Po co nam garść pieniędzy? Refleksje o kryzysie i walkach wokół pracy reprodukcyjnej

• Authors: Gośka Maciejewska , Marcin Marszałek

Title variants

EN

Why do we need a lump of money? Reflections on Crisis and Struggles around Reproductive Labour.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł rozważa kwestię dochodu podstawowego z perspektywy feministycznej ekologii politycznej, wykorzystującej kategorię pracy reprodukcyjnej ludzi i przyrody. W pierwszej części nawiązujemy do Kampanii na rzecz Płacy za pracę domową – prekursorki dochodu podstawowego, która kwestię dochodów wpisywała w problematykę relacji między patriarchatem a kapitalizmem, co nadawało Kampanii rewolucyjny wymiar. W dalszej części artykuł przywołuje trzy aktualne walki społeczne, które są podstawą do dalszych rozważań na temat zasadności rozwiązania takiego jak dochód podstawowy. Z jednej strony naświetla sytuację kryzysu opieki w Polsce, narastającego wraz z neoliberalnymi reformami ostatnich 25 lat. Z drugiej rozwija problematykę kryzysu ekologicznego, którego rozwiązanie trzeba uwzględnić w każdej teorii i strategii antykapitalistycznej. Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy postulat płacy za pracę reprodukcyjną/produkcyjną ma dalej sens w dobie neoliberalnego kapitalizmu.

EN

The paper discusses basic income in the context of feminist political ecology using the concepts of reproductive labor, both performed by people and by nature. In the first part we elaborate on Wages for Housework campaign as a forerunner of the idea of basic income. The campaign inscribed the concept of income into intersectional relation between patriarchy and capitalism what was a key element of its revolutionary dimension. In the second part we analyze three different social struggles in order to create a ground for further reflections over the legitimacy such tools (and resolutions) as basic income. On the one hand the paper highlights some elements of the crisis of social reproduction, brought and further deepen by neoliberal reforms in Poland over the 25 years. On the other hand, it speaks to the issues of ecological crisis which needs to be taken into account in every anti-capitalist theory or strategy. Thus, the article aims to investigate if the wage demands for both reproductive and productive labor are still relevant in the era of neoliberal capitalism.

Keywords

PL

dochód podstawowy; ekologia; kapitalizm; neoliberalizm; ruchy społeczne; społeczna reprodukcja

EN

basic income; social reproduction; ecology; social movements; capitalism; neoliberalism; basic income; social reproduction; ecology; social movements; capitalism; neoliberalism

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2014
• Volume: 12
• Issue: 2
• Pages: 171-194

Dates

published

2014-01-01

Contributors

author

Gośka Maciejewska

• Gośka Maciejewska Uniwersytet Wrocławski Pl. Uniwersytecki 1 50-137 Wrocław

author

Marcin Marszałek

• Marcin Marszałek Uniwersytet Wrocławski Pl. Uniwersytecki 1 50-137 Wrocław

References

• Artus, Patrick, i Marie-Paule Virard. 2010. Wielki kryzys globalizacji. Tłum. Lucyna Mazur. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Bakker, Karen. 2013. Rozważania nad prawem człowieka do wody. Tłum. Katarzyna Makaruk. Le Monde Diplomatique 1.
• Charkiewicz, Ewa i Anna Zachorowska (red.). 2009. Gender i ekonomia opieki. Warszawa: Biblioteka Think Tanku Feministycznego.
• Christensen, Erik. 2008. „A Global ecological argument for a Basic Income.” http://www.basicincome.org/bien/pdf/dublin08/3ciiierikchristensenglobalecologybi.doc.
• Dalla Costa, Mariarosa i Selma James. 1975. The Power of Women and the Subversion of the Community. Bristol: Falling Wall Press.
• Duran, Ramon Fernandez. 2010. „The Breakdown of Global Capitalism: 2000–2030.” TNI/CEO. http://corporateeurope.org/news/breakdown-global-capitalism-2000-2030/.
• Elson, Diane i Devaki Jain. 2011. „Marzycielki z Casablanki: Wizje lepszego świata od kryzysu ekonomicznego do równości.”Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego. http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0106jain_elson.pdf
• Federici, Silvia. 2012. „Wages against housework.” W Federici, Silvia. Revolution at Point Zero: Housework, Reproduction, and Feminist Struggle. Oakland: PM Press.
• Federici, Silvia. 2013. „Feminizm i polityka dóbr wspólnych w erze akumulacji pierwotnej.”Tłum. Marcin Marszałek. Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego. http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/federici_feminizm_i_polityka_dobr_wspolnych.pdf
• Główny Urząd Statystyczny. 2007.Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2005/2006. Warszawa: GUS.
• Główny Urząd Statystyczny. 2013. Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2011/2012. Warszawa: GUS.
• Grabusińska, Zuzanna. 2013. „Domy pomocy społecznej w Polsce.”Instytut Rozwoju Służb Społecznych. http://irss.pl/wp-content/uploads/2013/12/domy_pomocy_spo%C5%82ecznej_w_polsce.pdf.
• Katz, Cindy. 2012. „Niedobre układy: Huragan Katrina i zagrabione krajobrazy społecznej reprodukcji.” Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego. http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/Katz2012.pdf
• Dalla Costa, Mariarosa. 2010. „Drzwi do ogrodu: Feminizm i operaismo.”Tłum. AM. Przegląd Anarchistyczny 11.
• Martinez-Alier, Juan. 1987. Ecological Economics. Oxford: Blackwell.
• McKay, Alisa. 2007. „Why a citizens’ basic income?: A question of gender equality or gender bias.”Work, employment and society 2: 337–348.
• Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. 2012. „Ocena sytuacji samorządów lokalnych.”https://mac.gov.pl/wp-content/uploads/2011/12/Ocena-sytuacji-samorz%C4%85d%C3%B3w-lokalnych-na-stron%C4%99.pdf
• Parijs Van, Philippe. 2008. „Dochód podstawowy dla wszystkich.” Tłum. Ryszard Szarfenberg. http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/BI_forall.pdf.
• Parijs Van, Philippe. 2009. „Political ecology: From autonomous sphere to Basic Income.” Basic Income Studies 2.
• Pateman, Carole. 1995. „Freedom and democratization. Why Basic Income is to be preferred to Basic Capital.” WThe Ethics of Stakeholding, red. Keith Dowding, Jurgen De Wispelaere i Stuart White, London: Palgrave Macmillan.
• Salleh, Ariel. 2009.„Dług ekologiczny: Dług ucieleśniony.” Tłum. Małgorzata Chmiel. Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego. http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0082salleh2009.pdf
• Swianiewicz, Paweł i Julita Łukomska. 2010. „Finansowanie przedszkoli z różnych źródeł.” Ośrodek Rozwoju Edukacji. http://www.ore.edu.pl/strona-ore/index.php?option=com_phocadownload&view=category&download=401:raport-finansowanie-przedszkoli-z-rnych-rde&id=113:raporty&Itemid=1173
• Toporowski, Jan. 2012. Dlaczego gospodarka światowa potrzebuje krachu finansowego. Tłum. Jerzy P. Listwan. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Zachorowska-Mazurkiewicz, Anna. 2010. „Odzyskać obywatelstwo: Makroekonomiczna analiza sytuacji kobiet w Polsce.”Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego. http://www.ekologiasztuka.pl/think.tank.feministyczny/readarticle.php?article_id=441
• Zelleke, Almaz. 2008. „Should feminists endorse a Basic Income?: Institutionalizing the universal caregiver through an Unconditional Basic Income.”http://www.socialjustice.ie/sites/default/files/file/BIEN/1civzellekefbi.pdf/

Identifiers

DOI

10.14746/pt.2014.2.7