„Społeczeństwo jako ciało jest pęknięte”. Zabiegi stylizacyjne w dialogach Małgorzaty Szumowskiej i Michała Englerta na przykładzie filmów Body/Ciało i Twarz

• Authors: Małgorzata Miławska-Ratajczak

Title variants

EN

‟Society as a Body is Fractured”. Stylistic Measures in the Dialogues of Małgorzata Szumowska and Michał Englert on the Example of the Movies Body and Mug

Abstracts

EN

The aim of this article is to present an overview of the stylistic measures identifiable in the dialogues of two films whose screenplays were written by Małgorzata Szumowska and Michał Englert – Body (2015) and Mug (2017). The analysis of linguistic and stylistic means has been organised into three categories that can be used to describe the work of this script-writing duo (in line with Adam Kruk’s critical proposition): deliberate schematicity, social hearing (as a metaphor for social sensitivity) and mockery. In the linguistic layer of these films, schematicity comes to the fore through the accumulation of homogeneous linguistic means (especially from the emotional register of colloquial Polish) and contrasting juxtapositions of various social variants of the language. The social hearing of Szumowska and Englert is revealed especially through the presence of linguistic templates, and mockery – in the linguistic joke and in the openly mocking statements of some of the characters. The analysis shows that the dialogues are another testimony to the stylish separateness of Szumowska and Englert and one of the ways to portray Poland as full of internal divisions.

Keywords

EN

film dialogue; stylisation; Małgorzata Szumowska; Michał Englert; Body; Mug

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
• Year: 2021
• Volume: 28
• Issue: 2
• Pages: 299-317

Dates

published

2021

Contributors

author

Małgorzata Miławska-Ratajczak

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000203495243

References

• Armata Kuba (2018), Ironia i sarkazm – to klucz do moich filmów [wywiad z M. Szumowską], „Kino”, nr 4, s. 24–27.
• Bielak Anna (2015), Body/Ciało [recenzja], „Kino”, nr 3, s. 65.
• Bartmiński Jerzy (1992), Styl potoczny, w: Potoczność w języku i kulturze, red. Janusz Anusiewicz, Franciszek Nieckula, Wrocław (Język a Kultura, t. 5), s. 37–54.
• Bobrowski Jakub (2020), „Staropolszczyzna” filmowa. Osobliwości językowe jako wykładniki stylizacji historycznej w dziełach audiowizualnych, Kraków.
• bolesta (2004), Słownik gwary radomskiej, https://tinyurl.com/46b7tknj [dostęp: 29 kwietnia 2021].
• Buttler Danuta (2001), Polski dowcip językowy, wyd. 3 z uzup., wstęp Wojciech Chlebda, Warszawa.
• Czerkawski Piotr (2018), Twarz [recenzja], „Kino”, nr 4, s. 72.
• Doroszewski Witold, red. (1958–1969), Słownik języka polskiego, Warszawa, t. 1–11, https://sjp.pwn.pl [dostęp: 29 kwietnia 2021].
• Hendrykowski Marek, wybór i oprac. (2013), Najlepsze kasztany. Księga cytatów polskiego filmu, Poznań.
• Kowalikowa Jadwiga (2000), Wulgaryzmy we współczesnej polszczyźnie, w: Język trzeciego tysiąclecia. Zbiór referatów z konferencji (Kraków, 2–4 marca 2000), red. Grzegorz Szpila, Kraków (Język a komunikacja, t. 1), s. 121–132.
• Kresa Monika (2019), Filmowa stylizacja gwarowa na przykładzie lwowskiego bałaku w polskich filmach fabularnych (1936–2012), Warszawa.
• Kruk Adam (2021), Między konwencją a poezją, „Kino”, nr 1/2, s. 50–52.
• Kurkowska Halina, Skorupka Stanisław (1959), Stylistyka polska. Zarys, wyd. 2, Warszawa.
• Miławska-Ratajczak Małgorzata (2018), Dialog w roli głównej. Polszczyzna we współczesnym kinie na przykładzie wybranych autorów, Kraków.
• Nowak Paweł (2002), SWOI i OBCY w językowym obrazie świata. Język publicystyki polskiej z pierwszej połowy lat pięćdziesiątych, Lublin.
• Piepiórka Michał (2013), Wszystko, co ludzkie, „Kino”, nr 9, s. 20–23.
• Podsiadło-Kwiecień Magdalena (2020), Body/Ciało/Cielesność – o materii w filmach Małgorzaty Szumowskiej, „Kwartalnik Filmowy”, nr 111, s. 23–38.
• Salwa Ola (2014), Każdy mój film jest inny niż poprzednie [wywiad z M. Szumowską], „Kino”, nr 7–8, s. 14–17.
• Skowronek Bogusław (2020), Dialog w filmie. Ujęcie mediolingwistyczne, Kraków.
• Wigilijne bingo, https://demotywatory.pl/4897235/Wigilijne-bingo- [dostęp: 29 kwietnia 2021].
• Wilkoń Aleksander (1984), Problemy stylizacji językowej w literaturze, „Przegląd Humanistyczny”, nr 3, s. 11–27.
• Wojtak Maria (1994), Pojęcie stylizacji jako narzędzia opisu utworów literackich, „Stylistyka”, nr 3, s. 135–142.
• Zdziarstek Piotr (2020), Czy „Twarz” to potwarz?, „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu”, nr 4, https://tinyurl.com/2jej8kpr [dostęp: 29 kwietnia 2021].
• Żmigrodzki Piotr, red. (2013–), Wielki słownik języka polskiego PAN, https://wsjp.pl [dostęp: 29 kwietnia 2021].
• Body/Ciało (2015) – reż. Małgorzata Szumowska, scen. Małgorzata Szumowska, Michał Englert, zdj. Michał Englert, scenogr. Elwira Pluta, wyk.: Janusz Gajos (prokurator Janusz Koprowicz), Maja Ostaszewska (Anna), Justyna Suwała (Olga Koprowicz), Tomasz Ziętek (asystent prokuratora), Adam Woronowicz (ordynator), Ewa Kolasińska (pielęgniarka) i inni. Prod. Nowhere.
• Twarz (2017) – reż. Małgorzata Szumowska, scen. Małgorzata Szumowska, Michał Englert, zdj. Michał Englert, muz. Adam Walicki, scenogr. Marek Zawierucha, wyk.: Mateusz Kościukiewicz (Jacek Kalisztan), Agnieszka Podsiadlik (siostra Jacka), Małgorzata Gorol (Dagmara), Dariusz Chojnacki (brat Jacka), Robert Talarczyk (szwagier Jacka), Roman Gancarczyk (ksiądz) i inni. Prod. Nowhere.

Identifiers

DOI

10.14746/pspsj.2021.28.2.18

Biblioteka Nauki

2035335