Jeszcze o aspekcie formalnym kontratypu obrony koniecznej

• Authors: Kamil Siwek

Title variants

EN

More on the formal aspect of the counter-type of necessary defence

Abstracts

EN

This study concerns the legal nature of the so-called counter-types and is a response to polemical remarks by Mikołaj Iwanski, Mikołaj Małecki, Szymon Tarapata and Witold Zontek. The considerations are conducted on the basis of the rules of the derivational theory of legal interpretation, the concept of the interpretation of law, and the principles of legislative technique, and in the light of the issues associated with basic legal modalities. On this basis, it is established that the provisions establishing countertypes are modifiers of the content of incomplete central provisions, and that they change the scope of application of norms sanctioned in criminal law, but do not modify sanctioning norms. Conduct performed under the conditions of the countertype does not involve exceeding the sanctioned norm and is an act that is legally indifferent, but not legally neutral. The proposed approach cannot be equated with the theory of negative elements of a prohibited act.

PL

Niniejsze opracowanie dotyczy charakteru prawnego tzw. kontratypów i jest odpowiedzią na uwagi polemiczne autorstwa Mikołaja Iwańskiego, Mikołaja Małeckiego, Szymona Tarapaty oraz Witolda Zontka. Rozważania prowadzone są zgodnie z regułami derywacyjnej koncepcji wykładni prawa, zasady techniki prawodawczej oraz zagadnienia podstawowych modalności prawnych. Na tej podstawie ustalono, że przepisy statuujące kontratypy są modyfikatorami treściowymi przepisów centralnych niepełnych i zmieniają zakres zastosowania norm sankcjonowanych w prawie karnym oraz nie modyfikują norm sankcjonujących. Zachowanie zrealizowane w warunkach kontratypu nie wiąże się z przekroczeniem normy sankcjonowanej i jest czynem indyferentnym prawnie, ale nie jest nieobojętnym prawnie. Proponowane ujęcie nie może być utożsamiane z teorią negatywnych znamion czynu zabronionego. 

Keywords

EN

justification; sanctioned norm; sanctioning norm; unlawfulness; self-defence

PL

kontratyp; norma sankcjonowana; norma sankcjonująca; bezprawnosć; obrona konieczna

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2022
• Volume: 84
• Issue: 3
• Pages: 241-253

Dates

published

2022

Contributors

author

Kamil Siwek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polska

• https://orcid.org/0000000169010061

References

• Buchała, K., Zoll, A. (1997). Polskie prawo karne. Warszawa.
• Choduń, A. (2016). Koncepcja wykładni prawa Macieja Zielińskiego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 78(4): 57–67.
• Choduń, A. (2018). Postulat jasności prawa. Plain language czy praca edukacyjna. Krytyka Prawa 3: 226–244.
• Dudek, P.M, Małecki, M. (2019). Charakter prawny kontratypu w świetle koncepcji zbiegu wartościowań tego samego typu. Państwo i Prawo 74(3): 45–61.
• Grudecki, M. (2020). O okolicznościach uniemożliwiających przypisanie bezprawności czynu (polemika z artykułem P.M. Dudka i M. Małeckiego). Państwo i Prawo 75(7): 126–137.
• Iwański, M., Małecki, M., Tarapata, S., Zontek, Z. (2020). Dlaczego rozważania o „aspekcie formalnym kontratypu obrony koniecznej” są bezprzedmiotowe (na marginesie artykułu Kamila Siwka). Przegląd Sądowy 11/12: 135–142.
• Jabłońska-Bonca, J. (1994). Wstęp do nauk prawnych. Poznań.
• Kardas, P. (2010). Konstrukcja idealnego zbiegu przestępstw a konstytucyjna i konwencyjna zasada ne bis in idem. Rozważania o konstytucyjnych i konwencyjnych granicach władzy ustawodawczej. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 4: 5–52.
• Kardas, P. (2012). O relacjach między strukturą przestępstwa a dekodowanymi z przepisów prawa karnego strukturami normatywnymi. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 4: 5–63.
• Lande, J. (1959). Studia z filozofii prawa. Warszawa.
• Leszczyński, L. (2003). Zagadnienia teorii stosowania prawa. Kraków.
• Matczak, M. (2019). Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnianie świata możliwego. Warszawa.
• Morawski, L. (2014). Zasady wykładni prawa. Toruń.
• Oniszczuk, J. (2014). Tworzenie aktów normatywnych jako instrument polityki publicznej. Technika budowy tekstu. Studia z Polityki Publicznej 3: 25–49.
• Patryas, W. (2001). Rozważania o normach prawnych. Poznań.
• Pohl, Ł. (2019). Prawo karne. Wykład części ogólnej. Warszawa.
• Siwek, K. (2020). Aspekt formalny kontratypu obrony koniecznej. Przegląd Sądowy 5: 81–98.
• Siwek, K. (2021). O wykorzystaniu derywacyjnej koncepcji wykładni prawa w rozwiązywaniu problemów prawa karnego. Ius Novum 4: 73–104.
• Wróbel, W. (2010). Konstrukcja kontratypu jako sposób uadekwatniania treści normy sankcjonowanej i sankcjonującej w procesie wykładni prawa karnego, [w:] A. Choduń, S. Czepita (red.), W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego. Szczecin: 369–383.
• Zieliński, M. (2004). [Komentarz do § 21 i § 145], [w:] S. Wronkowska, M. Zieliński, Komentarz do zasad techniki prawodawczej z dnia 20 czerwca 2002 r., Warszawa: 64–69, 278–279.
• Zieliński, M. (2017). Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki. Warszawa.
• Ziembiński, Z. (1980). Problemy podstawowe prawoznawstwa. Warszawa.
• Żółtek, S. (2014). O znamionach prawnokarnych, [w:] Z. Jędrzejewski, M. Królikowski, Z. Wiernikowski, S. Zółtek (red.), Między nauką a praktyką prawa karnego. Księga jubileuszowa Profesora Lecha Gardockiego. Warszawa: 413–421.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2022.84.3.15

Biblioteka Nauki

2137593