„Podoba mi się ten miszmasz”. Enumeracje Juliana Kornhausera

• Authors: Magdalena Piotrowska-Grot

Title variants

EN

“I like this mishmash.” Enumeration in Julian Kornhauser’s works

Abstracts

EN

In this article, I analyze how enumeration functions in Kornhauser’s poetry, looking at the various stages of the poet’s life. Enumeration plays a number of roles in Kornhauser’s poetry. While, in a way, it “laminates” fragments of reality, it primarily attempts to extract things and memories from the past, retrieve them retroactively, albeit in an incomplete form. Inherently avant-garde and experimental, enumeration is meant to express the essence of the lyrical I. Drawing on Umberto Eco and Michel Foucault who (each in their own right) referred to the infinite possibilities of lists in their works, I analyze the different systems and functions of enumeration, and above all the ways in which Kornhauser uses enumeration in his works.

PL

W artykule analizuję sposób sfunkcjonalizowania enumeracji w poezji Juliana Kornhausera, przyglądając się różnym etapom twórczości poety. Enumeracja spełnia w tej poezji wiele zadań, stanowi swego rodzaju metodę „zalaminowania” elementów rzeczywistości, ale jest przede wszystkim próbą wydobycia rzeczy i wspomnień z przeszłości, retroaktywnego ich odzyskiwania, choć w niepełnej formie. To zdecydowanie rodzaj awangardowego z ducha eksperymentu, prowadzącego do uchwycenia tożsamości podmiotu. Podążając za myślą Umberto Eco czy Michela Foucaulta, którzy (każdy na swój sposób) w swoich pracach odnosili się do nieskończonych możliwości wykorzystania oraz różnych form wyliczenia, warto przyjrzeć się ich zróżnicowanym układom i funkcjom, a przede wszystkim sposobom, w jaki potencjał tego zabiegu wykorzystuje autor Za nas, z nami.

Keywords

EN

Julian Kornhauser; poetry; New Wave; enumeration; list; poetics

PL

Julian Kornhauser; poezja; Nowa Fala; enumeracja; lista; poetyka

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2021
• Issue: 26
• Pages: 48-65

Dates

published

2021

Contributors

author

Magdalena Piotrowska-Grot

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000320589628

References

• Agamben, Giorgio. Profanacje. Przetłumaczone przez Mateusz Kwaterko. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2006.
• Baron-Milian, Marta. „Wyliczenie/enumeracja”. W: Ilustrowany słownik terminów literackich. Historia, anegdota, etymologia. Zredagowane przez Zbigniew Kadłubek, Beata Mytych-Forajter. Aleksander Nawarecki. 514–519. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, 2017.
• Bieńkowski, Zbigniew. „Rzeczownik”. W: Kultura (Warszawa) 26 (1973): 3.
• Bogalecki, Piotr. „Pomarańcza dla Juliana Kornhausera”. W: Teksty Drugie 4 (2019): 48.
• Brzękowski, Jan. Wyobraźnia wyzwolona. Szkice i wspomnienia. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1976.
• Bukowiec, Paweł. Metronom. O jednostkowości poezji „nazbyt” rytmicznej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015.
• Cieślak-Sokołowski, Tomasz. „Zapomniany język Kornhausera. Glosy do wiersza Tyle rzeczy niezwykłych”. W: Było nie minęło. Antologia tekstów krytycznych poświęconych twórczości Juliana Kornhausera. Zredagowane przez Adrian Gleń. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2011.
• Czaja, Kamila. (Nie)przygotowani. Metafora szkoły w polskiej poezji współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2018.
• Czapliński, Przemysław. „Literatura i nadmiar”. Kultura Współczesna 1 (2013): 121.
• Dziadek, Adam. Projekt krytyki somatycznej. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2014.
• Dziadek, Adam. „Rytm i ciało. Henri Meschonnica krytyka rytmu”. W: Szybko i szybciej. Eseje o pośpiechu w kulturze. Zredagowane przez Marek Bieńczyk, Aleksander Nawarecki, Dorota Siwicka. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 1996.
• Dziadek, Adam. Rytm i podmiot w liryce Jarosława Iwaszkiewicza i Aleksandra Wata. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1999.
• Eco, Umberto. Szaleństwo katalogowania. Przetłumaczone przez Tomasz Kwiecień. Poznań: Wydawnictwo Rebis, 2009.
• Foucault, Michel. Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych. Przetłumaczone przez Tadeusz Komendant, Anna Tatarkiewicz. Gdańska: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, 2007.
• Foucault, Michel. „Sobą pisanie”, W: Powiedziane, napisane Szaleństwo i literatura. Przetłumaczone przez Bogdan Banasiak, 306–307. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2009.
• Gleń, Adrian. „Marzenie, które czyni poetą”… Autentyczność i empatia w dziele literackim Juliana Kornhausera. Kraków: Wydawnictwo Universitas, 2013.
• Głowiński, Michał. Nowomowa i ciągi dalsze. Szkice dawne i nowe. Wydawnictwo Universitas: Kraków, 2009.
• Grochowski, Maciej. „Wprowadzenie do opisu wyliczenia jako zasady budowy tekstu”. Pamiętnik Literacki 3 (1978): 133.
• Gutorow, Jacek. „Języki Kornhausera”. W: Było nie minęło. Antologia tekstów krytycznych poświęconych twórczości Juliana Kornhausera. Zredagowane przez Adrian Gleń, 108. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2011.
• Kornhauser, Julian. „Realizm nienaiwny”. W: Krytyka zebrana. T. II. Zredagowane przez Adrian Gleń, Jakub Kornhauser, 311. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, 2019.
• Kornhauser, Julian. Wiersze zebrane. Poznań: Wydawnictwo WBPiCAK, 2016.
• Markowski, Michał Paweł. „Reprezentacja i ekonomia”. Teksty Drugie 4 (2004): 11–27.
• Michałowski, Piotr. „Prywatne kolekcje w depozycie fikcji: Kwiaty polskie Juliana Tuwima”. Teksty Drugie 62, nr 3 (2000): 19.
• Nycz, Ryszard. „Poetyka epifanii a modernizm. Od Norwida do Leśmiana”. Teksty Drugie 4 (1996): 21.
• Pawelec, Dariusz. „Pokolenie 68. Wybrane zagadnienia języka artystycznego”. W: Cezury i przełomy. Studia o literaturze polskiej XX wieku. Zredagowane przez Krzysztof Krasuski, 125. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1994.
• Pawelec, Dariusz. Od kołysanki do trenów. Z hermeneutyki form poetyckich. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2006.
• Pawelec, Dariusz. Poezja Stanisława Barańczaka. Reguły i konteksty. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1992.
• Przyboś, Julian. „Sens poetycki”. W: Sens poetycki, tom 1, 50. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1967.
• Ruwet, Nicolas. „Synekdochy i metonimie”. Przetłumaczone przez Aleksander Wit Labuda. Pamiętnik Literacki 68 (1977): 265.
• Sendyka, Roma. „Lista”. Autobiografia. Literatura. Kultura. Media 1 (2014): 112.
• Slany, Katarzyna. „Karnawalizacja grozy w folklorze dziecięcym”. Literatura Ludowa 1 (2017): 3–19.
• Tokarz, Bożena. Poetyka Nowej Fali, 83. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1990.
• Tuwim, Julian. Bal w operze. Kraków: Wydawnictwo Universitas, 2006.
• Węgrzyniak, Anna. Ja głosów świata imitator. Studia o poezji Juliana Tuwima. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2005.

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2021.26.30847

Biblioteka Nauki

1954104