostęp: 12.01.2018].

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-doi-10_14746_bp_2018_25_11
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.