Religijne motywy w filozofii Platona

• Authors: Przemysław Paczkowski

Title variants

EN

Religious themes in Plato’s philosophy

Abstracts

EN

In this article I analyse the religious aspects of Plato’s philosophy, which are wrongly overlooked but extremely important motives of Platonism. I begin by indicating the main end Plato attributed to philosophy. Then I show how it fit into the lifestyle of the Athenians. I study the presence of religious elements in his philosophy (a language, beliefs). I am analysing his view of the role of religion in polis  and the philosophical form of religion, which was based on cosmology.

PL

W niniejszym artykule analizuję religijne aspekty filozofii Platona, które stanowią niesłusznie pomijany, a niezwykle ważny motyw platonizmu. Rozpoczynam od wskazania celu, jaki Platon przypisywał filozofii w ogóle; następnie pokazuję, jak wpisywał się on w styl życia jego współobywateli; badam obecność religijnych elementów w jego filozofii (język, wierzenia); analizuję jego pogląd na rolę religii w polis oraz jej filozoficzną formę, której fundamentem była kosmologia.

Keywords

PL

Platon; religia; filozoficzny sposób życia; kulty misteryjne; teologia

EN

Plato; religion; philosophical way of life; mystery cults; theology

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Tarnowskie Studia Teologiczne
• Year: 2020
• Volume: 39
• Issue: 1
• Pages: 9-23

Dates

published

2020

Contributors

author

Przemysław Paczkowski

• Uniwersytet Rzeszowski

• https://orcid.org/0000000174934154

References

• Antropologia śmierci. Myśl francuska, przeł. S. Cichowicz, J. M. Godzimirski, Warszawa 1993.
• Apulejusz z Madaury, Metamorfozy albo złoty osioł, przeł. E. Jędrkiewicz, Wrocław 2005.
• Arnim H. von, Stoicorum Veterum Fragmenta, t. 3, Lipsk 1903–1905.
• Arystoteles, Fizyka, w: Dzieła wszystkie, t. 2, przeł. K. Leśniak, Warszawa 1990, s. 23–204.
• Arystoteles, Metafizyka, w: Dzieła wszystkie, t. 2, przeł. K. Leśniak, Warszawa 1990, s. 602–857.
• Burkert W., Greek Religion, Cambridge (Massachusetts) 1985.
• Burkert W., Starożytne kulty misteryjne, przeł. K. Bielawski, Bydgoszcz 2001. Des Places É., Platon et la langue mystères, w: É. Des Places, Études platoniciennes 1929–1979, Leiden 1981, s. 83–98.
• Diels H., Kranz W., Die Fragmente der Vorsokratiker, Berlin 1951–1952.
• Dixsaut M., Le naturel philosophe: essai sur les Dialogues de Platon, Paris 1985.
• Dodds E. R., Grecy i irracjonalność, przeł. J. Partyka, Kraków 2002.
• Gigon O., Główne problemy filozofii starożytnej, przeł. P. Domański, Warszawa 1996.
• Guthrie W. K. C., A History of Greek Philosophy, t. 4: Plato: The man and his dialogues. Earlier period Cambridge 1975.
• Guthrie W. K. C., A History of Greek Philosophy, t. 5: The later Plato and the Academy, Cambridge 1978.
• Jaeger W., Paideia, przeł. M. Plezia, H. Bednarek, Warszawa 2001.
• Justyn, Apologia. Dialog z Żydem Tryfonem, przeł. A. Lisiecki, Poznań 1926.
• Kern O., Orficorum fragmenta, Berlin 1922.
• Laín Entralgo P., The therapy of the word in classical antiquity, New Haven 1970.
• Liryka starożytnej Grecji, oprac. J. Danielewicz, Wrocław 1984.
• Marek Aureliusz, Rozmyślania, przeł. M. Reiter, Warszawa 1988.
• Morgan M. L., Plato and Greek Religion, w: The Cambridge Companion to Plato, ed. R. Kraut, Cambridge 1995, s. 227–247.
• Paczkowski P., Filozoficzne modele życia w klasycznym antyku, Rzeszów 2005.
• Paczkowski P., Filozofia antyczna wobec problemu śmierci, „Przegląd Religioznawczy” (2013) nr 3, s. 3–19.
• Platon, Fedon, w: Platon, Dialogi, t. 1, przeł. W. Witwicki, Kęty 1999, s. 627–714.
• Platon, Fajdros, w: Platon, Dialogi, t. 2, przeł. W. Witwicki, Kęty 1999, s. 109–186.
• Platon, Listy, przeł. M. Maykowska, Warszawa 1987.
• Platon, Lizys, w: Platon, Dialogi, t. 1, przeł. W. Witwicki, Kęty 1999, s. 91–122.
• Platon, Prawa, przeł. M. Maykowska, Warszawa 1997.
• Platon, Teajtet, w: Platon, Dialogi, t. 2, przeł. W. Witwicki, Kęty 1999, s. 329–429.
• Platon, Uczta, w: Platon, Dialogi, t. 2, przeł. W. Witwicki, Kęty 1999, s. 31–105.
• Platona „Państwo”, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1990.
• Platonis opera quae extant omnia edidit Henricus Stephanus, t. 1–3, Genevae 1578.
• Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 2, przeł. E. I. Zieliński, Lublin 1996.
• Ross W. D., Aritotelis fragmenta selecta, Oxford 1955.
• Santas G., Plato and Freud. Two Theories of Love, Oxford 1998.
• Scully V., The Earth, the Temple, and the Gods: Greek Sacred Architecture, New Haven 1979.
• Szczerba W., Śmierć i nie-śmiertelność w mitologii greckiej. Podstawy filozoficznej koncepcji apokatastazy duszy, „Theologica Wratislaviensia” 3 (2008), s. 103–118.
• Świerszcz P., Jedność wielości. Świat, człowiek, państwo w refleksji nurtu orficko-pitagorejskiego, Katowice 2008.

Identifiers

DOI

10.15633/tst.39101

Biblioteka Nauki

28761778