IMAGOLOGIA A PRZEKŁAD – NA PRZYKŁADZIE POLSKICH PRZEKŁADÓW LITERATURY CZESKIEJ

• Authors: Lenka Németh Vítová

Title variants

EN

IMAGOLOGY AND TRANSLATION – ON THE EXAMPLE OF POLISH TRANSLATION OF CZECH LITERATURE

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka, stawiajac pytanie o związki, jakie zachodzą pomiędzy imagologią a przekładem, poszukuje odpowiedzi na przykładzie polskich przekładów dzieł literatury czeskiej (Hašek, Hrabal, Havel). Związki te widzieć należy tak w procesie przekładu (wybór konkretnego dzieła i tłumacza, działania wydawnictwa i promocja, inne czynniki warunkujące itd.), jak i w dziele przetłumaczonym (aspekty tekstowe, edytorskie i ikonograficzne), a również w procesie odbioru i recepcji tłumaczenia (recenzje i opracowania, adaptacje, „kanonizowanie się” i związana z tym rola w procesie edukacyjnym itp.). Bliskie związki przekładu i imagologii, wynikające w znacznym stopniu z przyjętej w naszych kulturach „niewidzialności tłumacza” (Venuti 1995), powinny więc stanowić jeden z obszarów badań posthumanistyki.

EN

The author, asking about relations between imagology and translation, is looking for an answer on the example of Polish translations of Czech literature (Hašek, Hrabal, Havel). These relations should be found in the process of translation (selection of a specific work and translator, publication and promotion, other conditioning factors, etc.), as well as in the translated text (its textual, editorial and iconographic aspects), and also in the reception process of the translated text (reviews and studies, adaptations, „canonization” and its role in the educational process, etc.). Close relation between translation and imagology, resulting largely from the „invisibility of the translator” adopted in our cultures (Venuti 1995), should therefore be one of the areas of posthuman research.

Keywords

PL

imagologia; przekład; polski stereotyp Czecha

EN

imagology; translation; Polish stereotype of Czech; imagology; translation; Polish stereotype of Czech

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2018
• Volume: 22
• Issue: 1
• Pages: 55-65

Dates

published

2019-03-12

Contributors

author

Lenka Németh Vítová

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Amselle, Jean-Loup. Branchements. Anthropologie de l’universalité des cultures. Paris: Flammarion 2001.
• Bauman, Zygmunt. Wieloznaczność nowoczesna. Nowoczesność wieloznaczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995.
• Beller, Manfred. „Perception, image, imagology”. Imagology. The cultural construction and literary representation of national characters. A critical survey. Red. M. Beller, J. Leerssen. Amsterdam – New York: Rodopi – NY, 2007. S. 3-16.
• Beller Manfred, Leerssen Joep, red. Imagology. The cultural construction and literary representation of national characters. A critical survey. Amsterdam – New York: Rodopi – NY, 2007.
• Benedict, Ruth. „Wzory kultury”. Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów. Red. A. Mencel. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1995. S. 71-88.
• Bielaszewski, Franciszek A. Tak, panowie, idę umrzeć: o Hrabalu i piwoszach. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2003.
• Czcibor-Piotrowski, Andrzej. Rzeczy nienasycone. Warszawa: WAB, 1999.
• Dąbrowski, Mieczysław. „Komparatystyka kulturowa”. Komparatystyka dla humanistów. Red. M. Dąbrowski. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2011. S. 211-289.
• Dyserinck, Hugo. „Imagology and the Problem of Ethnic Identity.” Web 20.01.2018. http://www.intercultural-studies.org/ICS1/Dyserinck.shtml.
• Hašek, Jaroslav. Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej. Przeł. Paweł Hulka-Laskowski. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2009.
• Hašek, Jaroslav. Dole i niedole dzielnego żołnierza Szwejka podczas wojny światowej. T. 1-2 i 3-4. Przeł. Józef Waczków. Warszawa: Książka i Wiedza, 1991.
• Hašek, Jaroslav. Losy dobrego żołnierza Szwejka czasu wojny światowej. Przeł. Antoni Kroh. Kraków: Znak, 2010.
• Huelle, Paweł: Mercedes-Benz. Z listów do Hrabala. Kraków: Znak, 2002.
• Imagologica. Web 20.01.2018. http://imagologica.eu/
• Jagodziński, Andrzej. „Nic nie zgrzyta“ [Wywiad z Andrzejem Jagodzińskim]. Dwutygodnik 135 (2014). Web 20.01.2018. http://www.dwutygodnik.com/artykul/5270-nic-nie-zgrzyta.html
• Jakobson, Roman. „Językowe aspekty tłumaczenia“. Przekład artystyczny. O sztuce tłumaczenia księga druga. Red. S. Pollak. Wrocław: Ossolineum, 1975. S. 109-115.
• Kapuściński, Ryszard. „Tłumacz – postać XXI wieku”. Gazeta Wyborcza, Świąteczna, 4.-5. 6. 2005 r. S. 26.
• Kundera, Milan. Nieśmiertelność. Przeł. Marek Bieńczyk. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1995.
• Kuran-Burçoğlu, Nedret. „At the crossroads of translation studies and imagology“. Translation in Context. Selected contributions from the East Congress, Granada 1998. Red. A. Chesterman et al. Amsterdam – Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 2000. S. 143–150.
• Lefevere, André. „Composing the other”. Post-colonial Translation. Theory and Practice. Red. S. Bassnett, H. Trivedi. London: Routledge, 2002. S. 75-94.
• Legeżyńska, Anna. Tłumacz i jego kompetencje autorskie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
• Lippmann, Walter. Public opinion. New York: Harcourt, Brace and Co., 1922.
• Németh Vítová, Lenka. „Czeski humor po polsku”. Przekłady Literatur Słowiańskich 3 (2012). S. 107-119.
• Németh Vítová, Lenka. „Nad polskimi przekładami tekstów Václava Havla”. Václav Havel – człowiek, pisarz, filozof, polityk. Red. M. Balowski, B. Bakuła. Poznań – Prochowice: Wydawnictwo ”Pro”, 2014. S. 251-262.
• Németh Vítová, Lenka. „Polské překlady Osudů dobrého vojáka Švejka a polský Švejk“. Švejk ve střední Evropě. Red. J. Hrabal. Olomouc: Vydavatelství FF UP, 2016. S. 107-119.
• Sobolewska, Justyna. “Lampart zamieniony w geparda. Literatura na nowo przetłumaczona”. Polityka 28.05.2010. Web 20.03.2018. www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1505878,1,literatura-nanowo-
• przetlumaczona.read.
• Stara Szkoła. Web. 20.01.2017. http://stara-szkola.com
• Steiner, George. Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu. Przeł. Olga i Wojciech Kubińscy. Kraków: Universitas, 2000.
• Szamburski, Rafał. Wypracowanie nadobowiązkowe z Bohumila Hrabala. Września: Wydawnictwo Kropka J. W. Śliwczyńscy, 2009.
• Tischner, Józef. „Inny”. Znak 584 (2004). S. 16–29.
• Tymoczko, Maria. „Literatura postkolonialna i przekład literacki”. Współczesne teorie przekładu. Antologia. Red. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków: Znak, 2009. S. 430-447.
• Venuti, Lawrence. The Translator’s Invisibility: A History of Translation. London – New York: Routledge, 1995.
• Vítová, Lenka. „Čtyři polští překladatelé narativních próz Bohumila Hrabala“. Slavia Occidentalis 58 (2001). S. 229-239.
• Vítová, Lenka. „Recepce a překlady Hrabalova díla v polské literatuře“. Otázky českého kánonu. T. 1. Red. S. Fedrová. Praha: Ústav pro českou literaturu Akademie věd České republiky, 2006. S. 202-215.

Identifiers

DOI

10.14746/p.2018.22.18166