Tischner’s dispute with Kołakowski over grace and freedom

• Authors: Miłosz Hołda

Abstracts

EN

The present text addresses one of the stages of the controversy over grace and freedom originated by Pelagius and Saint Augustine. The protagonists of this stage are Leszek Kołakowski and Józef Tischner. As he was reconstructing the 17th-century debates between Jansenists and Molinists, Kołakowski posed a question about the relevance in: of this controversy for the contemporary times. Tischner, as he was critical of Kołakowski’s views, put forward his own solution to the problem of grace and freedom, which was in line with the thought of Saint Augustine. In the present text I place Tischner’s dispute with Kołakowski against the backdrop of earlier stages of the controversy, and I discuss the views held by both the thinkers. I also attempt to resolve this dispute and point to its significance for the philosophy of education and the philosophy of politics.

Keywords

EN

Józef Tischner; Leszek Kołakowski; grace; freedom; Augustinianism; Pelagianism; semi-Pelagianism

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2021
• Volume: 57
• Pages: 261-292

Dates

published

2021

Contributors

author

Miłosz Hołda

• The Pontifical University of John Paul II in Krakow

• https://orcid.org/0000000306492168

References

• Augustyn św., Łaska a wolna wola [On Grace and Free Will], in: Augustyn, Łaska, wiara, przeznaczenie [Grace, Faith, Destiny], tłum. E. Eborowicz, Poznań–Warszawa–Lublin 1970, pp. 51–148.
• Augustyn św., Nagana i łaska [On Rebuke and Grace], in: Augustyn, Łaska, wiara, przeznaczenie, tłum. E. Eborowicz, Poznań–Warszawa–Lublin 1970, pp. 149–205.
• Bouyer L., Duch Święty Pocieszyciel [The Holy Spirit the Comforter], tłum. A. Liduchowska, Kraków 1998.
• Grossi V., Ladaria L., Lécrivain P., Sesboüé B., Historia dogmatów [History of Dogmas], t. 2: Człowiek i jego zbawienie [Man and His Salvation], tłum. P. Rak, Kraków
• Kijewska A., Augustyńskie dziedzictwo [The Augustinian Heritage], in: Przewodnik po filozofii średniowiecznej. Od św. Augustyna do Joachima z Fiore [A Companion to Medieval Philosophy. From Saint Augustine to Joachim of Fiore], red. A. Kijewska, Kraków 2012, pp. 17–41.
• Kołakowski L., Banał Pascala [Pascal’s Banal], in: L. Kołakowski, Chrześcijaństwo [Christianity], wstęp, wybór i opracowanie H. Czyżewski, Kraków 2019, pp. 236–244.
• Kołakowski L., Bóg nam nic nie jest dłużny. Krótka uwaga o religii Pascala i o duchu jansenizmu [God Owes Us Nothing: A Brief Remark on Pascal’s Religion and on the Spirit of Jansenism], tłum. I. Kania, Kraków 1994.
• Kołakowski L., Erazm i jego Bóg [Erasmus and His God], in: L. Kołakowski, Chrześcijaństwo [Christianity], wstęp, wybór i opracowanie H. Czyżewski, Kraków 2019, pp. 29–39.
• Kołakowski L., Świadomość religijna i więź kościelna. Studia nad chrześcijaństwem bezwyznaniowym XVII wieku [Religious Awareness and Ecclesial Bond. A Study of Non-denominational Christianity in the 17th Century], Warszawa 1997.
• Kołakowski, Światopogląd XVII stulecia [The Worldview in the 17th Century], in: L. Kołakowski, Chrześcijaństwo [Christianity], wstęp, wybór i opracowanie H. Czyżewski, Kraków 2019, pp. 142–166.
• Kołakowski L., Zaproszenie od Pana Boga na biesiadę. Dialog XVII-wieczny [An Invitation from God to a Feast. Dialogue in the 17th Century], in: L. Kołakowski, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania [Is God Happy and Other Questions], wybór i układ Z. Mentzel, Kraków 2009, pp. 20–24.
• Müller G., Dogmatyka katolicka [Catholic Dogmatics], tłum. W. Szymona, Kraków 2015.
• Oko D., Łaska i wolność. Łaska w Biblii, nauczaniu Kościoła i teologii współczesnej [Grace and Freedom. Grace in the Bible, the Catholic Church Teachings and Contemporary Theology], Kraków 1997.
• Tischner J., Myślenie według wartości [Thinking in Values], “Znak” (1978) nr 7–8, pp. 957–970.
• Tischner J., Podglądanie Pana Boga [Stealthily Watching God], in: J. Tischner, Ksiądz na manowcach [A Priest in the Wilderness], Kraków 1999, pp. 251–276.
• Tischner J., Szukając mistrzów naszej wiary [In Search of the Masters of Our Faith], in: J. Tischner, Ksiądz na manowcach [A Priest in the Wilderness], Kraków 1999, pp. 236–250.
• Tischner J., Spór o istnienie człowieka [A Controversy over the Existence of Man], Kraków 2011.
• Tischner J., Wiara w godzinie przełomu [Faith at the Hour of the Turning Point], in: J. Tischner, Ksiądz na manowcach [A Priest in the Wilderness], Kraków 1999, pp. 11–29.
• Tischner J, Wolność w blasku prawdy [Freedom in the Blaze of the Truth], in: J. Tischner, W krainie schorowanej wyobraźni [In the Land of Diseased Imagination], Kraków 2013, pp. 159–173.
• Tischner J., Zarys filozofii człowieka dla duszpasterzy i artystów [An Outline of the Philosophy of Man for Priests and Artists], in: J. Tischner, Myślenie w żywiole piękna [Thinking in the Element of Beauty], Kraków 2013, pp. 139–336.
• Tischner J., Żakowski J., Tischner czyta Katechizm [Tischner Reads the Catechism], Kraków 2000.

Identifiers

DOI

10.15633/lie.4041

Biblioteka Nauki

2195226