Jak zbudować nielegalny wał przeciwpowodziowy? Kilka refleksji na temat samoorganizacji i oddolnych inicjatyw w lokalnych społecznościach

• Authors: Amanda Krzyworzeka

Title variants

EN

How to build an illegal flood barrier? Some reflections on self-organization and grassroots initiatives in local communities

Abstracts

EN

This article is devoted to reflections on self-organization and grassroots initiatives undertaken in local communities. Based on the results of long-term ethnographic research conducted at a holiday resort in Mazovia, it analyses the process through which the local community constructed illegal floodbanks. The author shows the social and cultural context of the described phenomenon, referring, for example, to the peasant tradition of cooperation and mutual aid, to the category of ‘acquaintance’, and the practice of uniting in resistance against the authorities. By focusing attention on the local character of both the initiative and its execution, the author highlights the different functioning of rural and metropolitan communities, and the different nature of their grass-roots initiatives.

PL

Artykuł ten poświęcony jest rozważaniom na temat samoorganizacji i oddolnych inicjatyw w społecznościach lokalnych. W oparciu o wyniki długotrwałych badań etnograficznych w jednej z wypoczynkowych miejscowości na Mazowszu prowadzona jest w nim analiza procesu budowy nielegalnych wałów przeciwpowodziowych przez lokalną społeczność. Autorka ukazuje kontekst społeczny i kulturowy opisywanego zjawiska, odwołując się m.in. do chłopskiej tradycji współpracy i wzajemnej pomocy, do kategorii „znajomości” czy jednoczenia się w oporze przeciw władzy. Poprzez skierowanie uwagi na lokalny charakter zarówno inicjatywy, jak i jej wykonania, autorka pokazuje odmienność funkcjonowania społeczności wiejskich i wielkomiejskich i inny charakter podejmowanych przez nie oddolnych inicjatyw.

Keywords

EN

grassroots initiative; localism; cooperation; mutual aid; ethnography; flood barrier

PL

inicjatywa oddolna; lokalność; współpraca; pomoc wzajemna; etnografia; wały przeciwpowodziowe

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2021
• Volume: 83
• Issue: 1
• Pages: 327-340

Dates

published

2021

Contributors

author

Amanda Krzyworzeka

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000342455030

References

• Albrecht, D.E. (1997). The mechanization of agriculture: a historical case study of the implications for families and communities. Culture & Agriculture 19(1/2): 24–32.
• Angrosino, M. (2018). Badania etnograficzne i obserwacyjne. Tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa.
• Biernacka, M. (1961). Z badań nad współdziałaniem gromadzkim we wsi Potakówka, pow. Jasielskiego. Etnografia Polska 4: 261–276.
• Biernacka, M. (1962). Potakówka: wieś powiatu jasielskiego 1890–1960, z badań nad współdziałaniem. Warszawa.
• Biernacka, M. (1988). Kulturowe przejawy więzi w społecznościach wiejskich. Etnografia Polska 32(1): 223–244.
• Buchowski, M. (1996). Klasa i kultura w okresie transformacji: antropologiczne studium przypadku społeczności lokalnej. Berlin.
• Buliński, T., Kairski, M. (red.) (2013). Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej. Poznań.
• Bystroń, J.S. (1947). Kultura ludowa. Warszawa.
• Cancian, F. (1989). Economic Behavior in Peasant Communities, [w:] S. Plattner (ed.), Economic Anthropology. Stanford: 127–170.
• Dunn, E. (2008). Prywatyzując Polskę. O bobofrutach, wielkim biznesie i restrukturyzacji pracy. Warszawa.
• Geertz, C. (2005). Interpretacja kultur. Wybrane eseje. Tłum. M.M. Piechaczek. Kraków.
• Harris, M. (2005). Peasants, [w:] J.G. Carrier (ed.), Handbook of Economic Anthropology. Cheltenham, UK; Northhampton, MA: 423–438.
• Kocik, L. (2000). Między przyrodą, zagrodą i społeczeństwem. Kraków.
• Krzyworzeka, A. (2011). Funkcjonowanie wiedzy rolniczej. e-mentor 3(40).
• Krzyworzeka, A. (2014). Rolnicze strategie pracy i przetrwania. Warszawa.
• Møhl, P. (1997). Village Voices: Coexistence and Communication in a Rural Community in Central France. Copenhagen.
• Ostrowska, A.M. (2006). Wymiana daru w życiu codziennym społeczności wiejskiej gminy Sterdyń w końcu XX wieku, praca doktorska. Archiwum Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.
• Rakowski, T. (2016). Lokalne formy rozwoju, samoorganizacja i potencjał sprawczy. Kultura i Rozwój 1(1)/2016: 98–108.
• Roseberry, W. (1989). Peasants ant the world, [w:] S. Plattner (ed.), Economic Anthropology. Stanford: 108–126.
• Thomas, W.I., Znaniecki, F. (1976). Chłop polski w Europie i Ameryce. Tom 1–5. Tłum. A. Bartkowicz et al. Warszawa.
• Wilk, R.R. (1987). House, home, and consumer decision making in two cultures. Advances in Consumer Research 14: 303–307.
• Zawistowicz-Adamska, K. (1948a). Żywe tradycje współdziałania na wsi. Biblioteka Służby Społecznej 3. Łódź.
• Zawistowicz-Adamska, K. (1948b). Społeczność wiejska. Doświadczenia i rozważania z badań terenowych w Zaborowie. Łódź.
• Zawistowicz-Adamska, K. (1951). Pomoc wzajemna i współdziałanie w kulturach ludowych. Łódź–Lublin.
• Zawistowicz-Adamska, K. (1976). Więź społeczna w różnych układach gospodarczo-społecznych polskiej wsi, [w:] M. Biernacka et al. (red.), Etnografia Polski. Tom 1: Przemiany kultury ludowej. Biblioteka Etnografii Polskiej 32. Wrocław: 503–520.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2021.83.1.23

Biblioteka Nauki

1036829