Parodie horacjańskie. Przekład siedmiu pieśni Macieja Kazimierza Sarbiewskiego

• Authors: Wojciech Ryczek

Title variants

EN

Horatian Parody. Seven Odes Composed by Maciej Kazimierz Sarbiewski in the Polish Translation

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The paper proposes the translations into Polish of the following Latin odes composed by Mathias Casimir Sarbiewski: I 19 Urit me patriae decor, II 14 Diva, ventorum pelagique praeses, II 18 Reginam tenerae dicite virgines, I 26 Aurei regina, Maria, caeli, III 2 Cum tu, Magdala, lividam, IV 7 Iessea quisquis reddere carmina, IV 31 Vides, ut altum fluminis otium. All of the texts included in this collection are strongly related to imitating of Horatian lyrical discourse (parodia Horatiana). A short introduction and the most significant references to Horace’s odes and notes have been provided.

Keywords

PL

parody; ode; lyric discourse; Horatius; Maciej Kazimierz Sarbiewski

EN

parody; ode; lyric discourse; Horatius; Maciej Kazimierz Sarbiewski; parody; ode; lyric discourse; Horatius; Maciej Kazimierz Sarbiewski

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
• Year: 2019
• Volume: 29
• Issue: 2
• Pages: 85-103

Dates

published

2019-12-15

Contributors

author

Wojciech Ryczek

References

• Teksty źródłowe, przekłady, komentarze
• Horacy, Dzieła wszystkie. Pieśni, Pieśń wieku, Jamby, Gawędy, Listy, Sztuka poetycka, przeł. i oprac. A. Lam, wyd. II, Warszawa 1996.
• M.K. Sarbiewski, Lyrica quibus accesserunt Iter Romanum et Lechiados fragmentum / Liryki oraz Droga rzymska i fragment Lechiady, przeł. T. Karyłowski, oprac. M. Korolko przy współudziale J. Okonia, Warszawa 1980.
• M.K. Sarbiewski, Peregrinatio terrestris. Carmina selecta / Ziemskie pielgrzymowanie. Wiersze wybrane, przeł. E. Buszewicz, Kraków 2003.
• Maciej Kazimierz Sarbiewski: pięć pieśni (I 10, I 19, II 5, II 18, III 2), przeł. J. Domański, komentarzem opatrzyła B. Milewska-Waźbińska, „Meander” LXXI (2016), 55–71.
• Mathias Casimirus Sarbievius, Lyricorum libri quattuor, epodon liber unus alterque epigrammatum, Antverpiae: ex Officina Plantiniana Balthasaris Moreti, 1634.
• Opracowania
• Balbus 1993: S. Balbus, Między stylami, Kraków 1993.
• Bereza 1963: A. Bereza, Próba analizy parodii, „Prace Literackie” 13 (1963), 128–147.
• Bieniek 2004: M. Bieniek, Pieśń I 19 M. K. Sarbiewskiego jako przykład barokowej parodii, „Terminus” 1 (2004), 55–73.
• Budzyński 1975: J. Budzyński, „Parodia” i „palinodia” horacjańska w liryce M.K. Sarbiewskiego. Studium z techniki poezji barokowej, „Meander” XXX (1975), 88–108.
• Budzyński 1985: J. Budzyński, Horacjanizm w liryce polsko-łacińskiej renesansu i baroku, Wrocław 1985.
• Buszewicz 1997: E. Buszewicz, Oblicza pobożnej tęsknoty. Uwagi o istniejących i możliwych przekładach poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, „Ruch Literacki” 4 (1997), 515–521.
• Buszewicz 1999: E. Buszewicz, Maciej Kazimierz Sarbiewski – ody refleksyjne i religijne, w: Lektury polonistyczne, t. 3: Barok, red. A. Borowski, J.S. Gruchała, Kraków 1999, 112–137.
• Buszewicz 2004: E. Buszewicz, Inne przestrzenie, czyli jeszcze o niebiańskiej ojczyźnie, „Terminus” 1 (2004), 75–83.
• Buszewicz 2006: E. Buszewicz, Sarmacki Horacy i jego liryka. Imitacja – gatunek – styl. Rzecz o poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, Kraków 2006.
• Domański 1997: J. Domański, O dwu znaczeniach metafory pszczoły, „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” 42 (1997), 57–72.
• Fulińska 2000: A. Fulińska, Naśladownie i twórczość. Renesansowe teorie imitacji, emulacji i przekładu, Wrocław 2000.
• Hutcheon 1986: L. Hutcheon, Ironia, satyra, parodia – o ironii w ujęciu pragmatycznym, przeł. K. Górska, „Pamiętnik Literacki” 77 (1986), z. 1, 331–350.
• Kotarska 1993: J. Kotarska, Ad caelestem adspirat patriam. Problem dualizmu natury ludzkiej w poezji polskiego baroku, „Ogród” VI (1993), 97–99.
• Łukaszewicz-Chantry 1992: M. Łukaszewicz-Chantry, Une parodie et une palinodie d’Horace par M.K. Sarbiewski, „Eos” 80 (1992), 311–328.
• Łukaszewicz-Chantry 2002: M. Łukaszewicz-Chantry, Trzy nieba. Przestrzeń sakralna w liryce Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, Wrocław 2002. Markiewicz 1974: H. Markiewicz, Nowe przekroje i zbliżenia, Warszawa 1974.
• Mikołajczak 1994: A.W. Mikołajczak, Antyk w twórczości Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, Poznań 1994.
• Niedźwiedź 2004: J. Niedźwiedź, „Ognie niebieskich sfer” w odzie I 19 M. K. Sarbiewskiego, „Terminus” 1 (2004), 43–54.
• Ryczek 2016: W. Ryczek, Retoryka marzenia sennego. Oda do Wojciecha Turskiego (IV. 32) Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, „Teksty Drugie” 5 (2016), 74–96.
• Ryczek 2019: W. Ryczek, O kategorii charakteru lirycznego w poetyce Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, „Teksty Drugie” 2 (2019), 65–81.
• Sarnowska-Temeriusz 1969: E. Sarnowska-Temeriusz, Świat mitów i świat znaczeń. Maciej Kazimierz Sarbiewski i problemy wiedzy o starożytności, Wrocław 1969.
• Stawecka 1989: K. Stawecka, Maciej Kazimierz Sarbiewski – prozaik i poeta, Lublin 1989.
• Urban-Godziek 1999: G. Urban-Godziek, Horacjańskie inspiracje „Laudes Urbani VIII Pontificis Maximi” Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, „Terminus” 1 (1999), 72–100.
• Urbański 2000: P. Urbański, Theologia fabulosa. Commentationes Sarbievianae, Szczecin 2000.
• Ziomek 1980: J. Ziomek, Powinowactwa literatury. Studia i szkice, Warszawa 1980.

Identifiers

DOI

10.14746/sppgl.2020.XXIX.2.6