Interpoetyki korespondencji: figury uobecnienia, fikcjonalizacja i zakłócenia technologii obecności

• Authors: Lucyna Marzec

Title variants

EN

Interpoetics of correspondence: figures for constructing presence, fictionalization, and disruptions of presence technologies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł omawia korzyści płynące z konceptualizacji korespondencji jako medium interpoetyckiego. Analizuje tekstowe i wizualne sposoby uobecniania adresata i nadawcy w listach oraz ich zakłócenia powodowane przerwaniem pisania listu przez rozmowę telefoniczną. Wskazuje na rolę fikcjonalizacji odbiorcy i nadawcy jako warunku wytworzenia „wirtualnej rzeczywistości” listu. Przedstawia podstawowe figury i toposy uobecniania w korespondencji na podstawie zbiorów korespondencji: Wisławy Szymborskiej i Kornela Filipowicza, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Stefana Jasnorzewskiego, Stanisława Barańczaka i Lecha Dymarskiego oraz Zofii i Kazimierza Moczarskich.

EN

The paper discusses the benefits of conceptualizing correspondence as an interpoetic medium. It presents an analysis of textual and visual ways of constructing the presence of the addressee and the sender in letters, and the disruption of constructing this presence caused by interrupting the writing process by a phone call. The paper indicates the fictionalizing role of the addressee and the sender as the condition for creating the “virtual reality” of a letter. It presents basic figures and topoi for acknowledging the presence in correspondence based on the collections of correspondence between: Wisława Szymborska and Kornel Filipowicz, Maria Pawlikowka-Jasnorzewska and Stefan Jasnorzewski, Stanisław Barańczak and Lech Dymarski, and Zofia and Kazimierz Moczarscy.

Keywords

PL

obecność; list; materialność; Maria Pawlikowska-Jasnorzewska; Stanisław Barańczak; Kornel Filipowicz; Wisława Szmborska; metaepistemologia; Zbigniew Herbert

EN

presence; letter; materiality; Maria Pawlikowska-Jasnorzewska; Stanisław Barańczak; Kornel Filipowicz; Wisława Szymborska; Zbigniew Herbert; meta-epistolography; presence; letter; materiality; Maria Pawlikowska-Jasnorzewska; Stanisław Barańczak; Kornel Filipowicz; Wisława Szymborska; Zbigniew Herbert; meta-epistolography

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2019
• Issue: 18
• Pages: 6-25

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

Lucyna Marzec

• https://orcid.org/0000-0001-6478-3997

References

• Barthes, Roland. Fragmenty dyskursu miłosnego. Przetłumaczone przez Marek Bieńczyk. Warszawa: Alatheia, 2011.
• Barthes, Roland. Przyjemność tekstu. Przetłumaczone przez Ariadna Lewańska. Warszawa: KR, 1997.
• Bobilewicz, Grażyna. „Poszukiwania form komunikacji – sztuka poczty”. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 41 (2006): 225–237.
• Bossis, Mireille. „Methodological Journeys Through Correspondences”. Przetłumaczone przez Karen McPherson. Yale French Studies nr 71 (1986): 63–75.
• Całek, Anita. Nowa teoria listu. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2019.
• Hejmej, Andrzej. „W kulturze dźwięku. Słuchanie literatury”. Teksty Drugie 155, nr 5 (2015): 88–102.
• Herbert, Zbigniew i Wisława Szymborska. Jacyś złośliwi bogowie zakpili z nas okrutnie. Korespondencja 1955–1996. Opracował Ryszard Krynicki. Kraków: a5, 2018.
• Iłłakowiczówna, Kazimiera. Listy do siostry Barbary Czerwijowskiej z lat 1946–1958. Opracowała Lucyna Marzec. Poznań: Wydawnictwo Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, 2014.
• Japola, Józef. „Między retoryką a «głosem»: Walter J. Ong a problemy komunikacji literackiej”. Pamiętnik Literacki 88, nr 3 (1997): 141–156.
• Jasnorzewska z Kossaków, Maria. Listy do przyjaciół i korespondencja z mężem (1928–1945). Opracował i wydał Kazimierz Olszański. Kraków: Wydawnictwo „Kossakiana”, 1998.
• Krasiński, Zygmunt. Listy do Konstantego Gaszyńskiego. Opracował Zbigniew Sudolski. Warszawa: PIW, 1971.
• Miller, Joseph Hillis. O literaturze. Przetłumaczył Krzysztof Hoffman. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2014.
• Milne, Esther. Letters, Postcards, Email. Technologies of Presence. New York–London, Routledge, 2010.
• Moczarska, Zofia i Kazimierz Moczarski. Życie tak nas głupio rozłącza... Listy więzienne 1946–1956. Opracowała, wstępem i przypisami opatrzyła Anna Machcewicz. Warszawa: Biblioteka „Więzi”, 2015.
• Ong, Walter Jackson. „Autor zawsze fikcjonalizuje odbiorcę”. W Osoba, świadomość, komunikacja. Antologia. Przetłumaczone przez Józef Japola. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2010.
• Perec, George. Dwieście czterdzieści dwie pocztówki w prawdziwych kolorach. Przetłumaczone przez Jacek Olczyk. W George Perec. Urodziłem się. Eseje. Przetłumaczone przez Jan Gondowicz, Ewelina Kuniec, Monika Ławniczak, Michał Paweł Markowski, Anna Olczyk, Jacek Olczyk, Tadeusz Pióro, Agata Rębkowska, Ewa Wieleżyńska, Adam Zdrodowski. Redakcja: Jacek Olczyk. Kraków: Wydawnictwo Lokator, 2012.
• Rypson, Piotr. Mail art., czyli sztuka poczty. Warszawa: Akademia Ruchu, 1985.
• Sikora, Agata. „List”. W Od aforyzmu do zinu. Gatunki twórczości słownej. Zredagowane przez Grzegorz Godlewski, Marta Rakoczy, Paweł Rodak. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2014.
• Skwarczyńska, Stefania. Teoria listu. Na podstawie lwowskiego pierwodruku opracowała Elżbieta Feliksiak. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2006.
• Szmidt, Olga. Korespondent Witkacy. Kraków: Universitas, 2014.
• Szymborska, Wisława i Kornel Filipowicz. Najlepiej w życiu ma Twój kot. Opracował Tomasz Fiałkowski i Sebastian Kudas. Kraków: Znak, 2016.
• Z Tobą jednym: listy Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Stefana Jasnorzewskiego. Wybór i opracowanie Elżbieta Hurnikowa. Warszawa: W.A.B., 2015.

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2019.18.21434