Ewolucja obrotu państwowymi nieruchomościami rolnymi w Polsce po 1989 roku

• Authors: Paweł Czechowski , Adam Niewiadomski

Title variants

EN

Evolution of the turnover of state-owned agricultural real estate in Poland after 1989

IT

L’evoluzione della compravendita degli immobili agricoli statali in Polonia dopo il 1989

Abstracts

IT

L’articolo presenta le principali fasi dell’evoluzione della compravendita degli immobili agricoli in Polonia dopo il 1989. In più, le considerazioni si incentrano sugli strumenti giuridici di base concernenti le trasformazioni proprietarie. È stata inoltre valutata l’evoluzione delle funzioni svolte dai soggetti che si occupano di compravendita di immobili agricoli in Polonia. Sono state indicate varie possibilità di formare il modello dell’agricoltura polacca a seconda delle regole adottate per la gestione della proprietà statale, inclusa la privatizzazione e la locazione. Infine, è stato valutato l’impatto delle autorità pubbliche sulla compravendita di immobili agricoli privati nel contesto delle regolazioni europee.

EN

The article presents the main stages of the evolution of the transactions involving agricultural real estate in Poland after 1989. The focus is on the basic legal instruments applicable to ownership transformation. The evolution of the functions of legal entities dealing with agricultural real estate trading in Poland has also been assessed. Various possibilities of shaping the model of Polish agriculture have been proposed, depending on the adopted rules of managing state property, including privatisation or lease. Finally, the impact of public authorities on the trading in private agricultural real estate has been assessed in the context of European regulations.

PL

W artykule przedstawiono główne etapy ewolucji obrotu nieruchomościami rolnymi w Polsce po 1989 r. Ponadto rozważania koncentrują się na podstawowych instrumentach prawnych dotyczących przekształceń własnościowych, autorzy ocenili także ewolucję funkcji podmiotów zajmujących się obrotem nieruchomościami rolnymi. W rozważaniach pokazane zostały różne możliwości kształtowania modelu polskiego rolnictwa w zależności od przyjętych zasad gospodarowania majątkiem państwowym, w tym prywatyzacji czy dzierżawy. Określony został też wpływ władz publicznych na obrót prywatnymi nieruchomościami rolnymi w kontekście regulacji europejskich.

Keywords

IT

immobili agricoli; proprietà statale; Centro Nazionale di sostegno per l’agricoltura; azienda agricola; immobili agricoli statali

EN

agricultural real estate; public property; National Agricultural Support Centre; farm; state-owned agricultural real estate

PL

nieruchomości rolne; własność państwowa; Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa; gospodarstwo rolne; państwowe nieruchomości rolne

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Prawa Rolnego
• Year: 2022
• Issue: 1(30)
• Pages: 57-70

Dates

published

2022

Contributors

author

Paweł Czechowski

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000271245780

author

Adam Niewiadomski

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000208382686

References

• Bieluk J. (2019), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
• Blajer P.A., Gonet W. (2020), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
• Budzinowski R. (1991), Pojęcie gospodarstwa rolnego według kodeksu cywilnego – rozważania na tle art. 553 k.c., „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” nr 3.
• Budzinowski R. (1992), Koncepcja gospodarstwa rolnego w prawie rolnym, Poznań.
• Budzinowski R. (2008), Sprzeczności rozwojowe prawa rolnego, „Przegląd Prawa Rolnego” nr 2.
• Budzinowski R. (2019), Gospodarstwo rolne jako kategoria prawna – charakterystyka szczegółowa, w: P. Czechowski (red.), Prawo rolne, Warszawa.
• Cichoń Z., Hermeliński W. (2003), Sprawa mienia zabużańskiego przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu, „Palestra” nr 1–2.
• Czechowski P. (2005), Zawieranie przez Agencję Nieruchomości Rolnych umów cywilnych dotyczących zamiany gruntów nierolnych nie wchodzących w skład gospodarstw, „Studia Iuridica Agraria” t. 4.
• Czechowski P. (2008), Agencja Nieruchomości Rolnych – restrukturyzacja czy likwidacja?, „Przegląd Prawa Rolnego” nr 2.
• Czechowski P. (red.) (2018), Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Komentarz, Warszawa.
• Czechowski P., Możdżeń-Marcinkowski M. (2000), Ewolucja własności rolniczej Skarbu Państwa, „Studia Iuridica Agraria” t. 3.
• Czechowski P., Niewiadomski A. (2013), Podstawy prawne przekształceń własnościowych w rolnictwie i ich ewolucja, w: H. Runowski (red.), Przekształcenia własnościowe w rolnictwie – 20 lat doświadczeń i perspektywy, Warszawa.
• Czechowski P., Niewiadomski A. (2018), Mechanizmy prawne ochrony rolnego charakteru nieruchomości w świetle rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 27 kwietnia 2017 r. w sprawie aktualnego stanu koncentracji gruntów rolnych w UE: jak ułatwić rolnikom dostęp do gruntów?, „Studia Iuridica” t. 78.
• Czechowski P., Wieczorkiewicz W. (2004), Problemy ingerencji prawnej w swobodę obrotu nieruchomościami rolnymi w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego i jej wpływu na interpretację ustawodawstwa krajowego, „Studia Iuridica Agraria” t. 5.
• Jurcewicz A. (1997), Soft law w prawie Wspólnot Europejskich, „Przegląd Legislacyjny” nr 4.
• Klepacki B. (2002), Gospodarka i rolnictwo polskie w okresie transformacji systemowej, „Wieś Jutra” nr 8.
• Kluger R. (1998), Szczególny przypadek Niemiec: reprywatyzacja w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej, w: B. Błaszczyk, R. Woodward, W. Quaisser (red.), Prywatyzacja w Polsce i w Niemczech Wschodnich, Warszawa.
• Kremer E. (2000), Trwały zarząd jako forma władania nieruchomościami jednostek samorządu terytorialnego i nieruchomościami Skarbu Państwa, „Studia Iuridica Agraria” t. 1.
• Kremer E. (2007), Instytucja pierwszeństwa nabycia nieruchomości, „Studia Iuridica Agraria” t. 6.
• Lichorowicz A. (2002), W kwestii modelu prawnego ustawowego prawa pierwokupu, „Studia Iuridica Agraria” t. 3.
• Lichorowicz A. (2004), Instrumenty oddziaływania na strukturę gruntową Polski w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” nr 2.
• Lichorowicz A. (2005), W kwestii modelu prawnego instytucji kształtujących struktury gruntowe w rolnictwie (studium prawno-porównawcze), „Studia Iuridica Agraria” t. 5.
• Lichorowicz A. (2008), Uwagi w kwestii usytuowania przepisów o obrocie gruntami rolnymi w systemie prawa polskiego (na tle prawnoporównawczym), „Przegląd Prawa Rolnego” nr 2.
• Litwiniuk P. (2017), O wybranych problemach dotyczących zakresu wyłączeń spod nowego reżimu prawnego obrotu nieruchomościami rolnymi w Polsce, „Studia Iuridica Lublinensia” t. 26.
• Łobos-Kotowska D., Stańko M. (2020), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
• Maniecki F. (1993), Administrowanie jako forma zagospodarowania mienia Skarbu Państwa w rolnictwie, w: Przemiany własnościowe w rolnictwie. Materiały konferencyjne, Olsztyn.
• Marciniuk K. (2017), Pojęcie nieruchomości rolnej jako przedmiotu reglamentacji obrotu własnościowego, „Studia Iuridica Lublinensia” t. 26.
• Niewiadomski A. (2011), Reprivatization of agricultural properties in Poland and Germany after 1989, „Studia Iuridica” nr 53.
• Niewiadomski A. (2012), Gospodarowanie państwowymi nieruchomościami rolnymi w Polsce i w Republice Federalnej Niemiec po 1989 roku, Warszawa.
• Niewiadomski A. (2013), Niemiecki Urząd Powierniczy oraz polska Agencja Nieruchomości Rolnych jako instytucje administracji publicznej dokonujące przekształceń ustrojowych nieruchomości rolnych w Polsce i w nowych landach Republiki Federalnej Niemiec, w: B.T. Bieńkowska, D. Szafrański (red.), Problemy prawa polskiego i obcego w ujęciu historycznym, praktycznym i teoretycznym. Część czwarta, Warszawa.
• Niewiadomski A. (2017), Status prawny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, „Studia Iuridica” t. 72.
• Pastuszko R. (2017), Land grabbing. Podstawowe zagadnienia prawne, „Studia Iuridica Lublinensia” t. XXVI, nr 1.
• Prutis S. (1998), Restrukturyzacja i prywatyzacja rolnictwa państwowego – 5 lat doświadczeń, w: S. Prutis (red.), Polskie prawo rolne na progu Unii Europejskiej, Białystok.
• Szańca D. (2006), O koncepcji reprywatyzacji w kontekście orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Transformacje Prawa Prywatnego” nr 1.
• Tańska-Hus B., Nietupski T. (1998), Przekształcenia własnościowe i strukturalne w rolnictwie państwowym. Próba oceny, „Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu” nr 346.
• Woś A. (1994), Państwowe gospodarstwa w rolnictwie w okresie transformacji ustrojowej, „Wieś i Rolnictwo” nr 2.
• Zdziennicki B. (2015), Reprywatyzacja w świetle zasad prawa, „Studia Prawnicze” nr 3.
• Zdziennicki B. (2016), Kolizje norm i wartości w sprawach reprywatyzacyjnych, „Studia i Analizy Sądu Najwyższego. Materiały Naukowe” t. III.
• Ziętara W. (2002), Reprywatyzacja konieczna, „Agroprzemiany” nr 2.

Identifiers

DOI

10.14746/ppr.2022.30.1.5

Biblioteka Nauki

2137561