Edukacja międzykulturowa w perspektywie personalistycznej - pedagogiczne idee i poszukiwania Katarzyny Olbrycht

• Authors: Maria Misik

Title variants

EN

Intercultural education in the personalistic perspective -pedagogical ideas and explorations of Katarzyna Olbrycht

Abstracts

EN

What is analysed in the article are Katarzyna Olbrycht’s pedagogical ideas concerning intercultural education from the personalistic standpoint. Her contribution to the development of Polish intercultural pedagogy is focused on. The personalistic approach to intercultural education, elaborated by K. Olbrycht and her criticism of the mistakes in viewing the issue of multiculturalism, are subjected to analysis as well. On the basis of her texts, I present a personalistic collection of postulates and principles (“The Decalogue”) of intercultural education, which might enhance the further development of intercultural pedagogy.

PL

W artykule analizuję pedagogiczne idee Katarzyny Olbrycht dotyczące edukacji międzykulturowej rozpatrywanej w perspektywie personalistycznej. Przybliżam Jej wkład w rozwój polskiej pedagogiki międzykulturowej. Analizuję wypracowywane i promowane przez K. Olbrycht personalistyczne principia edukacji międzykulturowej oraz przeprowadzoną przez nią krytykę błędów w podejściu do złożonej kwestii wielokulturowości. Na podstawie tekstów K. Olbrycht na zakończenie przedstawiam personalistyczny zbiór postulatów i zasad („dekalog”) edukacji międzykulturowej i dialogu międzykulturowego, który może inspirować dalszy rozwój pedagogiki międzykulturowej.

Keywords

PL

osoba; personalizm; pedagogika kultury; wielokulturowość; edukacja międzykulturowa; Katarzyna Olbrycht

EN

person; personalism; cultural pedagogy; multiculturalism; intercultural education; Katarzyna Olbrycht

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Edukacja Międzykulturowa
• Year: 2020
• Volume: 13
• Issue: 2
• Pages: 215-232

Dates

published

2020

Contributors

author

Maria Misik

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Chudy, W. 2006. Istota pedagogiki personalistycznej. Ethos. 3, ss. 52-74.
• Dancák, P. 2009. Personalistický rozmer vo filozofii 20. storočia. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove.
• Hruzd-Matuszczyk, A. 2012. Kultura w edukacji międzykulturowej. Cieszyn - Ustroń Zawodzie, 24-26 września 2012 roku. Ruch Pedagogiczny. 4, ss. 201-205.
• Lewowicki, T. 2011. Cztery spojrzenia na wielokulturowość i edukację międzykulturową. Pogranicze. Studia Społeczne. XVII, ss. 28-38.
• Lewowicki, T. 2016. Pryncypia metodologiczne - wspomnienia czy standardy uprawiania nauki? W: Lewowicki, T., Różańska, A. i Klajmon-Lech, U. red. Z teorii i praktyki badań międzykulturowych. Dylematy metodologiczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, ss. 13-26.
• Ogrodzka-Mazur, E. 2007. Kompetencja aksjologiczna dzieci w młodszym wieku szkolnym. Studium porównawcze środowisk zróżnicowanych kulturowo. Katowice: UŚ.
• Ogrodzka-Mazur, E. 2014. Cieszyńska szkoła badań pogranicza Profesora Tadeusza Lewowickiego. Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna. 2 (4), ss. 25-39.
• Ogrodzka-Mazur, E., Klajmon-Lech, U. i Różańska, A. 2014. Tożsamość kulturowa, religijność i edukacja religijna postrzegana z perspektywy społeczności szkół z polskim językiem nauczania w wybranych krajach europejskich. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Olbrycht, K. 2000. Prawda, dobro i piękno w wychowaniu człowieka jako osoby. Katowice: UŚ.
• Olbrycht, K. 2007. Istota wychowania personalistycznego, stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/01aOlbrycht.pdf (dostęp 2.12.2019).
• Olbrycht K. 2009. Z doświadczeń cieszyńskiej pedagogiki - wątek społeczno-kulturalny. W: Korzeniowska, W. red. Tradycje kształcenia nauczycieli na Śląsku Cieszyńskim: studia, rozprawy, przyczynki. Katowice: UŚ, ss. 169-176.
• Olbrycht, K. 2016. Wspieranie rozwoju duchowości. Perspektywa edukacji międzykulturowej. W: Lewowicki, T. i Chojnacka-Synaszko, B. red. Aksjologiczne konteksty edukacji międzykulturowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, ss. 11-24.
• Olbrycht, K. 2019. Edukacja kulturalna jako edukacja do wzrastania w człowieczeństwie. Katowice: UŚ.
• Mariański, J. 2016. Godność ludzka jako wartość społeczno-moralna: mit czy rzeczywistość? (Studium interdyscyplinarne). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Mariański, J. 2017. Godność ludzka - wartość ocalona? Studium socjopedagogiczne. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.
• Misik, M. 2018. Idee personalistyczne jako filozoficzne inspiracje we współczesnej polskiej myśli pedagogicznej (problemy i perspektywy badawcze). Studia z Filozofii Polskiej. 13, ss. 341-350.
• Nikitorowicz, J. 2017. Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Nowak, M. 2019. Pedagogika personalistyczna. W: Kwieciński, Z. i Śliwerski, B. red. Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN, ss. 487-508.
• Rembierz, M. 2014. Tropy transcendencji... Współczesne myślenie religijne wobec pluralizmu światopoglądowego i relacji międzykulturowych. Świat i Słowo. 2 (23), ss. 17-50.
• Rembierz, M. 2017. Kultura intelektualna, wątpliwości metodologiczne i refleksja metapedagogiczna w rozwijaniu teorii i praktyki edukacji międzykulturowej. Edukacja Międzykulturowa. 2 (7), ss. 37-67.
• Rembierz, M. 2018a. Edukacja międzykulturowa jako ćwiczenie duchowe. Pedagogiczne wymiary kształtowania kultury duchowej i rozumienia wartości ponadkulturowych w kontekście zróżnicowania religijnego i pluralizmu światopoglądowego. Edukacja Międzykulturowa. 2 (9), ss. 90-130.
• Rembierz, M. 2018b. Otwarcie edukacji międzykulturowej na krytyczną recepcję pedagogicznego przesłania religii w kontekście pluralizmu światopoglądowego. Społeczeństwo. 3 (123), ss. 26-74.
• Różańska A., 2015. Edukacja religijna młodzieży w warunkach pluralizmu religijnego w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (Grupa Wyszehradzka: Polska, Czechy, Słowacja, Węgry) - studium porównawcze. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Różańska A., 2017. Międzykulturowe konteksty edukacji religijnej - problem otwartej tożsamości religijnej. Lubelski Rocznik Pedagogiczny. XXXVI, z. 3, ss. 49-59.
• Różańska A., 2018. Rola refleksyjności w kształtowaniu otwartej tożsamości religijnej młodzieży. Przegląd Religioznawczy - The Religious Studies Review. 2 (268), ss. 97-112.
• Szczurek-Boruta, A. 2013. Nauczyciele i kształtowanie kompetencji międzykulturowej uczniów. Pogranicze. Studia Społeczne. XXX, ss. 155-169.
• Szczurek-Boruta, A. 2014. O przygotowaniu nauczycieli do pracy w warunkach wielokulturowości - konteksty, opinie studentów, propozycje. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Śliwerski, B. 2011. Współczesny spór o istotę i zakres wychowania personalistycznego w Polsce. Annales. Etyka w życiu gospodarczym. 14 (2), ss. 11-25.
• Śliwerski, B. 2019. Dialog - jego istota, formy i uwarunkowania. W: Gara J., Jankowska, D. i Zawadzka, E. red. Pedagogika dialogu. Pomiędzy w intersubiektywnej przestrzeni edukacji. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, ss. 18-28.
• Wiśniewski, R., 2017. O rozwoju kompetencji międzykulturowych - próba konceptualizacji pojęcia. W: Wyleżałek, J. red. Społeczne funkcje uniwersytetu w czasach dynamicznych zmian. Warszawa: SGGW, ss. 93-108.

Identifiers

DOI

10.15804/em.2020.02.11

Biblioteka Nauki

1876869