Bliżej obywateli czy bliżej państwa? Wpływ akcesji do UE na warunki funkcjonowania i aspiracje polskiego sektora pozarządowego w sferze politycznej

• Authors: Agnieszka Hess

Title variants

EN

Closer to citizens or to the state? The influence of the access to the EU on both the conditions and aspirations of Polish non-governmental organizations in the political sphere

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Co najmniej od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej polskie władze deklarują potrzebę zwiększania i pogłębiania partycypacji obywatelskiej w Polsce. Deklaracje te znajdują odbicie w różnych dokumentach emitowanych przez władze publiczne. Jednym z elementów realizacji tych deklaracji ma być włączanie organizacji pozarządowych w procesy decyzyjne w państwie. Celem artykułu jest analiza wzajemnych relacji organizacji pozarządowych i administracji publicznej pod kątem jakości funkcjonowania instytucji dialogu obywatelskiego w Polsce. Autorka analizuje wzajemne relacje organizacji pozarządowych i administracji publicznej przed i po akcesji do Unii Europejskiej. Czyni to w oparciu o dostępne wyniki badań empirycznych z lat 90. oraz w oparciu o wyniki autorskich badań przeprowadzonych w 2011 roku.

EN

At least since the moment Poland joined EU Polish authorities have been insisting on the stronger and wider civic participation. It is reflected in the increasing number of emitted governmental documents. One of the most important items here is the attempt to engage NGOs in the decisive processes in the state. The aim of this article is the analysis of the relations between Polish NGOs and public administration in terms of the quality of civic discourse. The author focuses on those mutual relations before and after Poland joined EU. She does so both on the basis of the research conducted in 1990s and her own research results from 2011.

Keywords

PL

organizacje pozarządowe; komunikowanie polityczne; demokracja uczestnicząca; sfera publiczna

EN

non-governmental organizations; political communication; participatory democracy; public sphere; non-governmental organizations; political communication; participatory democracy; public sphere

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2014
• Issue: 4
• Pages: 31-46

Dates

published

2014-12-01

Contributors

author

Agnieszka Hess

• Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

References

• Arczewska M. (2005), Nie tylko jedna ustawa. Prawo o organizacjach pozarządowych, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Diagnoza problemów funkcjonowania organizacji pożytku publicznego (2008), raport badawczy dla Departamenty Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej przygotowany przez Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Warszawa.
• Długosz D., Wygnański J. (2005), Obywatele współdecydują: przewodnik po partycypacji społecznej, Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych, Warszawa.
• Dudkiewicz M. (2011), Standaryzacja współpracy międzysektorowej – jak dalece pożądana, jak dalece potrzebna, w jakim stopniu realna?, w: Jak współpracować? Administracja publiczna – sektor pozarządowy, „Trzeci Sektor”, numer specjalny, Warszawa.
• Eberlei W. (2005), Entwicklungspolitik fair-ändern: Zivilgesellschaftliche Kampagnen in Deutschland, w: NGOs im Prozess der Globalisierung, red. A. Brunnengräber, A. Klein, H. Walk, Bundeszentrale für politische Bildung, Bonn.
• Frączak P. (2004), Lokalne partnerstwo – siła nieporozumień, w: Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie, red. P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Frączak P. (2010), Organizacje pozarządowe a państwo – w poszukiwaniu równowagi, „Trzeci sektor”, nr 20.
• Gliński P. (2004), Bariery samoorganizacji obywatelskiej, w: Niepokoje polskie, red. H. Domański, A. Ostrowska, A. Rychard, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Gliński P. (2006), Trzeci sektor w Polsce. Dylematy aktywności, w: Czy społeczny bezruch? O społeczeństwie obywatelskim i aktywności we współczesnej Polsce, red. M. Nowak, M. Nowosielski, Instytut Zachodni, Poznań.
• Głogosz D. (1999), Problemy rozwoju sektora pozarządowego w Polsce – charakterystyka ogólna, w: Pozarządowe instytucje społeczne. Między państwem a społeczeństwem, red. S. Golinowska, D. Głogosz, opracowanie PBZ, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Głowacki P., Skrzypiec R. (2008), Raport z realizacji przez partie polityczne obietnic wyborczych dotyczących społeczeństwa obywatelskiego w V kadencji Parlamentu (2005–2007), Warszawa, www.ofop.engo.pl.
• Górniak K. (2011), Uwarunkowania współpracy międzysektorowej – co wynika z badań?, „Trzeci Sektor”, numer specjalny, Warszawa.
• Gumkowska M. (2011), Polacy o III sektorze, raport z badań, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
• Herbst J. (2010), Sektor „in statu descendi”? O relacjach między sektorem pozarządowym i administracją publiczną w Polsce, „Trzeci sektor”, nr 20.
• Herbst J., Przewłocka J. (2011), Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych. Raport z badań 2010, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
• Hess A. (2013), Polskie think tanki jako społeczni uczestnicy dyskursu politycznego, „Athenaeum”, nr 37.
• Hess A. (2013), Społeczni uczestnicy medialnego dyskursu politycznego w Polsce. Mediatyzacja i strategie komunikacyjne organizacji pozarządowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kempny M. (2004), O uwarunkowaniach dynamiki polskich przemian: kapitał społeczny – słabe czy silne więzi?, w: Niepokoje polskie, red. H. Domański, A. Ostrowska, A. Rychard, IFiS PAN, Warszawa.
• Krajewska A. (2011), Formy współpracy międzysektorowej po nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – perspektywy dla organizacji pozarządowych, w: Jak współpracować? Administracja publiczna – sektor pozarządowy, „Trzeci Sektor”, numer specjalny, Warszawa.
• Kurczewska J., Staszyńska K., Bojar H. (1993), Blokady społeczeństwa obywatelskiego: słabe społeczeństwo obywatelskie i słabe państwo, w: Społeczeństwo w transformacji. Ekspertyzy i studia, red. A. Rychard, M. Fedorowicz, IFiS PAN, Warszawa.
• Lewenstein B., Palska H. (2004), Organizacje pozarządowe na scenie publicznej Polski okresu transformacji: dynamika rozwojowa i relacje z władzą – analiza badań jakościowych, w: Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie, red. P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Makowski G. (2011), Nowe ramy uczestnictwa obywateli w procesach decyzyjnych, w: Prawo i partycypacja publiczna. Bilans monitoringu 2010, red. G. Makowski, P. Sobisiak, ISP, Warszawa.
• Misztal W. (2011), Dialog obywatelski we współczesnej Polsce, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Mokrzycki E. (2001), Bilans niesentymentalny, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Murawski K. (1999), Państwo i społeczeństwo obywatelskie. Wybrane problemy rozwoju demokracji w Polsce 1989–1997, Wydawnictwo WAM, Kraków.
• Piotrowski J. (2007), Politycy wobec społeczeństwa obywatelskiego 2006/2007, Warszawa, www.ofop.engo.pl.
• Polska 2030. Wyzwania rozwojowe (2008), Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
• Przewłocka J., Adamiak P., Zając A. (red.) (2013), Życie codzienne organizacji pozarządowych w Polsce, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
• Rymsza M. (2006), Polityka państwa wobec trzeciego sektora w latach 1989–2006, „Trzeci Sektor”, nr 8.
• Rymsza M. (2011), Współpraca sektorowa w Polsce, w: Jak współpracować? Administracja publiczna – sektor pozarządowy, „Trzeci sektor”, numer specjalny.
• Schimanek T. (2007), Dialog obywatelski Polska 2007. Ocena wybranych instytucji dających obywatelom możliwość wpływania na podejmowanie decyzji publicznych, ISP, Warszawa.
• Schimanek T. (2008), Dialog obywatelski Polska 2008, ISP, Warszawa.
• Schimanek T. (2010), Plusy i minusy polskiego grantodawstwa, „Trzeci sektor”, nr 20.
• Skrzypiec R. (2009), współpraca P. Frączak, T. Schimanek (red.), Ocena jakości działania organizacji pozarządowych, ekspertyza na zlecenie Departamentu Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Słodkowska I. (2009), Społeczeństwo obywatelskie w programach wyborczych polskich partii politycznych, w: Monitoring obietnic przedwyborczych. Społeczeństwo Obywatelskie 2005–2009, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych, Warszawa.
• Sowa K. Z. (2010), Obywatel w państwie, czyli o typach ładu zbiorowego i społeczeństwie polskim słów kilka, „Trzeci sektor”, nr 20.
• Sroka J. (2008), Instytucje demokracji deliberacyjnej w polskim systemie politycznym. Wprowadzenie do kontekstu teoretycznego, w: Wybrane instytucje demokracji partycypacyjnej w polskim systemie politycznym, red. tenże, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego (2011) projekt dokumentu po konsultacjach społecznych, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa.
• Szczerski K. (2005), Administracja publiczna w modelu zarządzania wielopasmowego. Wyzwania dla rozszerzonej Europy – przypadek Polski, Zeszyt 20, Centrum Europejskie Natolin, Warszawa.
• Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003 r., Dz. U. 2003, Nr 96, poz. 873 ze zm.
• Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z dnia 6 grudnia 2006 r., Dz. U. 2006, Nr 227, poz. 1658.
• Wygnański J. (2008), Ekonomizacja organizacji pozarządowych. Możliwość czy konieczność?, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
• Zbieranek P. (2011), Polski model organizacji typu think tank, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Zybała A. (2012), O lepszą jakość polityk publicznych, „Analizy i Opnie”, nr 127, Instytut Spraw Publicznych.
• Źródła internetowe:
• www.efs.gov.pl
• www.civicpedia.ngo.pl
• www.klon.org.pl
• www.kongresobywatelski.pl

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2014.19.4.2