Dostęp cudzoziemca do akt w postępowaniu w przedmiocie zobowiązania do powrotu – uwagi de lege lata i de lege ferenda

• Authors: Julia Wojnowska-Radzińska

Title variants

EN

An alien’s access to the files in the proceedings concerning the obligation to return – comments de lege lata and de lege ferenda

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cudzoziemiec będący stroną postępowania w przedmiocie zobowiązania do powrotu ma prawo dostępu do swoich akt, sporządzania notatek, kopii lub odpisów, jak również prawo żądania uwierzytelnienia odpisów z akt sprawy, co musi uzasadnić ważnym interesem (art. 73 ust. 1 i 3 Kodeksu postępowania administracyjnego [k.p.a.]). Ustawodawca zastrzegł jednak, że prawa wynikającego z art. 73 k.p.a. nie stosuje się do akt sprawy zawierających informacje niejawne o klauzuli tajności „tajne” lub „ściśle tajne”, a także do innych akt, które organ administracji publicznej wyłączy ze względu na ważny interes państwowy (art. 74 ust. 1 k.p.a.). Oznacza to, że w takim postępowaniu ani pełnomocnikowi, ani tym bardziej stronie nie są udostępniane dokumenty, których dotyczy postępowanie. Celem artkułu jest zbadanie, czy w polskim porządku prawnym istnieją mechanizmy procesowe, które umożliwiają pogodzenie uzasadnionych względów bezpieczeństwa państwa w odniesieniu do charakteru i źródeł informacji branych pod uwagę przy wydawaniu decyzji o zobowiązaniu do powrotu z koniecznością zapewnienia cudzoziemcowi korzystania z uprawnień procesowych, takich jak prawo dostępu do akt oraz prawo do obrony.

EN

Aliens who are parties to expulsion proceedings have the right to view their files, make notes and copies, and demand that notes or copies of the case files be authenticated. In each case, this must be justified by the interests of the party (Article 73(1) and (3) of the Code of Administrative Procedure [CAP]). However, the legislator stipulated that the law provided for in Article 73 of the CAP shall not apply to case files which contain classified information (‘secret’ or ‘top secret’), neither shall it apply to other files that the public administration body has excluded due to their being contrary to State interests (Article 74(1) the CAP). This means that records of the proceedings are available neither to the party nor the counsel. The aim of this paper is, therefore, to examine whether the Polish legal order includes procedural mechanisms which  accommodate, on the one hand, legitimate State security considerations regarding the nature and sources of the information taken into account in the adoption of decision obliging foreigners to return and, on the other hand, the need to ensure sufficient compliance with an aliens’ procedural rights, such as the right of access to the files and the right to a defence.

Keywords

PL

dostęp do akt; cudzoziemiec; informacje niejawne; decyzja o zobowiązaniu do powrotu; zasada proporcjonalności

EN

access to files; alien; classified information; decision obliging an alien to return; principle of proportionality; access to files; alien; classified information; decision obliging an alien to return; principle of proportionality

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2019
• Volume: 81
• Issue: 1
• Pages: 57-71

Dates

published

2019-03-29

Contributors

author

Julia Wojnowska-Radzińska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0003-4443-652X

References

• Dawidowicz, W. (1962). Ogólne postępowanie administracyjne. Zarys systemu. Warszawa.
• Dąbrowski, P. (2015). Zobowiązanie cudzoziemca do powrotu, [w:] J. Chlebny (red.), Ustawa o cudzoziemcach. Komentarz. Warszawa: 668–776.
• Chlebny, J. (2005a). Sądowa kontrola administracji w świetle rekomendacji Rady Europy. Państwo i Prawo 60(2): 21–33.
• Chlebny, J. (2005b). Europejskie standardy procedury administracyjne i sądowoadministracyjnej, [w:] Z. Kmieciak (red.), Postępowanie administracyjne w Europie. Kraków: 15–38.
• Chlebny, J. (2008). Udostępnianie stronie akt sprawy administracyjnej a prawo do sądu. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 3: 50–69.
• Chlebny, J. (2014). Odmowa dostępu do akt w sprawie administracyjnej. Państwo i Prawo 69(10): 85–97.
• Garlicki, L. (red.) (2003). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Komentarz. Tom 3. Warszawa.
• Górzyńska, T. (1999). Prawo do informacji i zasada jawności administracyjnej. Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i Trybunału Konstytucyjnego. Kraków.
• Jankowski, J.M. (2012). Materialne i proceduralne gwarancje obrony interesów cudzoziemców. Glosa do wyroku NSA z 14 grudnia 2011 r., (II OSK 1938/10). Przegląd Sądowy 21(10): 118–140.
• Kamiński, I.C. (2012). Proceduralne gwarancje związane z wydaleniem cudzoziemca ze względów bezpieczeństwa państwa – uwagi na kanwie sprawy Chakiba Marakachiego. Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego 10: 21–32.
• Knysiak-Molczyk, H. (2010). Prawo do informacji w postępowaniu administracyjnym, sądowoadministracyjnym oraz w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Przegląd Prawa Publicznego 3: 66–79.
• Kmiecik, Z. (2008). Zakres udostępniania akt sprawy w postępowaniu administracyjnym. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 70(2): 95–107.
• Nowak, M. (2005), U.N. Covenant on Civil and Political Rights. CCPR Commentary, 2nd edn. N.P. Engel.
• Wild, M. (2016). Komentarz do art. 51 Konstytucji RP, [w:] L. Bosek, M. Safjan (red.), Konstytucja RP. Tom 1: Komentarz do art. 1–86. Warszawa: 1226–1235.
• Wojnowska-Radzińska, J. (2017a). The access to secret evidence in expulsion proceedings under the European Convention on Human Rights. Netherlands Quarterly of Human Rights 35(4): 230–245.
• Wojnowska-Radzińska, J. (2017b). Zakaz arbitralnego wydalania cudzoziemców w świetle art. 1 Protokołu nr 7 do EKPC i jego realizacja w polskim prawie i praktyce – wybrane problemy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 79(1): 59–71.
• Wróbel, A. (2016a). Komentarz aktualizowany do art. 73 Kodeksu postępowania administracyjnego. System informacji prawnej [Online]. Lex/el.
• Wróbel, A. (2016b). Komentarz aktualizowany do art. 74 Kodeksu postępowania administracyjnego. System informacji prawnej [Online]. Lex/el.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2019.81.1.4