METHODS OF EXPRESSING DEONTIC MODALITY IN ENGLISH AND POLISH STATUTORY INSTRUMENTS IN THE ASPECT OF TRANSLATION

• Authors: Aleksandra MATULEWSKA

Title variants

PL

METODY WYRAŻANIA MODALNOŚCI DEONTYCZNEJ W ANGIELSKICH I POLSKICH AKTACH NORMATYWNYCH

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This paper deals with the methods of expressing deontic modality in statutory instruments. The author analyzes three pure meanings that is to say; (i) obligation, (ii) prohibition and (iii) permission. Within those three meanings three sub-meanings are distinguished. Within the meaning of obligation, the author distinguishes the following sub-meanings: (i) unlimited duty, (ii) conditional duty, and (iii) external duty. Within the meaning of prohibition the following three sub-meanings may be distinguished: (i) unlimited prohibition, (ii) conditional prohibition, and (iii) external prohibition. Within the meaning of permission we have distinguished three sub-meanings: (i) unlimited permission, (ii) conditional permission, and (iii) external permission. The exponents of deontic modality are presented in the tables and compared in order to show potential translation equivalents.

PL

Praca dotyczy metod wyrażania modalności deontycznej w aktach normatywnych. Autorka dokonuje analizy następujących znaczeń modalnych: (i) obligacji, (ii) zakazu oraz (iii) przyzwolenia. W ramach tych trzech znaczeń głównych wyróżnia podznaczenia. Wyróżniono następujące podznaczenia obligacji: (i) obowiązek bezwzględny, (ii) obowiązek względny, (iii) obowiązek narzucony pozaustawowo; zakazu: (i) zakaz bezwzględny, (ii) zakaz względny, (iii) zakaz narzucony pozaustawowo; oraz przyzwolenia: (i) przyzwolenie bezwzględne, (ii) przyzwolenie względne, (iii) przyzwolenie narzucone pozaustawowo. Wykładniki modalności deontycznej dla poszczególnych znaczeń i podznaczeń zostały zestawione w tabelach w celu pokazania potencjalnych ekwiwalentów translatorycznych.

Keywords

EN

deontic modality; Polish; English

PL

modalność deontyczna; język polski; język angielski; modalność deontyczna; język polski; język angielski

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Comparative Legilinguistics
• Year: 2009
• Volume: 1
• Pages: 133-145

Dates

published

2009-07-04

Contributors

author

Aleksandra MATULEWSKA

References

• Bańczerowski, Jerzy, Pogonowski, Jerzy, Zgółka, Tadeusz, 1982. Wstęp do językoznawstwa. Poznań: UAM.
• Delisle, J. (et al., ed.), 1999. Translation Terminology. Amsterdam/Philadephia: John Benjamins Publishing Company.
• Grzegorczykowa, R., 2001. Wprowadzenie do semantyki językoznawczej. Warszawa: PWN.
• Jędrzejko, E., 1987. Semantyka i składnia polskich czasowników deontycznych. Wrocław: Ossolineum.
• Jędrzejko, E., 1988. O tzw. wewnętrznej i zewnętrznej konieczności i jej podstawowych wykładnikach leksykalnych. Polonica 13, (17–27).
• Joseph, J.E., 1995. Indeterminancy, Translation and the Law. Translation and the Law, M. Morris (ed.). Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, p. 13–36.
• Kaczmarek, K., Matulewska, M., Wiatrowski P., 2008. Methods of Expressing Obligation and Prohibition in English, Hungarian and Polish Statutory Instruments in the Aspect of Translation – in Quest of Translation Equivalents. (article in press: Peter Lang Publishing House).
• Kiefer, F., 1999. Modality. Concise Encyclopedia of Grammatical Categories. Keith Brown, Jim Miller and R.E. Asher (eds). Amsterdam: Elsevier.
• Kielar, B. Z., Miler, J., 1993. Through the Looking Glass of Translation – the Verb Phrases of the Statutory Clauses in Kodeks Handlowy and Their English Renditions. International Forum of Legal Translation 1992. Proceedings. Warszawa: Wydawnictwo TEPIS Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Ekonomicznych, Prawniczych i Sądowych., (41–53).
• Kierzkowska, Danuta (red.), 2005. Kodeks Tłumacza Przysięgłego z komentarzem. Warszawa: Wydawnictwo TEPIS Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Ekonomicznych, Prawniczych i Sądowych.
• Kierzkowska, Danuta, 2002. Tłumaczenie prawnicze. Warszawa: Wydawnictwo TEPIS Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Ekonomicznych, Prawniczych i Sądowych.
• Lyons, J., 1977. Semantics 1–2. Cambridge University Press.
• Lyons, John, 1989. Semantyka 1–2. Warszawa: PWN.
• Palmer, F. R., 1999. Mood and Modality: Basic Principles. Concise Encyclopedia of Grammatical Categories. Keith Brown, Jim Miller and R.E. Asher (eds). Amsterdam: Elsevier.
• Palmer, F. R., 2001. Mood and Modality. Cambridge University Press; 2 edition.
• Radwański, Zbigniew, 2005. Prawo cywilne – część ogólna. Warszawa: C.H. Beck.
• Rytel, D., 1982. Leksykalne środki wyrażania modalności w języku czeskim i polskim. Wrocław: Ossolineum.
• Stawecki, Tomasz, Winczorek, Piotr, 2002. Wstęp do prawoznawstwa. Warszawa: C.H. Beck.
• Vermeer, Hans J., 2001. Skopos and Commission in Translational Action. The Translation Studies Reader, Lawrence Venuti and Mona Baker (eds). London/New York: Routlege, (221–232).
• Wronkowska, S., Zieliński, M., 1997. Zasady techniki prawodawczej, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Wronkowska, S., Zieliński M., 1993. Problemy i zasady redagowania tekstów prawnych. Warszawa: Urząd Rady Ministrów.
• Wróbel, H., 1991. O modalności. Język Polski 3–5, (260–270).
• Wróblewski, B., 1948. Język prawny i prawniczy. Kraków.
• Zieliński, M., 2002. Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
• Sources:
• British Insolvency Act
• Childcare Act 2006
• Kodeks cywilny
• Kodeks postępowania cywilnego
• Kodeks pracy
• Kodeks spółek handlowych
• Law of Property Act 1925
• Louisiana Civil Code
• Louisiana Code of Civil Procedure
• Uniform Commercial Code

Identifiers

DOI

10.14746/cl.2009.01.10