Zwierzę, które pisze – mit o nimfie Io w Metamorfozach Owidiusza

• Authors: Krzysztof Witczak

Title variants

EN

The animal, which writes - the myth of the nymph Io in Ovid’s Metamorphoses

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Stosunek człowieka do zwierzęcia obrazuje istotny związek między naturą i kulturą, a badanie tego zagadnienia może przynieść nowe spojrzenie na ciało, zwłaszcza na to, które dziś w dobie rozwiniętych już studiów dotyczących kwestii nieantropocentrycznych gubi ludzką postać. Metamorfozy Owidiusza potraktowane zostały jako tekst-wzorzec, w którym dokonuje się transformacja – proces wcielenia się w zwierzę. Artykuł dotyczy interpretacji fragmentu dzieła poety opowiadającego o historii przemienienia kochanki Zeusa nimfy Io w jałówkę oraz jej prób porozumienia się ze światem ludzi za pomocą pisma. Mit o Io może być zatem traktowany jako opowieść inicjalna powstania pisma (systemu zapisywania znaków), a samo umieszczenie postaci zwierzęcej w centrum opowieści jako początek dyskusji o relacji występującej między tym, co zastane (naturą), a tym, co wytworzone (kulturą).  

EN

The ratio of human to an animal is one of the most important relationships between nature and culture. The study of this issue can bring a new look on the body, especially the fact that today in the era of already developed animal studies. Ovid’s Metamorphoses were treated as text-pattern, which makes the transformation – the process of incorporation into an animal. The article is about the interpretation of the myth of the transfiguration mistress of Zeus nymph Io into a heifer and her attempts to communicate with the world of people using the letters. The myth of Io can thus be regarded as a story initialized to the creation of writing (the save characters), and the same placing as the animal in the center of the story – as the beginning of a discussion on the relationship occurring between what exists (nature) and what is produced (culture).

Keywords

PL

zwierzę; Owidiusz; kultura; ciało

EN

animal studies; Ovid; culture; body; animal studies; Ovid; culture; body

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Polonistyka. Innowacje
• Year: 2017
• Issue: 5
• Pages: 63-72

Dates

published

2017-06-02

Contributors

author

Krzysztof Witczak

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Poznań

References

• Arystoteles, 1982, Zoologia, Siwek P. (przeł.), Warszawa.
• Barcz Anna, 2013, Posthumanizm i jego zwierzęce odgłosy w literaturze, „Teksty Drugie”, nr 1/2.
• Baumeister Roy F., 2011, Między naturą i kulturą, Stefańska-Szewczuk D. (przeł.), Warszawa.
• Cassirer Ernst, 1977, Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, Staniewska A. (przeł.), Warszawa.
• Derrida Jacques, 2011, O gramatologii, Banasiak B. (przeł.), Łódź.
• Ginzburg Carl, 1980, Signes, traces, Pistek. Racines d’un paradigme de l’indice, ,,le debat”, nr 6; cyt za: Mytych-Forajter Beata, 2005, Przyziemne intuicje. Carla Ginzburga ,,Znaki, oznaki, poszlaki”, w: Nawarecki A., Bogdanowska M. (red.), Skala mikro w badaniach literackich, Katowice.
• Grochowski Grzegorz, Ubi leones, „Teksty Drugie” 2013, nr 1/2.
• Heller-Roazen Daniel, 2012, Echolalie. O zapominaniu języka, Brzezicka B. (przeł.), Gdańsk.
• Martuszewska Anna, 1993, Literackie zwierzyńce: wstępna lustracja, w: Literacka symbolika zwierząt, Gdańsk.
• Nawarecki Aleksander, 2011, Zoofilologia w: Kurek J., Maliszewski K. (red.), Zwierzęta i ludzie, Chorzów.
• Ong Walter Jackson, 2011, Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, Japola J. (przeł.), Warszawa.
• Ong Walter Jackson, 2009, Osoba, świadomość, komunikacja. Antologia, Japola J. (przeł.), Warszawa.
• Owidiusz, 1995, Metamorfozy, Kamieńska A., Stabryła S. (przeł.), Wrocław.
• Platon, 1958, Fajdros, Witwicki W. (przeł.), Warszawa.
• Platon, 1958, Protagoras, Witwicki W. (przeł.), Warszawa.
• Przybyła Wojciech, 2011, Kulturowa semantyka motywu zwierząt, ,,Teksty Drugie”, nr 3.
• Puk Marta, 2013, Mitologia w wygnańczych utworach Owidiusza, Poznań.
• Soper Kate, 2000, Coupe L. (red.), The idea of nature, w: The green studies reader. From Romanticism to ecocriticism, London-New York.
• Wójcik-Dudek Małgorzata, Zwierzęta a dydaktyka literatury: wokół szkolnej lektury powieści Olgi Tokarczuk „Prowadź swój pług przez kości umarłych”, „Postscriptum Polonistyczne” 2012, nr 2 (10).

Identifiers

DOI

10.14746/pi.2017.1.5.6