Węgierski Gibraltar i serbskie Ateny

• Authors: Lajos Pálfalvi

Title variants

EN

HUNGARIAN GIBRALTAR AND SERBIAN ATHENS

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor zastanawia się nad tożsamością pisarzy węgierskich, ktorzy stali się po roku 1920 obywatelami innych państw i uczestnikami oraz współtwórcami nie tylko własnej kultury narodowej, ale także kultury państw, które przejęły dawne węgierskie terytoria, takich jak Rumunia, Czechosłowacja, Jugosławia. Według niego granice państwa węgierskiego nie mają wiele wspólnego z granicami kultury węgierskiej. W artykule głębszej refleksji zostaje podana sytuacja pisarza tworzącego w Jugosławii, w regionie Wojwodiny. Jest nim Attila Balázs, ktorego twórczość relatywizuje ustalone w rodzimej kulturze kategorie centrum i prowincji, Północy i Południa. Balázs, który został emigrantem wbrew własnej woli, opowiada w swojej twórczości o roli Budapesztu i węgierskich pogranicz, o „odpływaniu” węgierskiego miasta Újvidék, które znalazło się w granicach Jugosławii, w stronę kultury bałkańskiej, o powstawaniu nowych kręgów kulturowych rewidujących tradycyjną opozycję północy i południa. Miasto Újvidék/Nowy Sad staje się zjawiskiem w pełni wielokulturowym, pełni rolę węgierskiego Gibraltaru, stając sie jednocześnie pełnym gwaru ośrodkiem nowej kultury.

EN

The author ponders over the identity of the Hungarian authors who after the year 1920 became citizens of other countries and members and co-creators of not only their own national culture but also the culture of other countries, such as Romania, Czechoslovakia and Yugoslavia, which took over the former Hungarian territories. According to him, the borders of the Hungarian country do not have much in common with the borders of the Hungarian culture. The article focuses more in depth at the situation of the writer who works in Yugoslavia, in the region of Vojvodina. Attila Balázs’ work relativises the categories of centre and province, North and South, determined in the native culture. Balázs, who became an emigrant against his own will, describes the role of Budapest and the Hungarian provinces, the “floating away” of the Hungarian city of Újvidék which all of a sudden was found within the borders of Yugoslavia towards the Balkan culture and the appearing of new cultural circles that revised the traditional opposition between North and South. The city of Újvidék/Novi Sad becomes a fully multicultural phenomenon and is awarded the function of a Hungarian Gibraltar while simultaneously becoming a buzzing centre of culture.

Keywords

PL

Attila Balázs; węgierska kultura; Trianon 1920; Újvidék/Novi Sad

EN

Attila Balázs; Hungarian culture; Trianon 1920; Újvidék/Novi Sad; Attila Balázs; Hungarian culture; Trianon 1920; Újvidék/Novi Sad

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2012
• Volume: 11
• Pages: 319-325

Dates

published

2012-12-02

Contributors

author

Lajos Pálfalvi

References

• Balázs Atilla, Dla jednych Północ, dla innych Południe (albo żołądek Tity), przeł. M. Pierzchała. „Literatura na Świecie” 2009, nr 5–6.
• ---
• Balázs Atilla, Kinek Észak, kinek dél vagy a világ kicsiben. Budapest 2008, s. 456.
• ---
• Toldi Eva, Az egyetlen történet labirintusában w: Tejże, Egyetlen történeteink. Miskolc 2010, s. 233–235.

Identifiers

DOI

10.14746/p.2012.11.11237