Sapientia – Scientia – Metafisica. Uwagi na marginesie tekstu Stanisława Kamińskiego o mądrości

• Authors: Maciej Manikowski

Abstracts

EN

Stanisław Kamiński, polish philosopher and methodologist of metaphysics, is an author of very interesting and inspiring text on wisdom. In his philosophical analysis we discover very important question not only of wisdom itself but also on our philosophical thinking. Wisdom is not just a set of human knowledge that man accumulates over the years of his activity in the world, even if it was knowledge supported by his scientific activity. Wisdom is not only the ability to cope in the world resulting from accumulated experience, resulting even from a long life of man. Wisdom is an in-depth knowledge of reality in its aspect of ultimate causes and goals. Wisdom is knowledge, metaphysical knowledge, the most basic, because the most grounded, because it reaches the very fundamental basis of existence, the real being, not only a notion of being. Wisdom is theoretical knowledge, which is the final and exhaustive understanding of the world, its most basic, deepest and eternal order. Practical wisdom is then the skill of practical, efficient and intelligent application of theoretical wisdom, which we apply in practice, in acting and creating our attitude towards the world and other people. At this point, one can finally refer to the title of the collection of methodological and metaphilosophical works of Stanisław Kamiński, from which comes his fundamental work on wisdom – Science and philosophy, and wisdom – which reads: How to philosophize? “To achieve wisdom,” answers Stanisław Kamiński.

PL

Stanisław Kamiński, polski filozofii i metodolog metafizyki jest autorem bardzo interesującego i inspirującego tekstu o mądrości. W jego filozoficznej analizie odkrywamy bardzo ważne pytanie dotyczące nie tylko samej mądrości, lecz także samego naszego filozoficznego myślenia. Mądrość nie jest jedynie zbiorem jakichś informacji pozyskanych w wyniku ludzkiej działalności w świecie, nawet gdyby taka wiedza była w pewien sposób wspomagana przez naukę. Mądrość nie jest tylko zbiorem ludzkich doświadczeń, wynikających z długiego i owocnego życia człowieka. Mądrość jest wiedzą dogłębną o rzeczywistości, w jej aspekcie odkrywania ostatecznych przyczyn i celów. Mądrość jest wiedzą, wiedzą metafizyczną, najbardziej ugruntowaną, a zatem fundamentalną, ponieważ w niej osiąga się najbardziej zasadniczą podstawę istnienia, realnie istniejący byt, a nie tylko pojęcie bytu. Mądrość jest wiedzą teoretyczną, która jest ostateczną i najpełniejszą wiedzą o świecie, jego wiecznym i najgłębszym porządku. Mądrość praktyczna natomiast jest praktyczną, użyteczną i rozumną aplikacją mądrości teoretycznej, którą wykorzystujemy w praktyce naszego codziennego życia, podejmując działania wobec świata i drugiego człowieka. W tym miejscu można się odwołać do tytułu zbioru metodologicznych i metafilozoficznych studiów Stanisława Kamińskiego, z którego pochodzi omawiany tekst Nauka a filozofia i mądrość, a który to tytuł brzmi Jak filozofować?. „Tak, by osiągnąć mądrość” – odpowiedziałby na tytułowe pytanie Kamiński.

Keywords

EN

metaphysic; wisdom; metaphysical intuition; Stanisław Kamiński

PL

metafizyka; mądrość; intuicja metafizyczna; Stanisław Kamiński

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2020
• Volume: 53
• Issue: 1
• Pages: 7-29

Dates

published

2020

Contributors

author

Maciej Manikowski

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Anzelm z Canterbury, Monologion. Proslogion, tłum. T. Włodarczyk, Warszawa 1992.
• Arystoteles, Metafizyka, tłum. T. Żeleźnik, Lublin 1998.
• Kamiński S., Czy możliwe są ogólne i konieczne twierdzenia rzeczowe?, w: M. A. Krąpiec, S. Kamiński, Z teorii i metodologii metafizyki, Lublin 1994, s. 303–313.
• Kamiński S., Nauka i filozofia a mądrość, w: S. Kamiński, Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii klasycznej, red. T. Szubka, Lublin 1989, s. 55–61.
• Kamiński S., O metodzie filozofii klasycznej, „Roczniki Filozoficzne”43 (1986) 1, s. 5–20.
• Kamiński S., O ostatecznych przesłankach w klasycznej filozofii bytu, w: M. A. Krapiec, S. Kamiński, Z teorii i metodologii metafizyki, Lublin 1994, s. 327–340.
• Kamiński S., Od spostrzeżeń do poglądu na świat, w: S. Kamiński, Światopogląd – religia – teologia. Zagadnienia filozoficzne i metodologiczne, red. M. Walczak, A. Bronk, Lublin 1998, s. 13–32.
• Kamiński S., Osobliwość metodologiczna teorii bytu, w: S. Kamiński, Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii klasycznej, red. T. Szubka, Lublin 1989, s. 71–87.
• Kamiński S., Próba charakterystyki uzasadniania tez w metafizyce klasycznej, w: M. A. Krąpiec, S. Kamiński, Z teorii i metodologii metafizyki, Lublin 1994, s. 365–388.
• Kamiński S., Typy ludzkiej wiedzy, w: S. Kamiński, Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii klasycznej, red. T. Szubka, Lublin 1989, s. 13–32.
• Maritain J., Nauka i mądrość, tłum. M. Reutt, Warszawa 2004.
• Maritain J., Sztuka i mądrość, tłum. K. K. Górscy, Warszawa 2001.
• Morawiec E., Intuicja intelektualna w metafizyce ogólnej Jakuba Maritaina. Studium z historii metodologii metafizyki, Warszawa 2008.
• Rembierz M., Jak (powinno się) rozumieć i uprawiać filozofię? O koncepcji filozofii uprawianej przez Stanisława Kamińskiego, w: Stanisław Kamiński, red. K. M. Wolsza, Kraków 2019.
• Tomasz z Akwinu, Summa contra gentiles. Prawda wiary chrześcijańskiej, tłum. Z. Włodek, W. Zega, t. 3, Poznań 2009.
• Tomasz z Akwinu, Traktat o Bogu. Summa teologii, kwestie 1–26, tłum. G. Kurylewicz, Z. Nerczuk, M. Olszewski, Kraków 1999.

Identifiers

DOI

10.15633/lie.3687

Biblioteka Nauki

2195335