Wykorzystywanie instytucji demokracji bezpośredniej i ich wpływ na bezpieczeństwo państwa. Analiza wybranych przykładów

• Authors: Angelika Grąs

Title variants

EN

The use of direct democracy institutions and its influence on national security. Analysis of selected examples

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Chociaż idea demokracji bezpośredniej została zdominowana przez system rządów przedstawicielskich, to współczesne państwa zapewniają stosunkowo szeroki wachlarz instytucji, które w swoim założeniu mają aktywizować obywateli i dawać im realne szanse na formułowanie nowych rozwiązań prawnych. Z drugiej strony przeprowadzona w artykule analiza wykazuje, że stosowanie takich narzędzi jak referendum czy inicjatywa obywatelska może generować szereg negatywnych skutków, które w konsekwencji będą stanowić poważne zagrożenie dla sytuacji politycznej oraz społecznej w państwie. Nadrzędnym celem artykułu stała się zatem analiza wybranych głosowań referendalnych (przykład Szwajcarii, Wielkiej Brytanii oraz Katalonii), a także inicjatywy ustawodawczej (kazus Polski), w wyniku której ukazany zostanie pejoratywny wpływ wyżej wymienionych instytucji na szeroko pojęte bezpieczeństwo w państwie.

EN

Although nowadays the idea of direct democracy has been dominated by the system of representative government, in modern countries a tendency to trust some power to the hands of citizens still can be observed. This solution guarantees each of the interest groups active involvement in political life and thanks to that they are able to have real impact on producing legal solutions in their country. On the other hand, decisions resulting from using participatory democracy institutions may generate several negative effects, both on the political and social levels. The paramount goal of the article is to present the impact of using tools of direct democracy on national security. Accordingly, the practices of using referendum in Switzerland, Great Britain, Catalonia, as well as legislative initiative in Poland were analyzsed, with special attention given to their impact on safety.

Keywords

PL

demokracja bezpośrednia; bezpieczeństwo narodowe; Szwajcaria; Wielka Brytania; Katalonia; Polska

EN

direct democracy; national security; Switzerland; United Kingdom; Catalonia; Poland; direct democracy; national security; Switzerland; United Kingdom; Catalonia; Poland

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Refleksje. Pismo naukowe studentów i doktorantów WNPiD UAM
• Year: 2019
• Issue: 19-20
• Pages: 101-117

Dates

published

2020-12-06

Contributors

author

Angelika Grąs

• Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu

References

• Barnecki T. (2012), Zakaz budowy minaretów w Szwajcarii – punkt zapalny konfliktu ze społecznością muzułmańską, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Wschodnioznawstwo/Wschodnioznawstwo-r2012-t6/Wschodnioznawstwo-r2012-t6s103116/Wschodnioznawstwo-r2012-t6-s103-116.pdf, 21.09.2018.
• Chojnowski L. (2012), Polityczny sektor bezpieczeństwa, „Zeszyty Naukowe WSOW”, nr 3 (165).
• Czarny Poniedziałek, tłumy na ulicach. „Ten Sejm dalej nie pojedzie” (2016), https://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/czarny-protest-strajk-kobiet-wpolsce,680868.html, 25.09.2018.
• Gierszewski J. (2013), Bezpieczeństwo społeczne. Studium z zakresu teorii bezpieczeństwa narodowego, Warszawa.
• Google spike shows confused Brits searching for Brexit answers, https://mashable.com/2016/06/24/brexit-google-trends/?europe=true#aCdktuj2Xqq3, 22.09.2018.
• Katalonia wybierze niepodległość? Głosowanie pełne napięć (2017), http://fakty.interia.pl/swiat/news-katalonia-wybierze-niepodleglosc-glosowanie-pelnenapiec,nId,2447130, 25.09.2018.
• Grąs A. (2018), Stosowanie instytucji demokracji bezpośredniej a bezpieczeństwo publiczne, Poznań.
• Grochal R., Klauziński S. (2016), Organizacje pro-life składają obywatelski projekt ustawy całkowicie zakazującej przerywania ciąży, http://wyborcza. pl/1,75398,20338735,bedzie-awantura-o-aborcje-organizacje-pro-lifeskladaja-obywatelski.html, 27.09.2018.
• Kaźmierczak Ł., Minarety jak rakiety, https://www.przewodnik-katolicki.pl/Archiwum/2009/Przewodnik-Katolicki-50-2009/Spoleczenstwo/Minarety-jak-rakiety, 21.09.2018.
• Kowalczyk K. (2014), Partie polityczne i ich elektoraty wobec kwestii nowelizacji ustawy antyaborcyjnej w Polsce (2007–2011), „Opuscula Sociologica”, nr 2.
• Marczewska-Rytko M. (2001), Demokracja bezpośrednia w teorii i praktyce, Lublin.
• Matyja M. (2014), Granice demokracji bezpośredniej. Wpływ szwajcarskiego systemu politycznego na proces integracyjny muzułmańskiej mniejszości religijnej, Brzezia Łąka.
• Matyja M. (2009), Oddolna samorządność i partycypacja obywateli – specyfika systemu federalnego Szwajcarii, „Obywatel”, nr 2.
• Musiał-Karg M. (2016), Operacje Brexit. Brytyjskie referenda z 1975 i 2016 roku, „Acta Politica Polonica” nr 3, https://wnus.edu.pl/ap/file/article/view/1854/12124.pdf, 23.09.2018.
• Pobóg-Lenartowicz M. (2016), Imperium bez państwa, państwo bez granic – koncepcja Països Catalans we współczesnej myśli społeczno-politycznej Katalonii,
• „Pogranicze. Polish Borderlands Studies”, t. 4, nr 2.
• Porębski A. (2009), Wielokulturowość Szwajcarii na rozdrożu, Kraków.
• Przeprowadziły legendarny strajk, dziś dopingują Polki. Głosy wsparcia z Islandii i reszty świata (2016), https://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/czarnyponiedzialek-wspieraja-kobiety-z-calego-swiata,680848.html, 26.09.2018.
• Rachwał M. (red. nauk.) (2017), Uwarunkowania i mechanizmy partycypacji politycznej, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, Poznań.
• Referendum niepodległościowe w Katalonii (2017), https://sptnkne.ws/f9fA, 1.05.2018.
• Soares I. Cotovio V., Clarke H. (2017), Catalonia referendum result plunges Spain into political crisis, https://edition.cnn.com/2017/10/01/europe/cataloniaspain-independence-referendum-result/index.html, 25.09.2018.
• Skarżyńska K. (2005), Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej, Warszawa.
• Stowarzyszenie na Rzecz Jakości i Godności Ludzkiego Życia (2007), 15 argumentów na rzecz dopuszczalności przerywania ciąży, http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,5327, 21.09.2018.
• Szkoci są wściekli na Anglików za Brexit. Teraz muszą zdecydować, czy wolą Londyn, czy Brukselę (2016), http://forsal.pl/artykuly/957332,szkoci-sa-wsciekli-na-anglikow-za-brexit-teraz-musza-zdecydowac-czy-wola-londyn-czy-bruksele.html, 29.09.2018.
• Szul R. (2015), Regionalizm Hiszpanii, „Mazowsze Studia Regionalne”, nr 16.
• Tobiasz L. (2017), Krajobraz religijny Szwajcarii w obliczu przemian współczesności, „Język. Religia. Tożsamość”, nr 1(15).
• Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, Dz. U. 1993, Nr 17, poz. 78 z późn. zm. art. 4a ust. 1.
• Wersja skonsolidowana Traktatu o Unii Europejskiej, http://oide.sejm.gov.pl/oide/index.php?option=com_content&view=article&id=14803&Itemid=945, 24.09.2018.
• Węgrzyn J., Referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, Uniwersytet Zielonogórski, http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/79464/03_03_J_Wegrzyn_Referendum_w_sprawie_wyjscia_Wielkiej_Brytanii_z_Unii_Europejskiej.pdf, 25.09.2018.
• Wołpiuk W., Kuciński J. (2012), Zasady ustroju politycznego państwa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, Warszawa.
• Wyrok polskiego Trybunału Konstytucyjnego z 28 maja 1997 r., sygn. akt K 26/96.
• Wyrok polskiego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 stycznia 2004 r. sygn. akt K 14/03.

Identifiers

DOI

10.14746/r.2019.1.8