Ile jest kryminału w kryminale? O samoświadomości gatunku na przykładzie Kamiennej nocy Gai Grzegorzewskiej

• Authors: Klaudia Pilarska

Title variants

EN

How Much Crime Novel is there in the Crime Novel? On Genre Reflexivity in Gaja Grzegorzewska’s Stony Night

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przyjrzenie się współczesnej polskiej powieści kryminalnej w kontekście samoświadomości gatunku na przykładzie kryminału Gai Grzegorzewskiej Kamienna noc. Wychodząc od tradycji gatunkowej i twórczości Agathy Christie, tekst wskazuje na zbieżności i rozbieżności między powieścią Grzegorzewskiej a tradycyjnie pojmowanym kryminałem. W artykule zostały zanalizowane podstawowe dla powieści kryminalnej kwestie, takie jak: warstwa fabularna, narracja, kompozycja oraz wykorzystanie konwencji jako elementu odwoływania się do tradycji kryminału, a zarazem elementu stanowiącego dla Grzegorzewskiej warstwę eksperymentalną, do której odnieść można, mający coraz większe znaczenie dla polskiej odmiany gatunku, aspekt intertekstualności.

EN

This article seeks to examine the contemporary crime novel by looking at genre reflexivity in Gaja Grzegorzewska’s novel Stony Night (Kamienna noc). Taking the traditional genre and the work of Agatha Christie as reference points, this article identifies commonalities and divergences between Grzegorzewska’s novel and the traditionally oriented detective novel. The article analyzes fundamental issues of the detective novel, such as: plot, narration, composition, and the employment of conventions to reference the genre tradition along with Grzegorzewska’s experimentation, which is supported by intertextuality – a mode that is becoming increasingly relevant to the Polish variant of this genre.

Keywords

PL

powieść kryminalna; intertekstualność

EN

crime novel; variant of this genre; intertexuality; genre reflexivity; crime novel; variant of this genre; intertexuality; genre reflexivity

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2018
• Issue: 13
• Pages: 24-39

Dates

published

2018-10-10

Contributors

author

Klaudia Pilarska

References

• Bialik, Włodzimierz. „Fryderyka Dürrenmatta polemika z konwencją typowej powieści kryminalnej”. W Śledztwo w sprawie gatunków. Literatura kryminalna, zredagowane przez Anna Gemra. Kraków, 2014.
• Forajter, Wacław. Zły Leopolda Tyrmanda jako literatura środka: tekst i konteksty. Kraków: TAiWPN Universitas, 2007.
• Gemra, Anna. „Diagnoza rzeczywistości: współczesna powieść kryminalna sensacyjno-awanturnicza (na przykładzie powieści skandynawskiej)”. W Śledztwo w sprawie gatunków. Literatura kryminalna, zredagowane przez Anna Gemra. Kraków, 2014.
• Grzegorzewska, Gaja. Betonowy pałac. Wydawnictwo Literackie, 2014.
• Grzegorzewska, Gaja. Kamienna noc. Wydawnictwo Literackie, 2016.
• Handke, Ryszard. „Fabularność współczesnych form narracyjnych”. W Studia
• o narracji powieści popularnej, zredagowane przez Jan Błoński, Stanisław Jaworski,. o narracji powieści popularnej, zredagowane przez Jan Błoński, Stanisław Jaworski,
• i Janusz Sławiński. Wrocław, 1982.
• Kurkiewicz, Juliusz. „Gaja Grzegorzewska: Kamienna noc”. Udostępniono 23 czerwiec 2020. https://krakow.wyborcza.pl/krakow/56,44425,19997421,gaja-grzegorzewska-kamienna-noc,,1.html?disableRedirects=true.
• Lasić, Stanko. Poetyka powieści kryminalnej próba analizy strukturalnej. Warszawa: Państw. Inst. Wydawn., 1976.
• Mazurkiewicz, Adam. „Tendencje rozwojowe współczesnej polskiej literatury kryminalnej”. W Śledztwo w sprawie gatunków. Literatura kryminalna. Kraków, 2014.
• Piwowar, Anna. „Tropienie innego”. Podteksty 1, nr 15 (2009). http://podteksty.amu.edu.pl/podteksty/?action=dynamic&nr=16&dzial=4&id=357

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2018.13.26817