Subwersywny potencjał śmiechu, czyli Ključ od velikih vrata Hinka Gottlieba

• Authors: Sabina Giergiel

Title variants

EN

The Subversive Potential of Laughter in Hinko Gottlieb’s Ključ od velikih vrata [The Key to the Great Gate]

Abstracts

EN

This paper focuses on a short work of fiction written in the 1940s by the Croatian Jew, Hinko Gottlieb. The manuscript of the book was found in one of the Jerusalem archives and,about seventy years later was, prepared for publication in Croatia in 2021.  Undermining the readers’ previous habits, the book uncharacteristically problematises the Holocaust. Gottlieb uses humour as his major aesthetic device to describe internment. the story may also be ascribed to the fantasy genre, or to speculative fiction to be more precise. The purpose of the thought experiment presented here is to examine (in prison conditions) the possibilities that the socalled space capacitor has to offer. Besides acknowledging the occurrence in the text of such categories as science fiction, grotesque and surrealism, the article endeavours to answer the question about their use in the story of the Holocaust.

Keywords

EN

Hinko Gottlieb; the Holocaust; Croatia; grotesque; humour; fantasy

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Slawistyczne
• Year: 2023
• Issue: 24
• Pages: 43-63

Dates

published

2023

Contributors

author

Sabina Giergiel

• Jagiellonian University

• https://orcid.org/0000000257065679

References

• Alphen van, E. (2020). Krytyka jako interwencja. Sztuka-pamięć-afekt. Przekład zbiorowy. Red. K. Bojarska. Kraków: WUJ.
• Badurina, N. (2021). O autoru. W: H. Gottlieb. Ključ od velikih vrata. Zaprešić: Bodoni, s. 183–184.
• Badurina, N. (2022). Zaboravljeni hrvatski židovski isać Hinko Gottlieb: znanstvena fantastika, humor i Holokaust. „Umjetnost riječi”, nr LXVI/1, s. 27–51. https:// hrcak.srce.hr/file/407531.
• Brzostek, D. (2019). Fikcja antropologiczna czy antropologia spekulatywna?. O funkcjach poznawczych narracji fantastycznonaukowych. „Prace Kulturoznawcze”, nr 2–3, s. 41–58.
• Bergson, H. (1977). Śmiech. Esej o komizmie. Przeł. M. Cichowicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie. Buryła, S. (2005). Opisywać nie nazywając. W: Stosowność i forma. Jak opowiadać o Zagładzie?. Red. M. Głowiński, K. Chmielewska, K. Makaruk, A. Molisak, T. Żukowski. Kraków: Universitas, s. 183–208.
• Buryła, S. (2016). Wokół Zagłady. Szkice o literaturze Holokaustu. Kraków: Universitas. Głowiński, M. (red.) (2003). Groteska. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Głowiński, M. (2005). Wprowadzenie. W: Stosowność iforma. Jak opowiadać o Zagładzie?. Red. M. Głowiński, K. Chmielewska, K. Makaruk, A. Molisak, T. Żukowski. Kraków: Universitas, s. 7–20.
• Gottlieb, H. (2021). Ključ od velikih vrata. Bodoni: Zaprešić.
• Jennings, L.B. (2003). Termin „groteska”. Przeł. M.B. Fedewicz. W: Groteska. Red. M. Głowiński. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, s. 31–71.
• Jergović, M. (2021). Hinko Gottlieb, jedan život. W: Gottlieb, H. Ključ od velikih vrata. Bodoni: Zaprešić.
• Kayser, W. (2003). Próba określenia istoty groteskowości. Przeł. R. Handke. W: Groteska. Red. M. Głowiński. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, s.17–30.
• Košak, I. (2022). Ključ od velikih vrata. https://hrvatskiglas-berlin.eu/?p=219965. 25.11.2020. Lotman, J.M. (1976). Problem przestrzeni artystycznej. „Pamiętnik Literacki”, nr 67, s. 213–226. https://tinyurl.com/29ptry7r. 17.11.2022.
• Panas, W. (1996). Pismo i rana. Szkice o problematyce żydowskiej w literaturze polskiej. https://docplayer.pl/6155890-Wladyslaw-panas-pismo-i-rana-szkice-o-problematyce-zydowskiej-w-literaturze-polskiej-spis-tresci.html. 15.11.2022.
• Sławiński, J. (red.) (2000). Słownik terminów literackich. Wrocław: Zakład Narodowy im Ossolińskich.
• Stawczyk, E. (2012). Modele fantastycznej prozy Filipa Davida. [Niepublikowany artykuł naukowy].
• Steir-Livny, L. (2017). Is it OK to Laught About it? Holocaust Humour, Satire and Parody in Israeli Culture. London-Portland: Valentine Mitchel.
• Święch, J. (1997). Surrealizm i groteska. W: tenże, Literatura polska w latach II wojny światowej. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa, s. 193–198.
• Zandberg, E. (2015). „Ketchup Is the Auschwitz of Tomatoes”: Humor and the Collective Memory of Traumatic Events. „Commmunication, Culture & Criticue”, nr 8, s. 108–123.
• Vidaković Petrov, K. (2021). Re-thinking of the Holocaust novel in Yugoslavia: From Hinko Gottlieb to Aleksandar Petrov’s Like gold in fire. https://tinyurl.com/28cx7kbv. 12.09.2022.

Identifiers

DOI

10.14746/pss.2023.24.2

Biblioteka Nauki

30148706