Komunikatywność tekstu prawnego a derywacyjna koncepcja wykładni prawa (aspekt rozumienia normy sankcjonowanej)

• Authors: Kamil Siwek

Title variants

EN

Communicativity of legal texts vs. the derivate concept of the interpretation of law (the aspect of understanding the norms sanctioned)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest konfrontacja postulatu komunikatywności tekstu prawnego z derywacyjną koncepcją wykładni prawa Macieja Zielińskiego. Przedmiotem odniesienia uczyniono normę sankcjonowaną z perspektywy osoby o wykształceniu zawodowym, średnim i policealnym, a więc dominującym wśród polskiej populacji. Wykorzystując ochronną funkcję prawa karnego, autor podjął próbę zakwestionowania tezy, że przepisy karnoprawne są komunikatywne dla tak określonego interpretatora. Zastosowanie założeń derywacyjnej koncepcji wykładni uświadamia, że zarówno zjawisko rozczłonkowania (na poziomie syntaktycznym oraz treściowym) oraz wykorzystanie dyrektywy języka prawniczego (literatury i orzecznictwa), które – ponieważ stanowią powszechnie obowiązujący materiał interpretacyjny na równi z wykładnią autentyczną i mają w działaniu interpretacyjnym pierwszeństwo przed językiem ogólnym – wymagają od interpretatora nieprzeciętnej wiedzy prawniczej oraz prowadzenia żmudnych poszukiwań, co czyni prawo karne niezrozumiałym. W konsekwencji istotnemu praktycznemu ograniczeniu powinna podlegać sfera stosowania tradycyjnej formuły ignorantia legis non excusat.

EN

The aim of the article is to confront the postulate of the comprehensibility of legal texts with the derivative concept of the interpretation of law by Maciej Zieliński. The point of reference are provisions of penal legislation (norms or criminal law and their understanding) and how they are understood by persons with vocational, secondary and post-secondary education, who constitute the majority of the Polish population. Using the protective function of the penal law, an attempt has been made to question the thesis that provisions of criminal law are comprehensible and understood by their interpreters who are the above individuals. The assumptions of the derivative concept of interpretation require that the interpreter has an extraordinary legal knowledge. Therefore the area where the traditional formula of ignorantia legis non excusat is used should be considerably limited.

Keywords

PL

komunikatywność tekstu prawnego; jasność prawa; pewność prawa; wykładnia prawa; znajomość prawa; prawo karne

EN

comprehensibility of legal text; legal clarity; legal certainty; interpretation of the law; knowledge of the law; criminal law; comprehensibility of legal text; legal clarity; legal certainty; interpretation of the law; knowledge of the law; criminal law

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2016
• Volume: 78
• Issue: 4
• Pages: 69-79

Dates

published

2016-12-23

Contributors

author

Kamil Siwek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Andrejew, I. (1964), Zasady prawa karnego, Warszawa.
• Andrejew, I., Świda, W., Wolter, W. (1973), Kodeks karny z komentarzem, Warszawa.
• Andrejew, I. (1978), Ustawowe znamiona czynu. Typizacja i kwalifikacja przestępstw, Warszawa.
• Andrejew, I. (1986), Kodeks karny. Krótki komentarz, Warszawa.
• Andrejew, I. (1989), Polskie prawo karne, Warszawa.
• Bafia, J., Mioduski, K., Siewierski, M., (1987), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Warszawa.
• Bafia., J. (1989), Polskie prawo karne, Warszawa.
• Bojarski, T. (2003), Polskie prawo karne. Zarys części ogólnej, Warszawa.
• Bojarski, T. (2015), (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Borucka-Arctowa, M., Woleński, J. (1998), Wstęp do prawoznawstwa, Kraków.
• Buchała, K. (1989), Prawo karne materialne, Warszawa.
• Buchała, K., Zoll, A. (1997), Polskie prawo karne, Warszawa.
• Cieślak, M. (1995), Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa.
• Chybiński, O., Świda, W. (1980), (red.), Prawo karne. Część szczególna, Wrocław-Warszawa.
• Czepita, S., Wronkowska, S., Zieliński, M. (2013), Założenia szkoły poznańsko-szczecińskiej w teorii prawa, Państwo i Prawo 2: 3-16.
• Dębski, R. (1995), Pozaustawowe znamiona przestępstwa, Łódź.
• Dukiet-Nagórska, T. (2010), (red.), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Warszawa
• Dutkiewicz, W. (1875), O znaczeniu jurysprudencyi, Warszawa.
• Filar, M. (2016), (red.), Kodeks karny. Komentarz.
• Gardocki, L. (1994) Prawo karne, Warszawa.
• Gardocki, L. (2015), Prawo karne, Warszawa.
• Giezek, J. (2015), [w:] Bojarski, M., Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, Warszawa.
• Giezek, J. (2015), (red.) Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Warszawa.
• Glaser, S. (1933), Polskie prawo karne w zarysie, Kraków.
• Glaser, S., Mogilnicki, A. (1934), Kodeks karny. Komentarz, Kraków.
• Góral, R. (2007), Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa.
• Grzelak, J. (2010), Skutki niskiej kompetencji komunikacyjnej prawodawcy, Kwartalnik Językoznawczy 2: 10-18.
• Grześkowiak, A., Wiak, K. (2015), (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Grzybowski, T. (2013), Wpływ zmian prawa na jego wykładnię, Warszawa.
• Gubiński, A. (1996), Zasady prawa karnego, Warszawa.
• Indecki, K., Liszewska, A. (2002), Prawo karne materialne, Warszawa.
• Jamontt, J., Rappaport, E. (1933), Kodeks karny z roku 1932. Komentarz, Warszawa.
• Kaczmarek, T. (2008), O tzw. okolicznościach „wyłączających” bezprawność czynu, Państwo i Prawo 10: 21-33.
• Konarska-Wrzosek, V. (2016), (red.), Kodeks karny. Komentarz.
• Królikowski, M., Zawłocki, R. (2013), (red.) Kodeks karny. Część szczególna, t. 1-2, Warszawa.
• Królikowski, M., Zawłocki, R. (2015), Prawo karne, Warszawa.
• Krukowski, A., Lernell, L. (1969), (red.), Prawo karne. Część szczególna. Wybrane zagadnienia, Warszawa.
• Lernell, L. (1961), Wykład prawa karnego. Część ogólna, Warszawa.
• Leszczyński, L. (2003), Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków.
• Makarewicz, J. (1938), Kodeks karny z komentarzem, Lwów.
• Marek, A., (1986), (red.), Prawo karne. Zagadnienia teorii i praktyki, Warszawa.
• Marek, A., (2010), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Marek, A. (2016), Prawo karne, (z aktualizacją V. Konarskiej-Wrzosek), Warszawa.
• Morawski, L. (2006), Zasady wykładni prawa, Toruń.
• Mozgawa, M., (2015), (red.) Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Patryas, W. (2001), Rozważania o normach prawnych, Poznań.
• Peiper, L. (1936), Komentarz do kodeksu karnego, Kraków.
• Pławski, S. (1965), Prawo karne (w zarysie), cz. 1, Warszawa.
• Płeszka, K. (2010), Wykładnia rozszerzająca, Warszawa.
• Pohl, Ł. (2007), Struktura normy sankcjonowanej w prawie karnym. Zagadnienia ogólne, Poznań.
• Pohl, Ł. (2012), Wykład prawa karnego. Część ogólna, Warszawa.
• Pohl, Ł., Zieliński, M. (2011), W sprawie rzetelności wiedzy o wykładni, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 73(1): 5-19.
• Popławski, H. (1980), Podstawy prawa karnego, Gdańsk.
• Przetak, J. (2015), Struktura tekstu prawnego na przykładzie kodeksu karnego, Gdańsk.
• Sarkowicz, R., Stelmach, J. (1998), Teoria prawa, Kraków.
• Siewierski, M. (1965), Kodeks karny i prawo o wykroczeniach. Komentarz, Warszawa.
• Siwek, K. (2014), Dyrektywa języka prawniczego w wykładni prawa (uwagi na marginesie uchwały Sądu Najwyższego z 29 października 2012 r., I KZP 12/12, oraz artykułu Ł. Pohla i S. Czepity Strona podmiotowa przestępstwa obrazy uczuć religijnych i jego formalny charakter), Przegląd Sądowy 11-12: 110-119.
• Spyra, T. (2007), Granice wykładni prawa, Warszawa.
• Stefański, R. (2009) Prawo karne. Część szczególna, Warszawa.
• Stefański, R. (2011), Wykładnia przepisów prawa karnego, [w:] System prawa karnego, t. 2: Źródła prawa karnego, red. T. Bojarski, Warszawa.
• Stefański, R. (2015), (red.) Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Surkont, M. (2001) Prawo karne, Bydgoszcz-Gdynia.
• Śliwiński, S. (1946), Polskie prawo karne materialne, Warszawa.
• Śliwowski, J. (1979), Prawo karne, Warszawa.
• Świda, W. (1968), (red.), Prawo karne. Część szczególna, Warszawa
• Świda, W. (1989) Prawo karne, Warszawa.
• Warylewski, J. (2012), Prawo karne. Część ogólna, Warszawa.
• Waśkowski, E. (1936), Teoria wykładni prawa cywilnego, Warszawa.
• Wierczyński, G. (2008), Urzędowe ogłoszenie aktu normatywnego, Warszawa.
• Wojciechowski, J. (1993), Kodeks karny z krótkim komentarzem praktycznym, Skierniewice.
• Wojciechowski, J. (2002), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Wronkowska, S. (2005), Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań.
• Wronkowska, S. (2006), Zasady przyzwoitej legislacji w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Zubik, M. (red.), Księga XX-lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa.
• Wronkowska, S., Ziembiński, Z. (1997), Zarys teorii prawa, Poznań.
• Wróbel, W., Zoll, A. (2011), Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków.
• Zieliński, M. (1998), Wyznaczniki reguł wykładni prawa, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 60(3-4): 1-20.
• Zieliński, M. (1998), Jednolitość wykładni prawa, [w:] Waltoś S. (red.), Jednolitość orzecznictwa w sprawach karnych, Warszawa
• Zieliński, M. (2011), Osiemnaście mitów w myśleniu o wykładni prawa, Palestra 3-4: 20-31.
• Zieliński, M. (2012), Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki, Warszawa.
• Ziembiński Z., Zieliński, M. (1992), Dyrektywy i sposób ich wypowiadania, Warszawa.
• Zoll, A. (2008), (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, t. 2, Warszawa.
• Zoll, A. (2012), [w:] Zoll, A (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa.
• Zoll, A. (2016), (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, t. 3, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2016.78.4.6