Jak mówić o Bogu w postateistycznym świecie? Analiza myśli Dietricha Bonhoeffera i jej implikacji dla wiary katolickiej

• Authors: Ewa Laskowska

Title variants

EN

How to speak about God in the post-Soviet world? Analysis of Dietrich Bonhoeffer’s thought and its implications for the Catholic faith

Abstracts

EN

The present times can be described as a post-atheism era in which people no longer ask questions about God. After years of militant atheism, is time to live “as if God did not exist” in the world. Protestant pastor Dietrich Bonhoeffer was well aware of this, whose thought is extremely popular in Protestant circles today. He presented the thesis of life in the world of etsi Deus non datetur and the postulate of non-religious Christianity. The article examines whether Bonhoeffer’s concepts can also be helpful to Catholic theologians? Can they become an inspiration in reflection on how to talk about God in the modern world? To try answer the above questions, it will be helpful to analyze the works of Bonhoeffer. In conclusion, the article will show that Bonhoeffer’s thought can be a clue to how talk about God. Becouse It reminds people of important, often forgotten aspects of Christianity. It can also by of helpful for Christians to reflect on their own faith.

PL

Obecne czasy określić można jako erą postateistyczną, w której ludzie nie zadają już pytań o Boga. Po latach wojującego ateizmu nadszedł czas życia w świecie „tak jakby Boga nie było”. Doskonale zdawał sobie z tego sprawę protestancki pastor Dietrich Bonhoeffer, którego myśl jest dziś w środowiskach protestanckich niezwykle popularna. Przedstawił on tezę życia w świecie „etsi Deus non datetur” oraz wysunął postulat chrześcijaństwa bezreligijnego. Artykuł bada, czy koncepcje Bonhoeffera mogą być pomocne również dla teologów katolickich, czy mogą stać się inspiracją w refleksji nad tym, jak mówić o Bogu we współczesnym świecie. Przy próbie odpowiedzi na powyższe pytania pomocna jest analiza dzieł Bonhoeffera. Artykuł wykazuje, że myśl Bonhoeffera może stać się wskazówką dla mówienia o Bogu, gdyż przypomina ważne, często zapominane aspekty chrześcijaństwa. Może także być pomocna dla chrześcijan w podjęciu refleksji nad własną wiarą.

Keywords

PL

chrześcijaństwo; Bóg; Bonhoeffer; postateizm; ciemność

EN

Chrystianity; God; Bonhoeffer; postatheizm; darkness

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Analecta Cracoviensia
• Year: 2019
• Volume: 51
• Pages: 193-208

Dates

published

2019

Contributors

author

Ewa Laskowska

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

References

• Bloom A., Umysł zamknięty, przeł. T. Bieroń, Poznań 1997.
• Buber M., Zaćmienie Boga, przeł. P. Lisicki, Warszawa 1994.
• Chesterton G. K., Heretycy, przeł. J. Rydzewska, Warszawa-Ząbki 2012.
• Dziedzictwo diabła. Spotkanie Czesława Milosza i Józefa Tischnera, „Znak” 1993 nr 7 (458), s. 125–132.
• Halík T., Co nie jest chwiejne, jest nietrwałe. Labiryntem świata z wiarą i wątpliwościami, przeł. J. Zychowicz, Kraków 2004.
• Halík T., Radziłem się dróg, przeł. J. Babuchowski, Poznań 2001.
• Halík T., Wzywany czy niewzywany, Bóg się tutaj zjawi, przeł. A. Babuchowski, Kraków 2006.
• Hunia F., Grzech redukcjonizmu, a śmierć Boga, „Znak” 2014 nr 708, s. 6–9.
• Jan od Krzyża, Noc ciemna, przeł. B. Smyrak, Kraków 2013.
• Jan Paweł II, Evangelium vitae, w: Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, Kraków 1996, s. 841–985.
• Kołakowski L., Jeśli Boga nie ma, Kraków 1988.
• Koniński K. L., Nox atra, Warszawa 1961.
• Łysień L., Przygody myślenia religijnego, Kraków 2016.
• Łysień L., Religia, ateizm, wiara. Problematyka filozofii Boga w XIX i XX wieku, Kraków 2004.
• Metaxas E., Bonhoeffer. Pastor – męczennik – prorok – szpieg. Prawy człowiek chrześcijanin przeciwko Trzeciej Rzeszy, przeł. D. Chabrajska, Kraków 2012.
• Michalski K., Płomień wieczności. Eseje o myślach Fryderyka Nietzschego, Kraków 2007.
• Morawska A., Dietrich Bonhoeffer. Wybór pism, Warszawa 1970.
• Morawska A., Chrześcijanin w Trzeciej Rzeszy, Warszawa 1970.
• Napiórkowski A., Dietrich Bonhoeffer i jego wizje Kościoła, Kraków 2004.
• Neusch M., U źródeł współczesnego ateizmu. Sto lat dyskusji na temat Boga, przeł. A. Turowiczowa, Paris 1980.
• Nossol A., Bonhoeffer Dietrich, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, Lublin 1976.
• Obrazy Boga. Debata „Znaku”, „Znak” 2014 nr 708, s. 10–25.
• Orwell G., 1984, Kraków 1981.
• Ricoeur P., Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, przeł. E. Bieńkowska, Warszawa 1975.
• Sokołowski P., Śmierć Boga. Teologia, w: Encyklopedia katolicka, t. 19, Lublin 2013, kol. 259–261.
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 3, Warszawa 1998.
• Teresa z Avili, Twierdza wewnętrzna, przeł. H. P. Kossowski, Poznań 2000.
• Tischner J., W krainie schorowanej wyobraźni, Kraków 2013.
• https://opoka.org.pl/biblioteka/Z/ZR/or201809-rozdzwiek.html (16.03.2019).

Identifiers

DOI

10.15633/acr.3640

Biblioteka Nauki

28694352