Ideological orientations and left-right self-identifications of young Polish men and women: an image of the political gender-generation gap

• Authors: Radosław Marzęcki

Title variants

PL

Orientacje ideologiczne i lewicowo-prawicowa samoidentyfikacja młodych Polek i Polaków: obraz politycznej przepaści płciowo-pokoleniowej

Abstracts

PL

Przedmiotem zainteresowań jest różnorodność orientacji ideologicznych ze względu na płeć i wiek. Dotychczasowe ustalenia teoretyczne wskazują, że w rozwiniętych demokracjach już pod koniec lat 90. doszło do odwrócenia pozycji ideologicznych kobiet i mężczyzn. Z ostatnich badań społecznych wynika, że także w Polsce kobiety w większym stopniu niż mężczyźni identyfikują się z lewicą, a w młodszym pokoleniu różnice te są jeszcze większe. Celem artykułu jest szczegółowe ukazanie różnic ideowych pomiędzy młodymi mężczyznami i kobietami w Polsce. Autor stawia dwa typy pytań badawczych: (1) opisowe i wyjaśniające, które dotyczą charakterystyki podobieństw i różnic w orientacjach ideologicznych młodych kobiet i mężczyzn; (2) metodologiczne, które dotyczą sposobu pomiaru tego zjawiska. Autor wychodzi z założenia, że stosowany w wielu badaniach pomiar lewicowo-prawicowej samoidentyfikacji daje nadmiernie uproszczony obraz rzeczywistych poglądów, przekonań i wartości respondentów, które można określić mianem orientacji ideologicznych. Dlatego proponuje zastosowanie narzędzi wielowymiarowych (skala problemowa), które pozwalają lepiej opisać złożone postawy polityczne. W poszukiwaniu odpowiedzi autor analizuje dane z własnego badania przeprowadzonego wśród dużej grupy polskich studentów.

EN

The subject of the author’s interest is the diversity of ideological orientations due to gender and age. The theoretical findings so far indicate that in developed democracies already at the end of the 1990s there was a reversal of the ideological positions of women and men. Recent social research shows that also in Poland women identify with the left to a greater extent than men, and in the younger generation these differences are even greater. The aim of the article is to show in detail the ideological differences between young men and women in Poland. The author poses two types of research questions: (1) descriptive and explanatory, which concern the characteristics of similarities and differences in the ideological orientations of young women and men; (2) methodological, which concern how to measure this phenomenon. The author assumes that the measurement of left-right self-identification used in many studies brings an overly simplified picture of the respondents’ real views, beliefs and values, which can be described as ideological orientations. Therefore, he proposes the use of multidimensional tools (issue-based scale) that allow to better describe complex political attitudes. In search of answers, the author analyzes data from his own survey conducted among a large group of Polish students.

Keywords

EN

ideological orientations; left; right; young people; gender-generation gap

PL

orientacje ideologiczne; lewica; prawica; młodzież; różnica pokoleń

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2023
• Issue: 3
• Pages: 5-18

Dates

published

2023

Contributors

author

Radosław Marzęcki

• Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

• https://orcid.org/0000000229158878

References

• Aspelund A., Lindeman M., Verkasalo M. (2013), Political Conservatism and Left-Right Orientation in 28 Eastern and Western European Countries, “Political Psychology”, vol. 34, no. 3.
• Caprara G. V. et al. (2017), Basic Values, Ideological Self-Placement, and Voting: A Cross-Cult ural Study, “Cross-Cultural Research”, vol. 51, no. 4.
• CBOS (2021a), Zainteresowanie polityką i poglądy polityczne młodych Polaków na tle ogółu badanych, no. 16.
• CBOS (2021b), Poglądy polityczne młodych Polaków a płeć i miejsce zamieszkania, no. 28.
• Dalton R. J. (2006), Social Modernization and the End of Ideology Debate: Patterns of Ideological Polarization, “Japanese Journal of Political Science”, vol. 7, no. 1.
• Dassonneville R. (2020), Change and Continuity in the Ideological Gender Gap: A Longitudinal Analysis of Left–Right Self-Placement in OECD Countries, “European Journal of Political Research”, vol. 60, no. 1.
• Druckman J. N., Peterson E., Slothuus R. (2013), How Elite Partisan Polarization Affects Public Opinion Formation, “American Political Science Review”, vol. 107, no. 1.
• Esposito L., Theuerkauf U. G. (2021), Economic Well-Being and Self-Placements on a Left-Right Scale: Evidence From Undergraduate Students in Seven Countries, “Journal of Political Ideologies”.
• Farneti R. (2012), Cleavage Lines in Global Politics: Left and Right, East and West, Earth and Heaven, “Journal of Political Ideologies”, vol. 17, no. 2.
• Freire A. (2015), Left-Right Ideology as a Dimension of Identification and of Competition, “Journal of Political Ideologies”, vol. 20, no. 1.
• Freire A., Kivistik K. (2013), Western and Non-western Meanings of the Left-Right Divide Across Four Continents, “Journal of Political Ideologies”, vol. 18.
• Fuchs D., Klingemann H.-D. (1990), The Left-Right Schema, in: Continuities in Political Action: A Longitudinal Study of Political Orientations in Three Western Democracies, eds. M. K. Jennings, J. W. van Deth, Walter de Gruyter, Berlin–New York.
• Giebler H., Meyer T. M., Wagner M. (2021), The Changing Meaning of Left and Right: Supply- And Demand-Side Effects on the Perception of Party Positions, “Journal of Elections, Public Opinion and Parties”, vol. 31, no. 2.
• Giger N. (2009), Towards a Modern Gender Gap in Europe?, “Social Science Journal”, vol. 46, no. 3.
• Godlewski T. (2007), Postrzeganie procesu transformacji w Polsce przez zwolenników orientacji lewicowej i zwolenników orientacji prawicowej, „Studia Politologiczne”, vol. 11.
• Harring N., Sohlberg J. (2017), The Varying Effects of Left-Right Ideology on Support for the Environment: Evidence From a Swedish Survey Experiment, “Environmental Politics”, vol. 26, no. 2.
• Huber J. D. (1989), Values and Partisanship in Left-Right Orientations: Measuring Ideology, “European Journal of Political Research”, vol. 17, no. 5.
• Inglehart R. (1977), The Silent Revolution: Changing Values and Political Styles among Western Publics, Princeton University Press, Princeton.
• Inglehart R. (1990), Culture Shift in Advanced Industrial Society, Princeton University Press, Princeton.
• Inglehart R., Klingemann H.-D. (1976), Party Identification, Ideological Preference and the Left-Right Dimension among Western Mass Publics, in: Party Identification and Beyond. Representations of Voting and Party Competition, eds. I. Budge, I. Crewe, D. Farlie, Wiley, London.
• Inglehart R., Norris P. (2000), The Developmental Theory of the Gender Gap: Women’s and Men’s Voting Behavior in Global Perspective, “International Political Science Review”, vol. 21, no. 4.
• Inglehart R., Norris P. (2003), Rising Tide: Gender Equality and Cultural Change Around the World, Cambridge University Press, Cambridge.
• Jacoby W. G. (1991), Ideological Identification and Issue Attitudes, “American Journal of Political Science”, vol. 35, no. 1.
• Jahn D. (2014), What Is Left and Right in Comparative Politics? A Response to Simon Franzmann, “Party Politics”, vol. 20, no. 2.
• Jahn D. (2022), The Changing Relevance and Meaning of Left and Right in 34 Party Systems From 1945 to 2020, “Comparative European Politics”.
• Jennings M. K., Niemi R. G. (1968), The Transmission of Political Values From Parent to Child, “The American Political Science Review”, vol. 62, no. 1.
• Kwiatkowska A., Cześnik M., Żerkowska-Balas M., Stanley B. (2016), Ideologiczna treść wymiaru lewica–prawica w Polsce w latach 1997–2015, „Studia Socjologiczne”, vol. 223, no. 4.
• Lesschaeve C. (2017), The Predictive Power of the Left-Right Self-placement Scale for the Policy Positions of Voters and Parties, “West European Politics”, vol. 40, no. 2.
• Lipset S. M., Rokkan S. (1967), Party Systems and Voter Alignments: Cross-National Perspectives, Free Press, New York.
• Łukowski W., Sadowski I. (2013), Podział społeczno-polityczny w Polsce. Kilka uwag teoretycznych, „Studia Politologiczne”, vol. 29.
• Noël A., Thérien J.-P. (2008), Left and Right in Global Politics, Cambridge University Press, Cambridge.
• Noël A., Thérien J.-P., Boucher É. (2021), The Political Construction of the Left-Right Divide: A Comparative Perspective, “Journal of Political Ideologies”, vol. 26, no. 3.
• Rico G., Jennings M. K. (2016), The Formation of Left-Right Identification: Pathways and Correlates of Parental Influence, “Political Psychology”, vol. 37, no. 2.
• Sadowski I. (2013), Lokalne i kontekstowe czynniki krystalizacji elektoratów w nowym podziale politycznym, „Studia Politologiczne”, vol. 29.
• Shorrocks R. (2018), Cohort Change in Political Gender Gaps in Europe and Canada: The Role of Modernization, “Politics & Society”, vol. 46, no. 2.
• Szawiel T. (2001), Podział lewica–prawica w polityce oraz w szerszym kontekście kulturowym, in: Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, eds. M. Grabowska, T. Szawiel, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Turska-Kawa A., Wojtasik W. (2009), Postawy, zachowania i decyzje polityczne jako przedmiot badań empirycznych, „Preferencje Polityczne”, vol. 1.
• van Deth J. W., Geurts P. A. T. M. (1989), Value Orientation, Left-Right Placement and Voting, “European Journal of Political Research”, vol. 17, no. 1.
• van Ditmars M. M. (2022), Political Socialization, Political Gender Gaps and the Intergenerational Transmission of Left-Right Ideology, “European Journal of Political Research”, vol. 62, no. 1.
• Vegetti F. (2019), The Political Nature of Ideological Polarization: The Case of Hungary, “The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science”, vol. 681, no. 1.
• Wiesehomeier N., Doyle D. (2012), Attitudes, Ideological Associations and the Left-Right Divide in Latin America, “Journal of Politics in Latin America”, vol. 4, no. 1.
• Wojcik A. D., Cislak A., Schmidt P. (2021), The Left Is Right’: Left and Right Political Orientation Across Eastern and Western Europe, “The Social Science Journal”.
• Zechmeister E. (2006), What’s Left and Who’s Right? A Q-Method Study of Individual and Contextual Influences on the Meaning of Ideological Labels, “Political Behaviour”, vol. 28.
• Zuell C., Scholz E. (2019), Construct Equivalence of Left-Right Scale Placement in a Cross-National Perspective, “International Journal of Sociology”, vol. 49. no. 1.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2023.28.3.1

Biblioteka Nauki

32305371