Postkolonializm w konflikcie

• Authors: Marta Tomczok

Title variants

EN

Postcolonialism in Conflict

Abstracts

EN

In this article, I analyze the concept of postcolonialism in conflict, proposed in the work entitled Polish Post-Colonial Literature. From Sarmatism to Post-Accession Migration (2020) by Dirk Uffelmann. Referring to the most important works of Polish researchers (Hanna Gosk, Dorota Kołodziejczyk, Magorzata Zduniak-Wiktorowicz, Ryszard Nycz), I try to show the assumptions of the German Slavicist, as well as understand the position that this work wants to take among other researchers of the postdependence of Polish culture. To this end, I follow the historical and literary order adopted by Uffelmann in the book, I also try to describe its individual parts. I pay particular attention to the concepts of self-orientalization, autoindianization and auto-proletarianization, through which the author presents the literature of the 19th, 20th and 21st centuries (including Henryk Sienkiewicz or postaccession migrants) in the victim-colonizer dichotomy. The traps of this dichotomy and the way of avoiding or tightening it in the academic discourse of Polish researchers of postdependence are discussed in the last part of the article.

PL

W artykule analizuję koncepcję postkolonializmu w konflikcie, zaproponowaną w pracy Polska literatura postkolonialna. Od sarmatyzmu do migracji poakcesyjnej (2020) Dirka Uffelmanna. Nawiązując do najważniejszych prac badaczy polskich (Hanny Gosk, Doroty Kołodziejczyk, Magorzaty Zduniak-Wiktorowicz, Ryszarda Nycza), staram się pokazać założenia myśli niemieckiego slawisty, a także zrozumieć pozycję, jaką chce zająć tą pracą wśród innych badaczy postzależności kultury polskiej. W tym celu śledzę historycznoliteracki porządek przyjęty przez Uffelmanna w książce, próbuję także opisać jego poszczególne części. Szczególną uwagę zwracam na pojęcia samoorientalizacji, autoindianizacji oraz autoproletaryzacji, za pośrednictwem których autor ujmuje literaturę XIX, XX i XXI wieku (m.in. Henryka Sienkiewicza czy migrantów poakcesyjnych) w dychotomię ofiara – kolonizator. Pułapki tej dychotomii i sposób jej omijania bądź zaostrzania w dyskursie akademickim polskich badaczy postzależności omawiam w ostatniej części artykułu.    

Keywords

EN

postcolonialism; postdependence; Polish literature; Sarmatism; migration; Slavic studies

PL

postkolonializm; postzależność; polska literatura; sarmatyzm; migracja; slawistyka

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Porównania
• Year: 2022
• Volume: 31
• Issue: 1
• Pages: 463-476

Dates

published

2022

Contributors

author

Marta Tomczok

• https://orcid.org/000000019512007X

Identifiers

DOI

10.14746/por.2022.1.24

Biblioteka Nauki

2135657