Między rygoryzmem a relatywizmem. Aspekty moralne współczesnych homilii

• Authors: Jerzy Swędrowski

Title variants

EN

Between Rigorism and Relativism. Moral Aspects of Contemporary Homilies

Abstracts

EN

The message of Jesus Christ is at the very heart of homiletic teachings. The entire moral dimension of Christianity becomes personal and assumes a practical dimension in human conduct. Religion and morality show the novelty of Christianity and place human person in a relation to God, to himself and to the community. Over the centuries, the kerygma remains the core of proclamation, and man’s life situation becomes a space of cooperation with God’s grace. Extreme attitudes of rigorism and relativism result most often from the lack of unity in human attitudes and culture. They are characterized by moralizing and drawing conclusions detached from reality. The way of personal development is to discover the unity in God Himself and the with God. The preacher become a kerix and a mystagogue and draws from sources after the example of Church Fathers. Moral obligations remain distant from human being as long as they do not establish personal relationships.

PL

Orędzie Jezusa Chrystusa stoi w centrum nauczania kaznodziejskiego. Cały wymiar moralny w chrześcijaństwie realizuje się w perspektywie osobowej i przybiera praktyczny wymiar w postępowaniu. Religia i moralność pozwala ukazać nowość chrześcijaństwa i miejsce człowieka wobec Boga, wobec siebie i wobec wspólnoty. Na przestrzeni wieków kerygmat pozostaje centrum przepowiadania, a sytuacja życiowa człowieka staje się przestrzenią współpracy z Bożą łaską. Skrajne postawy rygoryzmu i relatywizmu wypływają najczęściej z braku jedności w ludzkich postawach i kulturze. Objawiają się one poprzez moralizowanie i budowanie wniosków oderwanych od rzeczywistości. Drogą rozwoju jest odkrywanie jedności w Bogu i jedności z Bogiem. Kaznodzieja spełnia rolę keryksa i mistagoga i czerpie ze źródeł na wzór ojców Kościoła. Moralne powinności pozostają tak długo odległe od człowieka, jak długo nie nawiązuje on relacji osobowych.

Keywords

PL

homilia; moralność; wspólnota; jedność; głoszenie słowa Bożego

EN

Church; homily; morality; community; unity; word of God

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Polonia Sacra
• Year: 2021
• Volume: 25
• Issue: 4
• Pages: 63-76

Dates

published

2021

Contributors

author

Jerzy Swędrowski

• Akademia Katolicka w Warszawie

References

• Balter L., Jak mówić o człowieku, w: Prawdy wiary w przepowiadaniu, red. W Przyczyna, Kraków 2002, s. 155–173.
• Benedykt XVI, Deus caritas est, Watykan 2006.
• Brzuszek B., Kerygmat, w: Encyklopedia katolicka, t. 8, A. Szostek, E. Ziemann i in., Lublin 2000, k. 1364.
• Cassidy J., These Might Help, Dublin 2000.
• Derdziuk A., Laksyzm, w: E. Encyklopedia katolicka, t. 10, red. E. Ziemann, Lublin 204, k. 405.
• Derdziuk A., Rygoryzm, w: Encyklopedia katolicka, t. 17, red. E. Gigilewicz, Lublin 2012, k. 666.
• Dziuba A., Orędzie moralne Jezusa Chrystusa, Warszawa 1996.
• Dziuba A., Perspektywy i wyzwania chrześcijaństwa, Pelplin 2014.
• Filipkowski J., Moralizm, w: Encyklopedia katolicka, t. 13, red. E. Gigilewicz, Lublin 2009, k. 244–245.
• Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium o głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie, Kraków 2013.
• Franciszek, Adhortacja apostolska Gaudete et exsultate o powołaniu do świętości w świecie współczesnym, Watykan 2018.
• Franciszek, Encyklika Lumen fidei, Kraków 2013.
• Giertych W., Rachunek sumienia teologii moralnej, Kraków 2004.
• Hajduk R., Łagodność pastoralna, Kraków 2018.
• Häring B., Uzdrawiajcie i głoście Ewangelię, Kraków 2018.
• Jan Chryzostom, Dialog o kapłaństwie, Kraków 1992.
• Kołodziejczyk J., Religijność słuchaczy, a ich oczekiwania wobec kazań, w: Słuchacz słowa, red. W. Przyczyna, Kraków 1998, s. 219–242.
• Lewandowski T., Etos kaznodziei, w: Sługa słowa, red. W. Przyczyna Kraków 1997, s. 214–229.
• Müller K., Homiletyka na trudne czasy, Kraków 2003.
• J. Nagórny, Radykalizm ewangeliczny, w: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania moralnego, red. J. Nagórny, K. Jeżyna, Radom 2005, s. 454–458.
• Nosowski Z., Słuchacze kazań po Piątej Pielgrzymce Jana Pawła II do Polski w 1997 roku, Słuchacz słowa, red. W. Przyczyna, Kraków 1998, s. 254–264.
• Orzoł M., Odpowiedź na wezwanie. Treści parenetyczne przepowiadania homilijnego, w: Homilia integralna, red. M. Dąbrówka, M. Klementowicz, Tarnów 2017, s. 117–130.
• Przyczyna W., Kazanie jako słowo Boże, w: Fenomen kazania, red. W. Przyczyna, Kraków 1994, s. 48–66.
• Ratzinger J., Służyć prawdzie, Poznań 1983.
• Roszyk M., Relatywizm, w: Encyklopedia katolicka, t. 16, red. E. Gigilewicz, Lublin 2012, k. 1389.
• Siwek G., Osobowość kaznodziei dzisiaj, Kraków 2014.
• Sławiński H., Misterium Chrystusa, kerygmat i dogmat w przepowiadaniu, w: Głosimy Jezusa Chrystusa. Treść przepowiadania, red. H. Sławiński, Kraków 2017, s. 117–146.
• Staniek E., Z kaznodziejskiego warsztatu, Kraków 2002, s. 11.
• Vrablec J., Rola i miejsce ćwiczeń w dydaktyce, w: W drodze na ambonę, red. G. Siwek, Kraków 1991, s. 77–85.
• Zabielski J., Relatywizm moralny, w: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania moralnego, red. J. Nagórny, K. Jeżyna, Radom 2005, s. 459–462.

Identifiers

DOI

10.15633/ps.4138

Biblioteka Nauki

28907102