Ten obcy z pierwszej strony. Funkcje perswazyjne fotografii w prasie okresu Polski ludowej na przykładzie „Odry” w latach 1945–1950

• Authors: Paweł Sarna

Title variants

EN

The stranger from the front page. Photography as a carrier of persuasion in the press of “People's Poland” ("Odra" 1945–1950)

Abstracts

EN

Press photography was a tool of propaganda in the Polish People's Republic. However, the period itself was not at all homogeneous, and the introduction of the Leninist model of the press in Poland was preceded by several years of planning. In addition to the propaganda and agitation press, there were also non-Marxist magazines, such as Odra in Katowice. The extent of their liberty shrank over time. This is evidenced by, among other aspects, photographs: next to labor leaders, cartoonish images of Germans were published, being an element of the anti-German discourse serving to justify forced expulsions. In the article, the author investigates the functioning of photography in the pages of a magazine gradually succumbing to the pressure of propaganda.

PL

Fotografia prasowa w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej była narzędziem propagandy. Wprowadzenie w Polsce leninowskiego modelu prasy poprzedził kilkuletni okres planowania. Oprócz gazet mających charakter propagandowo-agitacyjny działały między innymi czasopisma określające się jako niemarksistowskie, jak katowicka „Odra”. Margines ich swobody z biegiem czasu coraz bardziej się kurczył. Świadectwem tego są między innymi fotografie. Obok przodowników pracy zamieszczano karykaturalne wizerunki Niemców, będące elementem dyskursu antyniemieckiego ukierunkowanego między innymi na uzasadnienie słuszności wysiedleń. W niniejszym artykule autor stawia pytanie o funkcjonowanie fotografii na łamach czasopisma stopniowo ulegającego naciskom propagandy.

Keywords

EN

propaganda in the Polish People’s Republic; Western and Northern Territories; of Poland (Recovered Territories) cultural magazines; “Odra”; press photography; visual history

PL

propaganda PRL; Ziemie Zachodnie i Północne Polski (Ziemie Odzyskane); czasopisma kulturalne; „Odra”; fotografia prasowa; historia wizualna

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: UR Journal of Humanities and Social Sciences
• Year: 2022
• Volume: 25
• Issue: 4
• Pages: 55-71

Dates

published

2022

Contributors

author

Paweł Sarna

• Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Medialnej, Uniwersytet Śląski w Katowicach

Identifiers

DOI

10.15584/johass.2022.4.3

Biblioteka Nauki

31340799