ПОЕМА T. ШЕВЧЕНКА НАЙМИЧКА ТА ЙОГО ОДНОЙМЕННА ПОВІСТЬ: ДО ПОРІВНЯЛЬНИХ СТУДІЙ І. ФРАНКА

• Authors: ЖАННА ЯНКОВСЬКА

Title variants

EN

TARAS SHEVCHENKO’S POEM NAIMYCHKA AND HIS HOMONYMOUS NOVELETTE: A CONTRIBUTION TO IVAN FRANKO’S COMPARATIVE STUDIES

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Twórczość Tarasa Szewczenki ma dla narodu ukraińskiego szczególne znaczenie, ponieważ zawiera w sobie zarówno mentalne, jak i psychologiczne oraz archetypiczne kody. Każde nowe jej odczytanie siłą rzeczy opiera się na dotychczasowych ustaleniach badaczy, j ednak zawiera w sobie także nową perspektywę. Aktualność niniej szej pracy polega na tym, że j est ona dopełnieniem analizy porównawczej autorstwa Iwana Franki, który w swoim wykładzie habilitacyjnym poruszył problematykę poematu Наймичка T. Szewczenki oraz opowiadania o tym samym tytule. Badania zostały przeprowadzone w aspekcie komparatystycznym. Nie kwestionując wagi badań klasyka, autorka postawiła sobie za zadanie pogłębić pewne jego ustalenia na temat omawianych utworów Kobziarza, odwołując się do postulatów współczesnej metodologii literaturoznawczej. We wnioskach znalazły się aktualizacje dotyczące odrębnych faktów powiązanych z czasem i kolejnością pisania poematu i opowiadania. Oprócz tego zaprezentowano również propozycje rozwiązań wielu zadań analitycznych, które postawił przed sobą I. Franko (charakterystykę chronotopu, analizę porównawczą bohaterów utworów itd.).

EN

Taras Shevchenko’s works are iconic to Ukrainians as they contain mental, psychological, and archetypal codes of national existence as an ethnicity. At every stage of their analysis there is a need to address the research of the past as well as resort to their new comprehension. The topicality of this research consists in interpretation and amplifying of Ivan Franko’s comparative analysis of Taras Shevchenko’s poem Naimychka (The Servant Girl) and his homonymous novelette presented by the scholar in his habilitation lecture (given at Lviv University on February 18, 1895). The research is conducted within comparative literature studies framework. Leaving aside the unquestionable importance and weight of the studies by the classic writer, the purpose of this paper is to expand comparative experiments with the abovementioned Shevchenko’s works with consideration of current advances in research methods. A valuable finding of the paper is refinement of some facts, related to the time and sequence of the poem’s and the novelette’s appearance, as well as solving certain analytical problems stated by I. Franko (defining chronotope, comparing descriptions and qualities of characters etc.), which can be continued in a prospective research.

Keywords

PL

poemat T. Szewczenki Наймичка; powieść T. Szewczenki Наймичка; wykład habilitacyjny I. Franki; analiza porównawcza

EN

Taras Shevchenko’s poem and novelette Naimychka (The Servant Girl); Ivan Franko’s habilitation lecture; comparative characteristics; Taras Shevchenko’s poem and novelette Naimychka (The Servant Girl); Ivan Franko’s habilitation lecture; comparative characteristics

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Studia Ukrainica Posnaniensia
• Year: 2020
• Volume: 8
• Issue: 1
• Pages: 253-265

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

ЖАННА ЯНКОВСЬКА

• Національний університет „Острозька академія”, Острог — Україна

• https://orcid.org/0000-0002-7846-2796

References

• Gachev G., Nacional’nye obrazy mira: Kosmo - Psixo - Logos [National Images of the World: Cosmo -Psycho -Logo], Moskva: Progress - Kultura, 1995.
• Zapiski o Yuzhnoj Rusi [Notes on Southern Russia], v 2 tomax, sost., avt. predisl., primech. P. A. Kulish, SPb 1857, t. 2.
• Zapiski o Yuzhnoj Rusi [Notes on Southern Russia], v 2 tomax, t. 1, t. 2 v odnoj knige, sost. і izd. Pantelejmona Kulisha, Kiev: Dnipro 1994 (Reprint 1856-1857 gg.).
• Komentari. „Naimychka” T. Shevchenka: vyklad habilitatsiinyi, vyholoshenyi u Lvivskim universyteti 18 liutoho 1895 roku [Comments. T. Shevchenko’s „Naimychka”: Habilitation Lecture, Presented at Lviv University on February 18, 1895], [v:] I. Franko, Zibr. tv., u 50 tomakh, Kyiv: Naukova dumka, 1981, t. 29, s. 634-635.
• Kosmeda T., Linhvistychni eksperymenty T. Shevchenka, abo zahadka, chomu rosiiska mova obrana movoiu pysmennytskoho shchodennyka (do200-littia vid dnia narodzh. pysmennyka) [T.Shevchenko ’sLinguisticExperiments, ortheRiddle WhytheRussianLanguage wasChosen as theLanguage for the Writer ’sDiary (in Commemoration ofthe Writer’s200thAnniversary)], [v:] „Studia Ukrainica Poznaniesia”, 2015, zesz. Ill, s. 105-112.
• Krymskyi S. B., Arkhetypy ukrainskoi kultury [Archetypes of Ukrainian Culture], [v:] Yoho zh, Pid syhnaturoiu Sofii [Under Sofia Signature], Kyiv: Vyd. dim “Kyievo-Mohylianska akademiia”, 2008, s. 301-319.
• Krymskyi S., Arkhetypy ukrainskoi mentalnosti [The Archetypes of Ukrainian Mentality], [v:] Yoho zh, Problemy teorii mentalnosti [Issues of Mentality Theory], Kyiv: Naukova dumka, 2006, s. 273-301.
• Krymskyi S., Dim - Pole - Khram [Home - Field - Temple], [v:] Yoho zh, Pro sofiinist, pravdu, smysly liudskoho buttia: zb. nauk.-publ. і filos. statei [On Sophicality, Thuth, Purpose of Human Existence: the Collection of Scientific Publications and Philosophical Papers], Kyiv: IFNANU, 2010, s. 426-439.
• Kulish P., Povne zibr. tv. Naukovi pratsi. Publitsystyka [Complete Collection of Works. Scientific Papers. Social Essays], uporiad st., koment. V. Ivashkiv, Kyiv: Krytyka, 2015, t. III, kn. 1,2.
• Naimychka [The Servant Girl] (T. Shevchenka), [v:] P. Kulish, Povne zibr. tv. Naukovi pratsi. Publitsystyka [Complete Collection of Works. Scientific Papers. Social Essays], uporiad. st., koment. V. Ivashkiv, Kyiv: Krytyka, 2015, t. Ill, kn. 2, s. 104-115.
• Franko I., „Naimychka” T. Shevchenka: vyklad habilitatsiinyi, vyholoshenyi u Lvivskim universyteti 18 liutoho 1895 roku [T. Shevchenko’s „The Servant Girl”: Habilitation Lecture, Presentedat Lviv University on February 18, 1895], [v:] Yoho zh, Zibr. tv., u 50 tomakh, Kyiv: Naukova dumka, 1981, t. 29, s. 447-469.
• Xajdegger M., Bytie і vremya [Existence and Time], per. s nem. V. V. Bibixina, SPb.: Nauka. 2002.
• Jung K. G., Arkhetypy і kolektyvne nesvidome [Archetypes and Collective Unconscious], per. z nim. K. Kotiuk, nauk. red. ukr. vyd. O. Feshovets, Lviv: Astroliabiia, 2013.
• Yankovska Zh., Folkloryzm ukrainskoi romantychnoi prozy: monohrafiia [Folklorism of Ukrainian Romanti Prose: Monograph], Lviv: NVF „Ukrainski tekhnolohii”, 2016.

Identifiers

DOI

10.14746/sup.2020.8.1.24