Zmiany pokoleniowe a zachowania wyborcze. Na przykładzie wyborów parlamentarnych w Polsce w 2019 roku

• Authors: Marek Tyrała

Title variants

EN

Generation changes and electoral behaviour. Example of the parliamentary election in Poland in 2019

Abstracts

EN

The main research hypothesis in the article is that generation changes in Poland influenced the electoral behaviour of the electorate in the parliamentary election in 2019. The author’s aim is to show the relationship between electoral behaviour, liquidity of the electorate, and the election results by political groups that exceeded the election threshold: Law and Justice, Civic Coalition, Democratic Left Alliance, Polish People’s Party, Confederation of Freedom and Independence. The article attempts to analyse a number of factors determining (conditioning) the electoral behaviour of the electorate. The text is interdisciplinary, as the research problem has been analysed from political, sociological, and philosophical perspectives. When verifying the hypothesis, the author has noticed that there is a high probability that the generation changes have a partial impact on the electoral behaviour of the electorate and election results by individual election committees. An attempt to answer the research question can be a significant contribution to further research on electoral behaviour in parliamentary elections.

PL

Główna hipoteza badawcza postawiona w artykule brzmi: Zmiany pokoleniowe w Polsce miały wpływ na zachowania wyborcze elektoratu w wyborach parlamentarnych w 2019 roku. Celem autora było ukazanie zależności pomiędzy zachowaniem wyborczym, płynnością elektoratu a wynikiem wyborczym ugrupowań politycznych, które przekroczyły próg wyborczy; PiS, Koalicja Obywatelska, SLD, PSL, Konfederacja Wolność i Niepodległość. W artykule podjęto próbę analizy szeregu czynników określających (warunkujących) zachowania wyborcze elektoratu. Tekst ma charakter interdyscyplinarny, problem badawczy został przeanalizowany z perspektywy politologicznej, socjologicznej i filozoficznej. Weryfikując hipotezę postawioną w pracy, zauważono, iż występuje duże prawdopodobieństwo, że zmiany pokoleniowe miały częściowy wpływ na zachowania wyborcze elektoratu oraz wynik wyborczy poszczególnych komitetów wyborczych. Próba odpowiedzi na postawione pytanie badawcze może wnieść istotny wkład w dalsze badanie procesu zachowań wyborczych w wyborach parlamentarnych.

Keywords

EN

generation changes; electorate; electoral behaviour; elections

PL

zmiany pokoleniowe; elektorat; zachowania wyborcze; wybory

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 99-115

Dates

published

2022

Contributors

author

Marek Tyrała

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000334756941

References

• Acemoglu D., Robinson J. (2022), Wąski korytarz. Państwa społeczeństwa i losy wolności, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Agh A. (2019), Declining Democracy in East-Central Europe. The Divide in the EU and Emerging Hard Populism, Edward Elgar Publishing, Massachusetts.
• Almond G., Verba S. (1963), The Civic Culture, Press Princeton, Princeton.
• Antoszewski A. (2012), System polityczny RP, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Antoszewski A. (2016), Współczesne teorie demokracji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Bauman Z., Bauman I., Kostera M., Kociatkiewicz J. (2017), Zarządzanie w płynnej nowoczesności, Wydawnictwo Bęc Zmiana, Warszawa.
• Beck U. (2012), Społeczeństwo światowego ryzyka. W poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
• Bendyk E. Prof. Mirosława Marody o polskim banku gniewu, 6.01.2020, „Polityka”, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1936522,1,prof-miroslawa-marody-o-polskim-banku-gniewu.read, 10.01.2022.
• Bendyk E. (2020), W Polsce czyli wszędzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata, Wydawnictwo Polityka, Warszawa.
• Bobbio N. (1996), Prawica i lewica, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Chwedoruk R. Rafał Chwedoruk: Dla państwa polskiego nadejdą ciężkie chwile, 14.06.2019, „Rzeczpospolita”, https://www.rp.pl/polityka/art1279441-rafal-chwedoruk-dla-panstwa-polskiego-nadejda-ciezkie-chwile, 12.12.2021.
• Danielewski M., KO w stagnacji, Lewica i Konfederacja w ofensywie. Porównujemy wyniki wyborów 2019 i 2015, 15.10.2019, „Oko Press”, https://oko.press/ko-w-stagnacji-lewica-i-konfederacja-w-ofensywie/, 10.02.2022.
• Easton D., Gunnell J., Stein M. (1995), Regime and Discipline: Democracy and the Development of Political Science, University of Michigan Press, Michigan.
• Fukuyama F. (2019), Tożsamość. Współczesna polityka tożsamościowa i walka o uznanie, Wydawnictwo Rebis, Poznań.
• Giddens A. (2001), Nowe zasady metody socjologicznej, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Godlewski T. (2007), Lewica w polskim systemie partyjnym, w: Partie i system partyjny RP. Stan i perspektywy, red. K. Kowalczyk, Ł. Tomczak, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Grabowska M. (2004), Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Herbut R. (1996), Podziały socjopolityczne, w: Studia z teorii polityki, red. A. Jabłoński, L. Sobkowiak, Wydawnictwo UWr, Wrocław.
• Inglehart R., Norris P. (2009), Wzbierająca fala: równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie, Wydawnictwo PIW, Warszawa.
• Inquiry into Democracy. Report (2020), The Economist, https://www.economist.com, 01.02.2022.
• Jednaka W. (2002), Wybory parlamentarne w latach 1989–2001, w: Demokratyzacja w III RP, red. A. Antoszewski, Wydawnictwo UWr, Wrocław.
• Kopeć J., Pawłowska D., Wyniki wyborów. Ci, którzy dawniej nie głosowali, w znacznej mierze poparli Lewicę. Analiza przepływów wyborców, 17.10.2019, „Wyborcza”, https://biqdata.wyborcza.pl/biqdata/7,159116,25315161,wyniki-wyborow-wyborcy-pis-znowu-staneli-za-pis-lewica-wziela.html, 15.01.2022.
• Krastev I., Holmes S. (2020), Światło które zgasło. Jak zachód zawiódł swoich wyznawców, Wydawnictwo Krytyka Polityczna, Warszawa.
• Kuisz J. (2018), Koniec pokoleń podległości. Młodzi Polacy, liberalizm i przyszłość państwa, Wydawnictwo Kultura Liberalna, Warszawa.
• Lilla M. (2018), Koniec liberalizmu jaki znamy. Requiem dla polityki tożsamości, Wydawnictwo Kultura Liberalna, Warszawa.
• Mair P. (2017), Rząd reprezentatywny versus rząd odpowiedzialny, w: Oblicza demokracji. Partie i systemy partyjne w ujęciu Petera Maira. Studia i Analizy, red. W. Gagatek, K. Walecka, Wydawnictwo Ośrodek Myśli Politycznej – Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Kraków–Warszawa.
• Mannheim K. (1992/1993), Problem pokoleń, „Coloquia Communia”, nr 12 (1).
• Mikołajczyk M., Tasak A. (2021), Pokoleniowy potencjał polityki, Wydawnictwo Książka i Prasa, Warszawa.
• Pacewicz P., Młodzi Polacy niewrażliwi, lekkomyślni, konserwatywni. A Polki? Panorama płci w sondażach OKO.press, 29.01.2022, „Oko Press”, https://oko.press/mlodzi-polacy-niewrazliwi-lekkomyslni-konserwatywni-a-polki-panorama-plci-w-sondazach-oko-press/, 30.01.2022.
• Preferencje partyjne najmłodszych wyborców i ich ewolucja w ostatnich dwóch dekadach, październik 2021, CBOS, nr 122/2021, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/K_122_21.PDF, 13.01.2022.
• Sadura P., Sierakowski S. (2019), Polityczny cynizm Polaków. Raport z badań socjologicznych, Wydawnictwo Krytyka Polityczna, Warszawa.
• Skarżynska K. (2020), My Polacy. Portret psychologiczno społeczny Polaków z polityką w tle, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Srnicek N., Williams A. (2019), Wymyślając przyszłość. Postkapitalizm i świat bez pracy, Wydawnictwo UMK, Toruń.
• Stanley J. (2021), Jak działa faszyzm? My kontra oni, Wydawnictwo Krytyka Polityczna, Warszawa.
• Strauss W., Howe N. (1992), Generations. The history of America’s future, 1584 to 2069, Harper Perennial, New York.
• Sztompka P. (2005), Socjologia zmian społecznych, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Tragarz K., Młodzi mężczyźni wprowadzili do Sejmu Konfederację. Jak głosowała grupa 18–29 lat?, 14.10.2019, „NOIZZ”, https://noizz.pl/spoleczenstwo/wybory-parlamentarne-2019-konfederacja-w-sejmie-kto-glosowal/hew94d5, 10.01.2022.
• Traverso E. (2020), Nowe oblicza faszyzmu, Wydawnictwo Książka i Prasa, Warszawa.
• Williams A., Move Over, Millennials, Here Comes Generation Z, 20.09.2015, “New York Times”, https://www.nytimes.com/2015/09/20/fashion/move-over-millennials-here-comes-generation-z.html, 21.12.2020.
• Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019, Państwowa Komisja Wyborcza, https://sejmsenat2019.pkw.gov.pl, 20.01.2022.
• Zaufanie do polityków w marcu, marzec 2019, CBOS, nr 43/2019, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_043_19.PDF, 3.01.2022.
• Żmigrodzki M. (1999), Encyklopedia Politologii, tom 3: Partie i Systemy Partyjne, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków.

Identifiers

DOI

10.14746/ssp.2022.1.5

Biblioteka Nauki

2118512