Ocena rozwoju mowy dzieci dwujęzycznych – znaczenie wczesnej diagnozy dla rozpoznania i terapii zaburzeń

• Authors: Marta Korendo , Marzena Błasiak-Tytuła

Title variants

EN

The assessment of speech and language development of bilingual children – the importance of early diagnosis for the identification of disorders and therapy

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The authors emphasize the importance of language diagnosis of children raised in bi- or multiculturalism in early identification of developmental disorders. In the diagnostic process, they distinguish between skills independent of culture and those culturally (environmentally) conditioned, like the language system. They discuss the causes of speech development delays from a neurobiological and social (environmental) perspective. The article also includes short case reports.

Keywords

PL

bilingualism; speech development diagnosis; developmental disorders

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
• Year: 2019
• Volume: 26
• Issue: 2
• Pages: 103-114

Dates

published

2019-12-15

Contributors

author

Marta Korendo

• Katedra Logopedii i Zaburzeń Rozwoju Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

author

Marzena Błasiak-Tytuła

• Katedra Logopedii i Zaburzeń Rozwoju Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Bloom Elma (2010), Effects of input on early grammatical development of bilingual children, „International Journal of Bilingualism”, t. 14, nr 4, s. 422–446.
• Błasiak-Tytuła Marzena (2015), Narracja a rozumienie u dzieci dwujęzycznych, „Nowa Logopedia”, t. 6: Rozumienie – diagnoza i terapia, s. 135–145.
• Błasiak-Tytuła Marzena (2016), Wczesne wspomaganie rozwoju mowy dziecka dwujęzycznego. Profilaktyka logopedyczna w sytuacji dwujęzyczności klasycznej, w: Neurologopedia. Neurobiologiczne podstawy wczesnej terapii zaburzeń rozwojowych, red. Marzena Błasiak-Tytuła, Anna Siudak, WIR, Kraków, s. 155–170.
• Błasiak-Tytuła Marzena (2017), Kształtowanie się i rozwój mowy dziecka dwujęzycznego, w: Diagnoza i terapia w działaniach logopedy i terapeuty, red. Ewa Jeżewska-Krasnodębska, Barbara Skałbania, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, s. 247–256.
• Bokus Barbara, Shugar Grace W. (2007), Psychologia języka dziecka – stare pytania, nowe dane, nowe hipotezy, w: Psychologia języka dziecka. Osiągnięcia, nowe perspektywy, red. Barbara Bokus, Grace W. Shugar, przeł. Ewa Haman, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Cieszyńska Jagoda (2006), Dwujęzyczność, dwukulturowość – przekleństwo czy bogactwo? O poszukiwaniu tożsamości Polaków w Austrii, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
• Cieszyńska Jagoda (2010), Dwujęzyczność – rozumienie siebie jako Innego, w: Nowe podejście w diagnozie i terapii logopedycznej – metoda krakowska, red. Jagoda Cieszyńska, Marta Korendo, Zdzisława Orłowska-Popek, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
• Cieszyńska-Rożek Jagoda (2013), Metoda Krakowska wobec zaburzeń rozwoju dzieci. Z perspektywy fenomenologii, neurobiologii i językoznawstwa, Wydawnictwo Omega Stage Systems, Kraków.
• Cieszyńska-Rożek Jagoda (2014a), Wpływ wysokich technologii na rozwój poznawczy dzieci w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym, w: Człowiek, technologia, media. Konteksty kulturowe i psychologiczne, red. Agnieszka Ogonowska, Grzegorz Ptaszek, Impuls, Kraków, s. 11–22.
• Cieszyńska-Rożek Jagoda (2014b), Stymulacja rozwoju systemu językowego dzieci dwu- i wielojęzycznych. Propozycje technik terapeutycznych, „Polski w Niemczech”, nr 2, s. 19–34.
• Cieszyńska-Rożek Jagoda (2014c), Fruehes Lesenlernen der bilingualen Kinder als Stimulierung der Entwicklung des Sprachsystems, w: Zweisprachigkeit und bilingualer Unterricht, red. Magdalena Olpińska-Szkiełko, Loretta Bertelle, Peter Lang Edition, Frankfurt am Main, s. 29–45.
• De Houwer Annick (1995), Bilingual language acquisition, w: Handbook of child language, red. Paul Fletcher, Brian MacWhinney, Wiley-Blackwell, Cambridge, s. 219–250.
• De Houwer Annick (2007), Parental language input patterns and children’s bilingual use, „Applied Psycholinguistics”, t. 28, s. 411–424.
• De Houwer Annick (2017), Minority Language Parenting in Europe and Children’s Well-Being, w: Handbook on Positive Development of Minority Children and Youth, red. Natasha J. Cabrera, Birgit Leyendecker, Springer, Cham, s. 231–246.
• Hoff Erika, Rumiche Rosario, Burridge Andrea B., Ribot Krystal M., Welsh Stephanie (2014), Expressive vocabulary development in children from bilingual and monolingual homes: A longitudinal study from two to four years, „Early Childhood Research Quarterly”, t. 29, s. 433–444.
• Laskowski Roman (2009), Język w zagrożeniu. Przyswajanie języka polskiego w warunkach polsko-szwedzkiego bilingwizmu, Universitas, Kraków.
• Lipińska Ewa (2015), Dwujęzyczność kognitywna, „LingVaria”, nr 2 (20), s. 55–68.
• MacLeod Andrea A.N., Fabiano-Smith Leah C., Boegner-Pagé Sarah, Fontolliet Salomé (2013), Simultaneous bilingual language acquisition: The role of parental input on receptive vocabulary development, „Child Language Teaching and Therapy” t. 29 (1), s. 131–142.
• Miodunka Władysław T. (2010), Polszczyzna jako język drugi. Definicja języka drugiego, w: Silva Rerum Philologicarum, red. Janusz S. Gruchała, Halina Kurek, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 233–245.
• Miodunka Władysław T. (2014), Dwujęzyczność polsko-obca w Polsce i poza jej granicami. Rozwój i perspektywy badań, „LingVaria”, nr 1 (17), s. 199–226.
• Paradis Johanne, Genesee Fred, Crago Martha B. (2011), Dual language development & disorders, wyd. 2, Brookes Publishing Co, Baltimore, London, Sydney.
• Pearson Barbara Z. (2013), Jak wychować dziecko dwujęzyczne, przeł. Karol Chlipalski, Zofia Wodniecka, Media Rodzina, Poznań.
• Rostowski Jan, Rostowska Teresa (2014), Rola systemów lustrzanych neuronów w rozwoju języka i komunikacji interpersonalnej, „Psychologia Rozwojowa”, t. 19, nr 2, s. 49–65.
• Schlyter Suzanne, Håkansson Gisela (1994), Word order in Swedish as the first language, second language, and weaker language in bilinguals, „Scandinavian Working Papers on Bilingualism”, t. 9, s. 49–66.
• Stow Carol, Dodd Barbara (2005), A survey of bilingual children referred for investigation of communication disorders: A comparison with monolingual children referred in one area in England, „Journal of Multilingual Communication Disorders”, t. 3 (1), s. 1–23.
• Tomasello Michael (2002), Kulturowe źródła ludzkiego poznawania, przeł. Joanna Rączaszek, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Wróblewska-Pawlak Krystyna (2014), O naturalnej dwujęzyczności i przekazywaniu języka dzieciom w sytuacji imigracji, „LingVaria”, nr 1 (17), s. 239–250.

Identifiers

DOI

10.14746/pspsj.2019.26.2.7