Стилістично-синтаксична структура поетичного мовопростору Івана Низового

• Authors: Ołesia Tielieżkina

Title variants

PL

Stylistyczno-składniowa struktura języka poetyckiego Iwana Nyzowego

EN

Stylistic and syntactic structure the poetic language of Ivan Nyzovyi

Abstracts

EN

The author of the article considers the stylistic and syntactic features of the individual style of the famous Ukrainian poet Ivan Nyzovyi. His works were not appreciated enough from the linguistic point of view. Stylistic means based on the syntactic constructions are the main feature of the language of Ivan Nyzovyi’s poems. This article is devoted to the functions of such stylistic figures. The author examines the stylistic units as figures of addition (anaphora, epistrophe, homeoteleuth); figures of accumulation (gradation, polysyndeton, asyndeton); figures of displacement (inversion, chiasm); rhetorical figures (appeal, question, denial, affirmation, exclamation) in the poems. She concludes that the expressive means of syntactic origin create a special emotional tonality of the poetic narrative, highlight the key phrases, organize a peculiar rhythm pattern and relief contour of the poetry, and therefore achieve the most expressive stylistic effect in the presentation of the author’s worldview.

PL

Autorka rozpatruje tkankę składniowo-stylistyczną twórczości wybitnego ukraińskiego poety Iwana Nyzowego, którego dorobek artystyczny dotychczas pozostaje poza zasięgiem zainteresowań językoznawców. Nieodłącznym składnikiem przestrzeni językowej poety są środki stylistyczne o charakterze składniowym. Badaczka analizuje funkcjonowanie w utworach poety takich środków stylistycznych, jak figury dodawania (anafora, epistrofa, homoioteleuton), figury gromadzenia (gradacja, polisyndeton, asyndeton), figury przemieszczenia (inwersja, chiazm), figury retoryczne (zwrot adresatywny, pytanie, negacja, afirmacja, okrzyk). Za pomocą wymienionych środków figuratywno-ekspresyjnych o charakterze składniowym poeta tworzy wyjątkową tonację emocjonalną tekstu poetyckiego, uwypukla swoją wypowiedź, układa swoisty rysunek rytmiczno-melodyczny i kreuje wyraziste kontury obrazu poetyckiego, a zatem jako autor osiąga najbardziej wyrazisty efekt stylistyczny w manifestacji swojego światopoglądu indywidualnego.

Keywords

EN

rhetorical figures; figures of displacement; figures of accumulation; figures of addition; stylistic effect; stylistic figure; poetic language

PL

figury retoryczne; figury przemieszczenia; figury gromadzenia; figury dodawania; efekt stylistyczny; figura stylistyczna; przestrzeń języka poetyckiego

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Studia Ukrainica Posnaniensia
• Year: 2023
• Volume: 11
• Issue: 1
• Pages: 87-96

Dates

published

2023

Contributors

author

Ołesia Tielieżkina

• O.M. Beketov National University of Urban Economy in Kharkiv

• https://orcid.org/0000000229537368

References

• Вовк А.В., Експресивний синтаксис у системі ідіостилю письменника (на матеріалі „Що- денників” О. Гончара), дис. … канд. філол. наук, Днiпро, 2020.
• Гуйванюк Н.В., Експресивний синтаксис: досягнення і проблеми, [в:] Актуальні проблеми синтаксису, відпов. ред. Н. Гуйванюк, Чернівці: Рута, 2006, с. 267–275.
• Єрмоленко С.Я., Синтаксис віршової мови, Київ: Наукова думка, 1969.
• Космеда Т., Степан Руданський – майстер жанру співомовки: розбудова ігрової стилістики української мови, [в:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2016, т. IV, c. 55–67.
• Манько А.М., Творчість Івана Низового в ідейно-художньому контексті доби, дис. … канд. філол. наук, Запоріжжя, 2021, [в:] Електронний ресурс: https://chtyvo.org.ua/authors/Manko_Alona/Tvorchist_Ivana_Nyzovoho_v_ideino-khudozhnomu_konteksti_doby/.
• Низовий І., Вірші, проза, аналітика, огляди, [в:] Електронний ресурс: https://maysterni.com/user.php?id=5537&t=1&sf=1.
• Рабчук І., Апозитивна синтаксема як виразник тропеїчних значень у художньому тексті, [в:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2020, т. VIIІ/2, c. 57–69.
• Hermann-Ruess A., Emotionale Rhetorik: Mit Worten begeistern, beeindrucken, berühren, Offenbach: GABAL Verlag GmbH, 2014.
• Mejer R.M., Deutsche Stilistik, Paderborn: Salzwasser Verlag, 2013.
• Parszewska А., Religijny hip-hop na warsztacie językoznawcy, „Studia Slavica”, t. XXIV/2, s. 85– 100, [w:] Źródło elektroniczne: https://dokumenty.osu.cz/ff/journals/studiaslavica/24-2/7_SS-2020_2_Parszewska.pdf.
• Vovk A.V., Ekspresyvnyi syntaksys u systemi idiostyliu pysmennyka (na materiali „Shchodennykiv”
• O. Honchara) [Expressive syntax in the system of the writer’s idiostyle (on the material of “Schodenniki” by O. Honchar)], dys. … kand. filol. nauk, Dnipro, 2020.
• Huivaniuk N.V., Ekspresyvnyi syntaksys: dosiahnennia i problemy [Expressive syntax: achievements and problems], [v:] Aktualni problemy syntaksysu, red. M. Huivaniuk, Chernivtsi: Ruta, 2006, s. 267–275.
• Yermolenko S.Ya., Syntaksys virshovoi movy [Syntax of poetic language], Kyiv: Naukova dumka, 1969.
• Kosmeda T., Stepan Rudanskyi – maister zhanru spivomovky: rozbudova ihrovoi stylistyky ukrainskoi movy [Stepan Rudanskiy, The master of chants: the development of playful stylistics of the Ukrainian language], [v:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2016, t. IV, s. 55–67.
• Manko A.M., Tvorchist Ivana Nyzovoho v ideino-khudozhnomu konteksti doby [Creativity of Ivan Nyzovyi in the ideological and artistic context of the era], dys. … kand. filol. nauk, Zaporizhzhia, 2021, [v:] Elektronnyi resurs: https://chtyvo.org.ua/authors/Manko_Alona/Tvorchist_Ivana_Nyzovoho_v_ideino-khudozhnomu_konteksti_doby/
• Rabchuk I., Apozytyvna syntaksema yak vyraznyk tropeichnykh znachen u khudozhnomu teksti [Appositive syntaxeme as an expression of tropical meanings in belles-letters text], [v:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2020, t. VIIІ/2, s. 57–69.
• Hermann-Ruess A., Emotionale Rhetorik: Mit Worten begeistern, beeindrucken, berühren [Emotional rhetoric: inspire, impress, touch with words], Offenbach: GABAL Verlag GmbH, 2014.
• Mejer R.M., Deutsche Stilistik [German stylistics], Paderborn: Salzwasser Verlag, 2013.
• Nyzovyi I., Virshi, proza, analityka, ohliady [Poems, prose, analytics, reviews], [v:] Elektronnyi resurs: https://maysterni.com/user.php?id=5537&t=1&sf=1.
• Parszewska А., Religijny hip-hop na warsztacie językoznawcy [Religious hip-hop at a linguist’s workshop], “Studia Slavica”, vol. XXIV/2, pр. 85–100, [w:] Źródło elektroniczne: https://dokumenty.osu.cz/ff/journals/studiaslavica/24-2/7_SS-2020_2_Parszewska.pdf.

Identifiers

DOI

10.14746/sup.2023.11.1.06

Biblioteka Nauki

31343568