Unstructured, unprocessed, unused. Witold Wirpsza’s journals

• Authors: Piotr Bogalecki

Title variants

PL

Nieuporządkowane, nieprzerobione, niespożytkowane. Dzienniki Witolda Wirpszy

Abstracts

EN

The paper explores the question of autobiographism of the neo-avant-garde literary works by Witold Wirpsza, trying to determine the significance of journal as a genre to it. Wirpsza’s meta-literary comments present him as an author who rejected biographism in favor of experimenting. It is simultaneously shown that some of his poems (especially from Granica wytrzymałości and Przypomnienie Hioba) and novels (Pomarańcze na drutach, Sama niewinność) can be read as results of experimenting with life writing. The analysis of Wirpsza’s unpublished journals, especially the notebook entitled Zapiski datowane, bez porządku confirms the poet’s disdain for intimate writing and consolidating psychological states.

PL

Artykuł zadaje pytanie o autobiografizm neoawangardowej twórczości literackiej Witolda Wirpszy, próbując określić znaczenie, jakie zajmuje w niej gatunek dziennika. Wychodząc od analizy jego wypowiedzi metaliterackich, autor kreśli portret Wirpszy jako twórcy odrzucającego biografizm na rzecz eksperymentu, pokazując jednocześnie, że część jego wierszy (zwłaszcza z tomów Granica wytrzymałości i Przypomnienie Hioba) oraz powieści (Pomarańcze na drutach, Sama niewinność) czytać można jako efekt podjęcia eksperymentalnej gry z gatunkami life writing. Z kolei analiza niepublikowanych dzienników Wirpszy zachowanych w jego archiwum, zwłaszcza zeszytu zatytułowanego Zapiski datowane, bez porządku, potwierdza niechęć poety do intymistyki i utrwalania stanów psychicznych.

Keywords

EN

Witold Wirpsza; Zapiski datowane; bez porządku; Witold Wirpsza’s archive; journals; autobiography; life writing; experiment; neo-avante-garde

PL

Witold Wirpsza; Zapiski datowane; bez porządku; archiwum Witolda Wirpszy; dzienniki; autobiografia; life writing; eksperyment; neoawangarda

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2023
• Issue: 33-34

Dates

published

2023

Contributors

author

Piotr Bogalecki

• University of Silesia

• https://orcid.org/0000000265279765

References

• Balcerzan, Edward. „Człowiek Witolda Wirpszy”. Nurt 2 (1965): 48–49.
• Bogalecki, Piotr. Wiersze-partytury w poezji polskiej neoawangardy. Białoszewski - Czycz - Drahan - Grześczak - Partum - Wirpsza. Kraków: Wydawnictwo UJ, 2020.
• Derrida, Jacques. Szibbolet dla Paula Celana. Tłum. Adam Dziadek. Bytom: FA-art, 2000.
• Grądziel-Wójcik, Joanna. Poezja jako teoria poezji. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2001.
• Leader, Zachary. „Introduction”. W: On Life-Writing, red. Zachary Leader, 1-6. Oxford: Oxford University Press, 2015.
• Lipski, Jan Józef. „Autotematyzm, ekspresja i koncept”. Twórczość 12 (1967): 112–114.
• Lejeune, Philippe. „Autobiografia i poezja (fragmenty)”. Tłum. Regina Lubas-Bartoszyńska. W: Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. Regina Lubas-Bartoszyńska, 299-304. Kraków: Universitas, 2001.
• Lejeune, Philippe. „Koronka: dziennik jako seria datowanych śladów”. Tłum. Magda i Paweł Rodakowie. Pamiętnik Literacki 4 (2006): 17–27.
• Lejeune, Philippe. „Pakt autobiograficzny (bis)”. Tłum. Stanisław Jaworski. W: Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. Regina Lubas-Bartoszyńska, 177-204. Kraków: Universitas, 2001.
• Marszałek, Rafał. „Eksperyment Wirpszy”. Nowe Książki 9 (1965): 402.
• Novak, Julia. „Experiments in Life-Writing: Introduction”. W: Experiments in Life-Writing. Intersections of Auto/Biography and Fiction, red. Lucia Boldrini, Julia Novak, 1–36. Cham: Palgrave MacMillan, 2017.
• Pawelec, Dariusz. „Posłowie”. W: Witold Wirpsza, Sama niewinność, 193-214. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2017.
• Pawelec, Dariusz. Wirpsza wielokrotnie. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2013.
• Wirpsza, Witold. Cząstkowa próba o człowieku i inne wiersze. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2005.
• Wirpsza, Witold. Drugi opór. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2020.
• Wirpsza, Witold. „Dzieje rymopisa czasu swego”. W tegoż: Gra znaczeń. Przerób, 253-266. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2008.
• Wirpsza, Witold. „Ein Pole in Westberlin (kartki z dziennika)”. W: Witold Wirpsza, Heinrich Kunstmann, „Salut Henri! Don Witoldo!”. Witold Wirpsza - Heinrich Kunstmann. Listy 1960–1983, tłum. i oprac. Dorota Cygan, Marek Zybura, 308-316. Kraków: Universitas, 2015.
• Wirpsza, Witold. List do żony. Wiersze. Warszawa: PIW, 1953.
• Wirpsza, Witold. Pomarańcze na drutach. Oprac. Dariusz Pawelec. Mikołów: Instytut Mikołowski 2021.
• Wirpsza, Witold. „Przerób”. W tegoż: Gra znaczeń. Przerób, 212-224. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2008.
• Wirpsza, Witold. Sama niewinność. Oprac. Dariusz Pawelec. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2017.
• Wirpsza, Witold. Spis ludności. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2005.
• Wirpsza, Witold. „Spożytkować pisarsko”. W tegoż: Przesądy, 11. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2011.
• Wirpsza, Witold. Utwory ostatnie. Mikołów: Instytut Mikołowski, 2007.
• Wyka, Marta. „Poeta - filozof”. Życie Literackie 34 (1967): 10

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2023.32-33.42111

Biblioteka Nauki

27312474