Gospodarowanie odpadami podstawą przestrzennego zróżnicowania zielonej gospodarki w Polsce w latach 2017-2020

• Authors: Andrzej Pawlik , Paweł Dziekański

Title variants

EN

Waste Management as a Basis for Spatial Differentiation of the Green Economy in Poland Between 2017 and 2020

Abstracts

EN

Problems related to waste management have become a serious challenge for the modern economy. Rational management of depleted resources requires treating waste as a valuable raw material that can be reused, processed or, as a last resort, recovered for energy. Economic activity is more and more often conducted in modern conditions, which is often associated with a negative impact on the environment. The achieved level of economic development has generated many initiatives and strategies aimed at the development of the so-called green economy. The aim of the article is to assess the spatial diversification of waste management between 2017 and 2020, which should lead to a green economy in Poland. In order to achieve the goal defined in this way, the authors used various research methods. The Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution method was used to build the synthetic measure. As a result of the research, the spatial differentiation of voivodeships in Poland between 2017 and 2020 was presented and the impact of waste management on the green economy was confirmed.

PL

Problemy związane z zagospodarowywaniem odpadów stały się poważnym wyzwaniem współczesnej gospodarki. Racjonalna gospodarka wyczerpującymi się zasobami wymaga traktowania odpadów jako cennych surowców, które można ponownie wykorzystać, przetworzyć lub w ostateczności odzyskać z nich energię. Działalność gospodarczą coraz częściej prowadzi się w nowoczesnych warunkach, co nierzadko wiąże się z negatywnym wpływem na środowisko. Osiągnięty poziom rozwoju gospodarczego wygenerował wiele inicjatyw i strategii mających na celu rozwój tzw. zielonej gospodarki. Celem artykułu jest dokonanie oceny przestrzennego zróżnicowania gospodarowania odpadami i zielonej gospodarki w latach 2017-2020 w Polsce. By zrealizować tak zdefiniowany cel, autorzy wykorzystali różne metody badawcze. Do budowy miary syntetycznej wykorzystano metodę Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution (TOPSIS). W wyniku badań przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne województw w Polsce w latach 2017-2020 i potwierdzono wpływ gospodarowania odpadami na zieloną gospodarkę. Słowa kluczowe: gospodarowanie odpadami, zielona gospodarka, miara syntetyczna, zróżnicowanie województw, środowisko naturalne.

Keywords

PL

gospodarowanie odpadami; zielona gospodarka; miara syntetyczna; zróżni- cowanie województw; środowisko naturalne

EN

waste management; green economy; synthetic measure; diversification of voivodeships; natural environment

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Journal: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Year: 2022
• Volume: 66
• Issue: 4
• Pages: 116-131

Dates

published

2022

Contributors

author

Andrzej Pawlik

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

author

Paweł Dziekański

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• Carus, M. i Dammer, L. (2018). The circular bioeconomy - concepts, opportunities, and limitations. Industrial Biotechnology, 14(2), 83-91.
• Cato, M. S. (2009). Green economics: An introduction to theory, policy and practice. London: Earthscan.
• Dabyltayeva, N. i Rakhymzhan, G. (2019). The green economy development path: Overview of economic policy priorities. Journal of Security and Sustainability Issues, 8(4), 643-651.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającą niektóre dyrektywy (Dz. U. L312 z 22.11.2008 r.)
• Dziekanski, P., Pawlik, A., Wrońska, M. i Karpińska, U. (2020). Demographic potential as the basis for spatial differentiation of the financial situation communes of Eastern Poland in 2009-2018. European Research Studies Journal, XXIII(Special Issue 2), 872-892.
• Dziekański, P. i Prus, P. (2020), Financial Diversity and the development process: Case study of rural communes of Eastern Poland in 2009-2018. Sustainability, 12, 6446.
• Europe 2020 - A strategy for smart, sustainable and inclusive growth. (2020). Brussels: European Commision.
• Famielec, J. (2017). Gospodarka odpadami komunalnymi jako działalność gospodarcza realizowana w ogólnym interesie gospodarczym. W: M. Kożuch (red.), Pomoc publiczna. Doświadczenia wybranych sektorów gospodarki. Kraków: Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
• Grabiński, T. (1985), Metody określania charakteru zmiennych w wielowymiarowej analizie porównawczej. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, (213), 35-63.
• Grabiński, T., Wydymus, S. i Zeliaś, A. (1989). Metody taksonomii numerycznej w modelowaniu zjawisk społeczno-gospodarczych. Warszawa: PWN.
• Hellwig, Z. (1968). Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr. Przegląd Statystyczny, (4).
• Hickel, J. (2021). Less is More: How Degrowth Will Save the World (Mniej znaczy lepiej. O tym jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat). Kraków: Karakter.
• Juszczak, A. i Rabiega, W. (2021), Green economy - wpływ zielonej ekonomii na klimat i rozwój gospodarczy. Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny.
• Kim, E. S., Kim, H. i Chae, Y. (2014). A new approach to measuring green growth: Application to the OECD and Korea. Futures, 63, 37-48.
• Kukuła, K. (2000). Metoda unitaryzacji zerowanej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Lavrinenko, O., Ignatjeva, S., Ohotina, A., Rybalkin, O. i Lazdans, D. (2019). The role of green economy in sustainable development (case study: The EU states). Entrepreneurship and Sustainability Issues, VsI Entrepreneurship and Sustainability Center, 6(3), 1113-1126.
• Lorek, S. i Spangenberg, J. H. (2014). Sustainable consumption within a sustainable economy - beyond green growth and green economies. Journal of Cleaner Production, (63), 33-44.
• Łuczak, A. i Wysocki, F. (2005), Wykorzystanie metod taksonometrycznych i analitycznego procesu hierarchicznego do programowania rozwoju obszarów wiejskich. Poznań: Wyd. AR im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu.
• Malina, A. (2004). Wielowymiarowa analiza przestrzennego zróżnicowania struktury gospodarki Polski według województw (s. 96-97). Kraków: Wyd. Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
• Malina, A. (2006). Analiza czynnikowa jako metoda klasyfikacji regionów Polski. Przegląd Statystyczny, (1).
• Malina, A. (2020). Analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego województw Polski w latach 2005-2017. Social Inequalities and Economic Growth, 61(1).
• Młodak, A. (2006). Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej. Warszawa: Difin.
• Nowak, E. (1990). Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych. Warszawa: PWE.
• Pluta, W. (1977). Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach ekonomicznych. Warszawa: PWE.
• Satoła, Ł. (2015). Kondycja finansowa gmin w warunkach zmiennej koniunktury gospodarczej. Journal of Agribusiness and Rural Development, 1(35), 115-123.
• UNEP. (2011). Towards a green economy: Pathways to sustainable development and poverty eradication - a synthesis for policy makers. Pobrane 16 maja 2022 z www.unep.org/greeneconomy
• Walesiak, M. (2005). Problemy selekcji i ważenia zmiennych w zagadnieniu klasyfikacji. Prace Naukowe AE we Wrocławiu. Taksonomia, (12), 106-118.
• Wysocki, F. (2010). Metody taksonomiczne w rozpoznawaniu typów ekonomicznych rolnictwa i obszarów wiejskich. Poznań: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.
• Zalewski, W. (2012). Zastosowanie metody TOPSIS do oceny kondycji finansowej spółek dystrybucyjnych energii elektrycznej. Ekonomia i Zarządzanie, (4), 137-145.

Identifiers

DOI

10.15611/pn.2022.4.08

Biblioteka Nauki

2158931