O możliwości technicznego uwarunkowania oboczności albo // abo w drukach polskich z XVI wieku

• Authors: Marek Osiewicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

The article presents evidence of the use of variant forms albo // abo for typesetting purposes. To demonstrate this, the illustration material was used originating from five 16th-century prints in verse in which the form abo or albo appears only in long verses, brought to the right margin – which proves that the form was utilized because of its graphical and not linguistic features.

Keywords

PL

history of language; Polish language in the 16th century; orthography; phonetics; history of Polish printing; typesetting

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
• Year: 2015
• Volume: 22
• Issue: 1
• Pages: 185-202

Dates

published

2015-01-01

Contributors

author

Marek Osiewicz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Źródła
• Biernat z Lublina (1572), Żywot Ezopa Fryga, Stanisław Szarfenberger, Kraków, Biblioteka Kórnicka, sygn. Cim.Qu.2450. Udostępnienie: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=2605&from=FBC [dostęp: 7 grudnia 2014].
• Historyja o Heliaszu (1572), Maciej Wirzbięta, Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, sygn. XVI Qu.3424. Udostępnienie: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa, http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=3483&from=FBC [dostęp: 7 grudnia 2014].
• Kochanowski Jan (1564), Satyr, Mateusz Siebeneicher, Kraków, Niedersächsisches Staatsarchiv Wolfenbüttel, sygn. 1 Abt. 23 nr 115. Udostępnienie: Archiwum IBL PAN, Warszawa.
• Kochanowski Jan (1578), Odprawa posłów greckich, M. Szarfenberger (wariant A), Warszawa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, sygn. XVI Qu 1639. Udostępnienie: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa, http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=1963&from=FBC [dostęp: 7 grudnia 2014].
• Kochanowski Jan (1585), Szachy, Maciej Wirzbięta, Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, sygn. XVI.Qu.2300. Udostępnienie: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa, http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=4232&from=FBC [dostęp: 7 grudnia 2014].
• Literatura
• Bajerowa Irena (1964), Kształtowanie się systemu polskiego języka literackiego w XVIII wieku, Ossolineum, Wrocław.
• Bajerowa Irena (1986), Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja, t. 1, Ortografia, fonologia z fonetyką, morfologia, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Bańkowski Andrzej (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1, PWN, Warszawa.
• Birkenmajer Aleksander, red. (1971), Encyklopedia wiedzy o książce, Ossolineum, Wrocław.
• Boryś Wiesław (2005), Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Brückner Aleksander (1957), Słownik etymologiczny języka polskiego, Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Drabczyński Marian (1957), Zecerstwo, Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, Warszawa.
• Druździel Mieczysław, Fijałkowski Tadeusz (1988), Zecerstwo, Ossolineum, Warszawa.
• Kuraszkiewicz Władysław (1986a), Pochodzenie polskiego języka literackiego w świetle dialektologii, w: tegoż, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, PWN, Warszawa–Poznań, s. 51–128.
• Kuraszkiewicz Władysław (1986b), Z różnic języka potocznego i literackiego w XVI wieku, w: tegoż, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, PWN, Warszawa–Poznań, s. 329–364.
• Lisowski Tomasz (1999), Polszczyzna początku XVI wieku. Problemy normalizacji fonetyki i fleksji, Wydawnictwo WiS, Poznań.
• Mathia Roman (1923), Podręcznik dla składaczy ręcznych, Grafika Polska, Warszawa.
• Michalska Paulina (2013), Status staropolskich oboczności wyrazowych w polszczyźnie doby średniopolskiej, Wydawnictwo PTPN, Poznań.
• Migdał Jolanta (1999), O języku Andrzeja Glabera z Kobylina. Studium polszczyzny wczesnorenesansowej, WiS, Poznań.
• Osiewicz Marek (2007), Wariantywność leksemów w zakresie nieseryjnych zmian fonetycznych w listach polskich z pierwszej połowy XVI wieku, Wydawnictwo PTPN, Poznań.
• Osiewicz Marek (2012), Wpływ zecera na ukształtowanie graficzno-językowe tekstu drukowanego. Uwagi wstępne do analizy „Ksiąg o gospodarstwie” z 1549 r., „LingVaria”, nr 2 (13), s. 65–76.
• Osiewicz Marek (2013), Wariantywność graficzna „Ksiąg o gospodarstwie” Piotra Krescentyna z 1549 roku. Studium przypadku, Rys, Poznań.
• Rospond Stanisław (1949), Studia nad językiem polskim XVI wieku (Jan Seklucjan, Stanisław Murzynowski, Jan Sandecki-Malecki, Grzegorz Orszak), Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław.
• Rzepka Wojciech Ryszard (1975), Dopełniacz w funkcji biernika męskich form osobowych w liczbie mnogiej w polszczyźnie XVII w., Ossolineum, Wrocław.
• Rzepka Wojciech Ryszard (1985), Demorfologizacja rodzaju w licznie mnogiej rzeczowników w polszczyźnie XVI–XVII wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Sławski Franciszek (1952), Słownik etymologiczny języka polskiego, t. 1, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków.
• Sławski Franciszek, red. (1974), Słownik prasłowiański, t. 1, Ossolineum, Wrocław.
• Słownik polszczyzny XVI wieku (1966–2012), t. 1–36, Ossolineum, Wydawnictwo PAN, Wrocław–Warszawa. (Skrót: SPXVI)
• Sowiński Janusz (1988), Polskie drukarstwo, Ossolineum, Wrocław.
• Urbańczyk Stanisław (1968), Rola wielkich pisarzy XVI wieku na tle innych czynników kształtujących normy języka literackiego, w: tegoż, Szkice z dziejów języka polskiego, PWN, Warszawa, s. 147–186.
• Ząbkowski Franciszek (1832), Teorya sztuki drukarskiej zastosowana do praktyki, [nakładem autora], Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/pspsj.2015.22.1.12