Powrót instytucji. O najnowszych zmianach w badaniach rozwoju społeczno-ekonomicznego

• Authors: Rafał Szymanowski

Title variants

EN

The Return of Institutions. On the Latest Change in the Research on Social and Economic Development

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Rozważania podjęte w tekście koncentrują się wokół roli instytucji w procesach rozwoju społeczno-gospodarczego państw. Przedmiotem szczególnej uwagi jest jeden z wymiarów funkcjonowania instytucji, przejawiający się w rozumieniu ich jako efektywnych instrumentów redukowania dystansu rozwojowego wobec państw zachodnich. W tekście zauważono, iż w pierwszych latach po roku 1989 instytucje zniknęły z głównego nurtu ważnych debat intelektualnych. Wskazano główne źródła tego procesu: 1) popularne w latach 90. XX wieku przekonanie o globalnej konwergencji kapitalizmu oraz 2) dominującą w ówczesnej socjologii teorię modernizacji. W artykule postawiono tezę, iż instytucje wróciły do centrum debat akademickich i strategii rozwojowych z powodu splotu następujących procesów i wydarzeń: 1) szerokiej debaty poświęconej instytucjonalnym źródłom wzrostu i rozwoju zapoczątkowanej publikacjąpracy Darona Acemoglu i Jamesa Robinsona Why Nations Fail, 2) globalnego kryzysu ekonomicznego z roku 2008 zainicjowanego upadkiem amerykańskiego banku inwestycyjnego Lehman Brothers, 3) zróżnicowanym konsekwencjom kryzysu ekonomicznego, jakie można dostrzec w USA i w Europie, które ilustrują, 4) instytucjonalną różnorodność kapitalizmu.

EN

The paper describes the latest change in the research on social and economic development of states. This change is characterized mainly by a strong emphasis put on the role of institutions as key instruments of reducing the development gap between countries. It is argued that in the years after 1989 institutions have disappeared from mainstream academia and major intellectual debates because of: (1) the widespread belief in global convergence of capitalism and (2) the modernization theory which prevailed in the social science in the 1990s. The article indicates that institutions were once again brought into focus as a result of (1) a wider debate about the institutional sources of growth and development sparked by Acemoglu and Robinson’s Why Nations Fail, (2) the beginning of the global economic crisis of 2008 triggered by the fall of American investment bank Lehman Brothers (3) diversified consequences of the economic crisis seen all over Europe and the USA which illustrate (4) the institutional varieties of capitalism.

Keywords

PL

instytucje; nowy instytucjonalizm; rozwój społeczno-gospodarczy; dystans rozwojowy; instytucjonalna różnorodność kapitalizmu

EN

institutions; new institutionalism; social and economic development; development gap; Varieties of Capitalism; institutions; new institutionalism; social and economic development; development gap; Varieties of Capitalism

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 167-186

Dates

published

2019-05-31

Contributors

author

Rafał Szymanowski

• Adam Mickiewicz University in Poznań

References

• AcemogluD., Robinson A. J. (2012), Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity and Poverty, Profile Books, London.
• Berman S. (2006), The Primacy o f Politics: Social Democracy and the Making of Europes Twentieth Century, Cambridge University Press, New York.
• Blyth M. (2002), Great Transformations: Economic Ideas and Institutional Change in the Twentieth Century, Cambridge University Press, New York.
• Blyth M. (2006), Instytucje i idee, in: Teorie i metody w naukach politycznych, eds. D. Marsh, G. Stoker, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• BlythM. (2013), Austerity: The History o f a Dangerous Idea, Oxford University Press, New York.
• Castells M., Caraęa J., Cardoso G. (2012), Aftermath. The Cultures o f the Economic Crisis, Oxford.
• Fukuyama F. (2009), Koniec historii, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Fukuyama F. (2012), Acemoglu and Robinson on Why Nations Fail, “The American Interest”, 26.03.2012, http://www.the-american-interest.com/fukuyama/2012/03/26/acemoglu-and-robinson-on-why-nations-fail/, 17.09.2014.
• Geodecki T., Gorzelak G., Górniak J., Hausner J., Mazur S., Szlachta J., Zaleski J. (2012), Kurs na innowacje. Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu, Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej, Kraków.
• Gray J. (2006), Al-Kaida i korzenie nowoczesności, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Hall P. A., SoskiceD. (2001), Varieties o f Capitalism: The Institutional Foundations of Comparative Advantage, Oxford University Press, Oxford. Historians versus economists (2012), “The Economist”, 13.04.2012, www.economist.com/blogs/buttonwood/2012/04/duelling-academics, 17.09.2014.
• Jackson T. (2009), Prosperity without Growth: Economics fo r a Finite Planet, Earthscan, New York.
• Jasiecki K. (2013), Kapitalizm po polsku. Między modernizacją a peryferiami Unii Europejskiej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Jessop B., Oosterlynck S. (2008), Culturalpolitical economy: On making the cultural turn withoutfalling into soft economic sociology, “Geoforum”, vol. 39, no. 3.
• Lowndes V. (2006), Instytucjonalizm, in: Teorie i metody w naukach politycznych, eds. D. Marsh, G. Stoker, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• McAnulla S. (2006), Struktura a podmiotowość, in: Teorie i metody w naukach politycznych, eds. D. Marsh, G. Stoker, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• PedersenO. K. (2010),Institutional Competitiveness:HowNations Came to Compete, in: The OxfordHandbook o f Comparative Institutional Analysis, eds. G. Morgan, J. Campbell, C. Crouch, O. K. Pedersen, R. Whitley, Oxford University Press, Oxford.
• Skidelsky R., Skidelsky E. (2012), How Much Is Enough?: Money and the Good Life, Other Press, New York.
• Sosnowska A. (2004), Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią (1947-1994), Wydawnictwo TRIO, Warszawa.
• Staniszkis J. (2003), Władza globalizacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa. The bigwhy (2012), “The Economist”, 10.03.2012, http://www.economist.com/node/21549911, 17.09.2014.
• Welzer H. (2013), Selbst Denken. Eine Anleitung Zum Widerstand, S. FISCHER, Frankfurt am Main.
• Wieviorka M. (2011), Dziewięć wykładów z socjologii, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków.
• Williamson J. (1990), What Washington Means by Policy Reform, in: Latin American Adjustment: How Much Has Happened?, ed. J. Williamson, Peterson Institute for International Economics, Washington.
• Zybała A. (2013), Państwo i społeczeństwo w działaniu. Polityki publiczne wobec potrzeb modernizacji państwa i społeczeństwa, Difin, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/ssp.2015.2.9