Od Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego do YOUCAT. Uwagi o modelach pytań katechizmowych

• Authors: Katarzyna Czarnecka

Title variants

EN

From Compendium of the Catechism of the Catholic Church to YOUCAT. Comments on catechism question models

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jednym z założeń, towarzyszących ogłoszonemu w 1992 roku Katechizmowi Kościoła katolickiego, jest powstanie opracowań doktrynalnych przeznaczonych dla zawężonego kręgu odbiorców. Przykładem publikacji o charakterze popularyzatorskim są m.in. Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego (wyd. 2005) oraz YOUCAT. Katechizm Kościoła katolickiego dla młodych (wyd. 2011, wierny przekład z języka niemieckiego). Pozycje te łączy powrót do tradycyjnej kompozycji katechizmowej, opartej na blokach składających się z pytania i odpowiedzi (z formy tej zrezygnowano w Katechizmie Kościoła katolickiego). Przedmiotem artykułu jest analiza pytań, zastosowanych na kartach YOUCAT, obejmująca 3 aspekty: (1) status pytań katechizmowych, (2) ich typologię oraz (3) wybrane cechy charakterystyczne, takie jak obecność presupozycji, zróżnicowanie relacji nadawczo-odbiorczych oraz niejednorodność stylistyczna. Autorka wysuwa wnioski dotyczące służebnej, dydaktycznej i perswazyjnej funkcji form dialogowych, kwalifikuje pytania katechizmowe jako pozorne i opisuje ich językową specyfikę, sprowadzającą się do korzystania z kilku schematycznych rozwiązań.

EN

A common feature of the researched publications: Compendium of the Catechism of the Catholic Church (2005) and YOUCAT. Youth Catechism of the Catholic Church (2011), being a form of popularization of Catechism of the Catholic Church (1992), is a return to the traditional catechism composition based on blocks consisting of questions and answers. The purpose of the article is to analyze the questions used on YOUCAT pages. The analysis covers three aspects: 1. the status of catechism questions, 2. their typology, and 3. selected characteristics, such as the presence of presupposition, diversification of originator-recipient relations, and stylistic heterogeneity. The author draws conclusions regarding the servile, didactic and persuasive function of dialogue forms, qualifies catechism questions as only seeming questions and describes their linguistic specificity, boiling down to the use of several schematic solutions.

Keywords

PL

język religijny; katechizm; pytanie; popularyzacja

EN

religious language; catechism; question; popularization; religious language; catechism; question; popularization

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Spotkania Językoznawcze
• Year: 2017
• Issue: 33

Dates

published

2018-11-26

Contributors

author

Katarzyna Czarnecka

• Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Fredry 10, 61-701 Poznań, Polska

References

• Źródła
• Kompendium – Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego, Kielce 2005.
• YOUCAT – YOUCAT polski. Katechizm Kościoła katolickiego dla młodych, Częstochowa 2011.
• Bibliografia
• Awdiejew A., 1991, Strategie konwersacyjne (Próba typologii), „Socjolingwistyka” 11, s. 7–20.
• Bajerowa I., 1999, O słownictwie nowego katechizmu, w: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Gdańsk, s. 253–263.
• Bajerowa I., 2008, Od Trydentu do Vaticanum Secundum. Porównanie języka dwóch katechizmów, w: Język katechezy, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 136–151, [pierwodruk w: Od Biblii Wujka do współczesnego języka religijnego, red. Z. Adamek, S. Koziara, Tarnów 1999].
• Biłos E., 1994, Sens pytań dydaktycznych. Przykład rozważań nad komunikacją ćwiczenia językowego, Częstochowa.
• Bugajski M., 2008, Uwagi o komunikatywności i zrozumiałości słownictwa Katechizmu Kościoła katolickiego, w: Język katechezy, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 152–162.
• Czarnecka K., 2012, Uwagi o kształcie definicji w katechizmie dla młodzieży „YOUCAT”, w: W kręgu języka tożsamości. Język – religia – tożsamość VII, red. G. Cyran, E. Skorupska- Raczyńska, Gorzów Wielkopolski, s. 43–56.
• Czarnecka K., 2013, Odpowiedzi katechizmowe jako sposób popularyzacji nauczania Kościoła. Uwagi o języku katechizmu „YOUCAT”, „Poznańskie Zeszyty Humanistyczne”, s. 103–118.
• Głowiński M., 1988, Katechizm [hasło], w: Słownik terminów literackich, red. M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Wrocław, s. 217.
• Gołąb Z., Heinz A., Polański K., 1968, Słownik terminologii językoznawczej, Warszawa.
• Grzelka M., 2008, Pytanie dziennikarskie. Pragmatyka i retoryka, Poznań.
• Jan Paweł II, b.r., Konstytucja Apostolska Fidei depositum ogłoszona z okazji publikacji „Katechizmu Kościoła katolickiego” opracowanego po Soborze Powszechnym Watykańskim II, http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkap.htm [dostęp: 24.02.2018].
• Levinson S.C., 2010, Pragmatyka, Warszawa.
• Łysakowski T., 2005, Wpływowe osoby. Gramatyka i perswazja, Warszawa.
• Pisarkowa K., 1978, Zdanie pytające [hasło], w: Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S. Urbańczyk, Wrocław, s. 400–401.
• Rybka M., Sławek J., 2008, O ewolucji funkcji komunikatywnej. Na podstawie porównania katechizmów z wieku XIX i współczesnego, w: Język katechezy, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 163–178.
• Searle J.R., 1987, Czynności mowy. Rozważania z filozofii języka, Warszawa.
• Szymanek K., 2001, Pytanie [hasło], w: Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Warszawa, s. 260.
• Wąsik Z., 1979, Typologia wypowiedzeń pytajnych, Wrocław.
• Wiertlewski S., 1995, Pytania bez odpowiedzi, Poznań.
• YOUCAT, 2011, Jugendkatechismus der Katholischen Kirche, Muenchen.

Identifiers

DOI

10.14746/psj.2017.33.1