Genealogia biopolityki: biologia państwa

• Authors: Mikołaj Ratajczak

Title variants

EN

Genealogy of Biopolitics: The Biology of the State

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza popularnego w latach dwudziestychw Niemczech dyskursu pseudonaukowego poświęconegoidei państwa jako żywego organizmu, określanegotakże jako „biologia państwa”. Celem tych analiz jest przeprowadzeniegenealogii pojęcia „biopolityki”, które po razpierwszy zostało użyte przez szwedzkiego teoretyka biologiipaństwa, Rudolfa Kjelléna, oraz ukazanie wpływu idei biologiipaństwa na wykształcenie się biopolityki narodowosocjalistycznej.Artykuł rekonstruuje najważniejsze tezy MichelaFoucaulta dotyczące rozwoju nowożytnej biopolityki,a następnie pokazuje, w jaki sposób idea biologii państwastanowiła skrajne rozwinięcie naturalistycznych tendencjidiagnozowanych przez Foucaulta w nowożytnych teoriach(bio)polityki.

EN

The aim of the paper is to analyze a popular pseudo-scientific discoursein Germany in the twenties that developed an idea of a state as a living organism.The discourse was sometimes named “the biology of the state”. The aim ofthis analysis is to provide a genealogy of the term “biopolitics” that was first usedby a Swedish theoretician of the biology of the state Rudolf Kjellén and to showthe influence, that the idea of the biology of the state had on the development ofthe Nazi biopolitics. The paper reconstructs the main aspects of Michel Foucault’sgenealogy of the modern biopolitics and subsequently shows, how the idea of thebiology of the state constituted the extreme development of the naturalistic tendenciesdiagnosed by Foucault in the modern theories of (bio)politics.

Keywords

PL

biopolityka; państwo; organizm; nazizm; Foucault; von Uexküll.

EN

biopolitics; state; organism; Nazism; Foucault; von Uexküll.; biopolitics; state; organism; Nazism; Foucault; von Uexküll.

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2013
• Volume: 9
• Issue: 3
• Pages: 299-334

Dates

published

2013-01-01

Contributors

author

Mikołaj Ratajczak

• Szkoła Nauk Społecznych PAN

References

• Agamben, G. 2008. Homo sacer: Suwerenna władza i nagie życie. Tłum. M. Salwa. Warszawa.
• Bauman, Z. 2009. Nowoczesność i Zagłada. Tłum. T. Kunz. Kraków.
• Bednarek, J. 2011. ,,Życie jako moc deterytorializacji.” Praktyka Teoretyczna 3.
• Bednarek, J. 2012. ,,Praca biopolityczna i nowy skład klasowy Pragnienie-produkcja i żywa praca 2 – Hardt i Negri.” Praktyka Teoretyczna 5.
• Beck, U. 2012. Społeczeństwo światowego ryzyka: W poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa. Tłum. B. Baran. Warszawa.
• Bensaïd, D. 2010. Wywłaszczeni: Marks, własność i komunizm. Tłum. Z.M. Kowalewski. Warszawa.
• Braidotii, R. 2002. Metamorphoses: Towards a Materialist Theory of Becoming. Cambridge.
• Braidotii, R. 2006. Transpositions: On Nomadic Ethics. Cambridge.
• Braidotii, R. 2009. Podmioty nomadyczne: Ucieleśnienie i różnica seksualna w feminizmie współczesnym. Tłum. A. Derra. Toruń.
• Braidotii, R. 2013. The Posthuman. Cambridge.
• Burzyk, M., i P. Kawczyński 2013. ,,Wspólnota, immunizacja, życie – o filozofii politycznej Roberta Esposita.” Politeia 23.
• Dahl, F. 1920. Der sozialdemokratische Staat im Lichte der Darwin-Weismannschen Lehre.
• Jena.
• Deleuze, G., et F. Guattari 1972. Capitalisme et Schizophrénie 1: L'Anti-Œdipe. Paris.
• Deleuze, G., et F. Guattari 1980. Capitalisme et Schizophrénie 2: Mille Plateaux. Paris.
• Esposito, R. 2002. Immunitas Protezione e negazione della vita. Torino.
• Esposito, R. 2007. ,,Totalitaryzm czy biopolityka.” Tłum. J. Gniewska. Przegląd Polityczny 82.
• Esposito, R. 2008. Bios: Biopolitics and Philosophy. Tłum. T. Campbell. Minneapolis.
• Ewald, F. 1993. ,,Two infinities of risk.” in The Politics of Everyday Fear, red. B. Massumi. London.
• Fouacault, M. 1998. Trzeba bronić społeczeństwa: Wykłady z Collège de France 1976. Tłum. M. Kowalska. Warszawa.
• Foucault, M. 2000. ,,Omnes et singulatim: Przyczynek do krytyki politycznego rozumu.” W Filozofia, historia, polityka. Tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński. Warszawa–Wrocław.
• Foucault, M. 2006. Słowa i rzeczy: Archeologia nauk humanistycznych. Tłum. T. Komendant. Gdańsk.
• Foucault, M. 2010. Bezpieczeństwo, terytorium, populacja: Wykłady z Collège de France 1977–1978. Tłum. M. Herer. Warszawa.
• Fouacault, M. 2011. Narodziny biopolityki: Wykłady z Collège de France 1978–1979. Tłum. M. Herer. Warszawa.
• Goodrich-Clarke, N. 2010. Okultystyczne źródła nazizmu: Tajemne kulty aryjskie i ich wpływ na ideologię nazistowską. Tłum. J. Prokopiuk. Kraków.
• Hardt, M., i A. Negri 2012. Rzecz-pospolita: Poza własność prywatną i dobro publiczne. Tłum. Praktyka Teoretyczna. Kraków.
• Hertwig, O. 1918. Zur Abwehr des ethischen, des sozialen, des politischen Darwinismus. Jena.
• Hertwig, O. 1922. Der Staat als Organismus. Jena.
• Kantorowicz, E. 2007. Dwa ciała króla: Studium ze średniowiecznej teologii politycznej. Tłum. A. Krawiec, M. Michalski. Warszawa.
• Kapp, E. 1877. Grundlinien einer Philosophie der Technik: Zur Entstehungsgeschichte der Kultur aus neuen Gesichtspunkten. Braunschweig.
• Kjellén, R. 1920. Grundriß zu einem System der Politik. Leipzig.
• Kjellén, R. 1924. Der Staat als Lebensform. Berlin.
• von Kohl, L. 1933. ,,Biopolitik und Geopolitik als Grundlagen einer Naturwissenschaft vom Staate.” Zeitschrift für Geopolitik 10.
• Lemert, C.G., i G. Gillam 1999. Michel Foucault: Teoria społeczna i transgresja. Tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński. Warszawa.
• Lemke, T. 1997. Eine Kritik der politischen Vernunft. Foucaults Analyse der modernen Gouvernementalität. Hamburg.
• Lemke, T. 2008. Gouvernementalität und Biopolitik. Wiesbaden.
• Lemke, T. 2010. Biopolityka. Tłum. T. Dominiak. Warszawa.
• Lemke, T. 2011. ,,Analityka biopolityki: Rozważania o przeszłości i teraźniejszości spornego pojęcia.” Tłum. P. Szostak. Praktyka Teoretyczna 2.
• Nancy, J.L. 2007. ,,A note on the Term: Biopolitics.” in The Creation of the World or Globalization. Tłum. F. Raffoul, D. Pettigrew. New York.
• Osborne, T. 1996. ,,Security and Vitality: Drains, Liberalism and Power in the Nineteenth Century.” in Foucault and Political Reason, red. A. Barry, T. Osborne, N. Rose. London.
• Ratajczak, M. 2011. ,,Poza paradygmat immunizacji: Biopolityka w projekcie filozoficznym Roberta Esposito.” Praktyka Teoretyczna 3.
• Reiter, H. 1939. ,,Unsere Biopolitik und das Auslanddeutschtum. ” in Das Reichgesundheitsamt 1933–1939: Sechs Jahre nationalsozialistische Führung. Berlin.
• Rose, N. 2011. ,,Polityka życia samego.” Tłum. A. Kowalczyk, M. Szlinder. Praktyka Teoretyczna 3.
• Sprengel, R. 1996. Kritik der Geopolitik: Ein deutscher Diskurs 1914–1944. Berlin.
• von Uexküll, J. 1920. Staatsbiologie Anatomie – Physiologie – Pathologie des Staates. Berlin.
• von Uexküll, J. 1998. Istota żywa jako podmiot. Tłum. A. Pobojewska. Łódź.
• von Uexküll, J. 2011. ,,Biologia lub fizjologia.” Tłum. A. Pobojewska. Przegląd Filozoficzno-Literacki 2/3.
• von Verschuer, O. 1936. Rassenhygiene als Wissenschaft und Staatsaufgabe. Frankfurt am Main.
• Verworn, M. 1916. Die biologischen Grundlagen der Kulturpolitik: Eine Betrachtung zum Weltkriege. Bonn.
• Verworn, M. 1917. Biologische Rechttlinien der staatlischen Organisation: Naturwissenschaftliche Anregungen für die politische Neuorientierung Deutschlands. Bonn.
• Virchow, R. 1858. Die Cellularpathologie in ihrer Begründung auf physiologische und pathologische Gewebelehre dargestellt. Berlin.
• Virchow, R. 1856. ,,Alter und neuer Vitalismus.” Archiv für Pathologische Anatomie und Physiologie und für Klinische Medizin 9.

Identifiers

DOI

10.14746/prt.2013.3.12