Popioły i fundamenty. Jak katedra krakowska wyglądała 20 stycznia roku 1320?

• Authors: Piotr Pajor

Title variants

EN

Ashes and foundations. What the Krakow Cathedral have looked like on 20 January 1320?

Abstracts

EN

The paper focuses on the Krakow cathedral at the time of coronation of Vladislaus the Short (1320). The ceremony probably took place in the western choir of the old cathedral because the western part of the church had been demolished due to some unsuccessful building campaigns.

Keywords

PL

Polska; koronacja; architektura

EN

Poland; coronation; architecture

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Historia Slavorum Occidentis
• Year: 2023
• Issue: 1(36)
• Pages: 92-115

Dates

published

2023

Contributors

author

Piotr Pajor

• Uniwersytet Jana Pawła II w Krakowie

• https://orcid.org/0000000219578326

References

• Archiwum Zamku Królewskiego na Wawelu:
• AZK PZS-VI-O/IV/13
• AZK PZS-VI-O/IV/14
• AZK PZS-VI-O/IV/15
• Ioannis Dlugossi Liber Beneficiorum Dioecesis Cracoviensis, t. I, wyd. A. Przezdziecki, Cracoviae 1863
• Ioannis Dlugossi Annales Seu Cronicae Incliti Regni Poloniae, liber IX, Varsaviae 1978
• Ioannis Dlugossi Annales Seu Cronicae Incliti Regni Poloniae, liber XI, Varsaviae 2001
• Ioannis Dlugossi Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, libri XII, Cracoviae 2003
• Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej ś. Wacława, t. I, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1874
• Kronika halicko-wołyńska. Kronika Romanowiczów, tłum. D. Dąbrowski, A. Jusupović, Kraków–Warszawa 2017
• Monumenta Poloniae Historica, t. II, wyd. A. Bielowski, Lwów 1872
• Monumenta Poloniae Historica, t. III, wyd. A. Bielowski, Lwów 1878
• Monumenta Poloniae Vaticana, t. III, ed. J. Ptaśnik, Cracoviae 1914
• Najdawniejsze roczniki polskie i kalendarz, wyd. Z. Kozłowska-Budkowa, Warszawa 1978 (MPH, s.n., t. V)
• Bruzelius, C. The Stones of Naples. Church Building in Angevin Italy 1266–1343, New Haven–London 2004
• Chrościcki J.A., Koronacje królewskie. Analiza przestrzeni ceremonialnej i liturgicznej na wzgórzu wawelskim i w mieście Krakowie, [w:] Klejnot w koronie. 650-lecie konsekracji katedry krakowskiej, red. J. Urban, E. Zych, Kraków 2017, s. 113–128
• Crossley P., Kraków Cathedral and the Formation of a Dynastic Architecture in Southern Central Europe, [w:] Polish and English Responses to French Art and Architecture. Contrasts and Similarities. Papers delivered at the University of London/University of Warsaw History of Art Conference, January and September 1993, London 1995, s. 31–45
• Dalewski Z., Koronacja Władysława Łokietka, [w:] Skarby epoki Piastów. W siedemsetną rocznicę koronacji Władysława Łokietka 1320–2020, red. J. Ziętkiewicz-Kotz, Kraków 2020, s. 9–21
• Doležel J., Konventní kostel kláštera cisterciáků v Sedlci: položení základního kamene českým králem Václavem II. roku 1304, Studia Medievalia Bohemica 7 (2015), s. 195–210
• Drelicharz W., Idea zjednoczenia królestwa w średniowiecznym dziejopisarstwie polskim, Kraków 2012
• Firlet J., Pianowski Z., Przemiany architektury rezydencji monarszej oraz katedry na Wawelu w świetle nowych badań, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 44 (1999), z. 4, s. 207–236.
• Fischer G., Domkirkien i Stavanger, Oslo 1964, s. 49–80
• Gawlas S., Człowiek uwikłany w wielkie procesy – przykład Muskaty, [w:] Człowiek w społeczeństwie średniowiecznym, red. R. Michałowski, Warszawa 1997, s. 391–401
• Herrmann Ch., Mittelalterliche Architektur im Preussenland. Untersuchungen zur Frage der Kunstlandschaft und – geographie, Petersberg 2007
• Kajzer L., Z badań nad zamkami w Polsce w wieku XIII, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 50 (2002), s. 287–304
• Kiersnowski R., Dookoła inskrypcji S STANISLAVUS POLE, Wiadomości Numizmatyczne 25 (1981), s. 43–46
• Kimpel D., Suckale R., Die Gotische Architektur in Frankenreich, Munich 1985
• Klaniczay G., Holy Rulers and Blessed Princesses: Dynastic Cults in Medieval Central Europe, Cambridge 2000
• Kołodziejski S., Początki zamków w ziemi krakowskiej, [w:] Początki murowanych zamków w Polsce do połowy XIV w., red. A. Bocheńska, P. Mrozowski, Warszawa 2017, s. 47–67
• Kosch C., Zum Paderborner Dombau des Bischofs Imad (Neuweihe 1068) als Grundlage und Ausgangpunkt für die gotische Kathedrale, [w:] Der Paderborner Dom und die Baukultur des 13. Jahrhuderts in Europa, hrsg. Ch. Stiegemann, Petersberg 2018, s. 74–89
• Kowalski J., Gotyk wielkopolski, Poznań 2010
• Kuthan J., Česká architektura v době posledních Přemyslovců, Praha 1994.
• Kuthan J., Royt J., Katedrála sv. Víta, Václava a Vojtĕcha, Svatynĕ českých patronů a králů, Praha 2011
• Labuda G., Przeniesienie koronacji królewskich z Gniezna do Krakowa w XIV wieku, [w:] Cracovia – Polonia – Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy twórczej, red. W. Bukowski et al., Kraków 1995, s. 47–61
• Le Goff J., Święty Ludwik, tłum. K. Marczewska, A. Kędzierska, B. Szczepańska, Warszawa 2001
• Lepiarczyk J., Fazy budowy kościoła Mariackiego. Wieki XIII–XV, Rocznik Krakowski 34 (1957–1959), s. 181–254
• Lovén Ch., La neige, les briques et l’architecte français. La cathédrale d’Uppsala, [w:] Regards sur la France du Moyen Âge. Mélanges offerts à Gunnel Engwall à l’occasion de son départ à la retraite, Stockholm 2009, s. 3–33
• Maciejowski M., Orientacje polityczne biskupów metropolii gnieźnieńskiej 1283–1320, Kraków 2007
• Morawiecki L., Dukat Władysława Łokietka – interpretacja legendy, Wiadomości Numizmatyczne 25 (1981), s. 38–42
• Niemiec D., Trzynastowieczne fortyfikacje Krakowa, [w:] Studia nad dawną Polską, t. V, Gniezno 2017, s. 87–124
• Niewalda W., Rojkowska H., Średniowieczny kościół franciszkanów w świetle ostatnich badań, [w:] Mendykanci w średniowiecznym Krakowie, red. K. Ożóg, T. Gałuszka, A. Zajchowska, Kraków 2008, s. 271–298
• Nikodem J., Krakowska koronacja Władysława Łokietka, [w:] Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. J. Dobosz, M. Matla, L. Wetesko, Gniezno 2011, s. 273–284
• Pajor P., O budowaniu królestwa. Książęce i królewskie fundacje architektoniczne w Małopolsce jako środek reprezentacji władzy 1243–1370, Kraków 2020.
• Pianowski Z., „Palatium album”. Wczesnogotycka rezydencja na Wawelu, [w:] Monumenta conservanda sunt. Księga ofiarowana profesorowi Edmundowi Małachowiczowi w siedemdziesiątą piątą rocznicę urodzin, Wrocław 2001, s. 80–85
• Pianowski Z., Wawel obronny. Zarys przemian fortyfikacji grodu i zamku krakowskiego w w. IX–XIX, Kraków 1991
• Pianowski Z., Wawel około roku 1250, Wiadomości Konserwatorskie 21 (2007), s. 11–14
• Pianowski Z., W sprawie sporu o fundację gotyckiej katedry na Wawelu, Studia do Dziejów Wawelu V (1991), s. 419–422
• Pietras T., „Krwawy wilk z pastorałem”. Biskup krakowski Jan zwany Muskatą, Warszawa 2001
• Pietrusiński J., Katedra krakowska – biskupia czy królewska, [w:] Sztuka i ideologia XIV wieku. Materiały z Sympozjum Komitetu Nauk o Sztuce Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1973 r., red. P. Skubiszewski, Warszawa 1975, s. 249–273
• Pietrusiński J., Krakowska katedra romańska fundacji króla Bolesława II Szczodrego, [w:] Katedra krakowska w średniowieczu, Materiały Sesji Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Kraków, kwiecień 1994, Kraków 1996, s. 43– –107
• Polkowski I., Grób i trumna ś. Stanisława na Wawelu. Studium archeologiczno-historyczne, Kraków 1885
• Ratajczak T., Piastowie czy Przemyślidzi? Początki murowanych zamków królewskich w Krakowie i Poznaniu, [w:] Początki murowanych zamków w Polsce do połowy XIV w., red. A. Bocheńska, P. Mrozowski, Warszawa 2017, s. 127–146
• Ratajczak T., Uwagi na temat chronologii i formy kaplicy zamkowej św. Marii Egipcjanki na Wawelu, [w:] Claritas et consonantia. Funkcje, formy i znaczenia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamięci prof. Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek w dziesiątą rocznicę śmierci, red. M. Jakubek-Raczkowska, J. Raczkowski, M. Walczak, Toruń–Warszawa 2017, s. 65–80
• Rodzińska-Chorąży T., Główne problemy związane z formą i interpretacją najstarszych reliktów krakowskiej grupy katedralnej w świetle badań archeologicznych i historyczno-artystycznych, [w:] Działalność fundacyjna biskupów krakowskich, red. M. Wal¬czak, Kraków 2016, s. 55–68
• Starnawska M., Świętych życie po życiu. Relikwie w kulturze religijnej na ziemiach polskich w średniowieczu, Warszawa 2008
• Węcławowicz T., Królewski kościół katedralny na Wawelu. W rocznicę konsekracji 1364–2014, Kraków 2014
• Wojciechowski T., Kościół katedralny w Krakowie, Kraków 1900
• Wyrozumski J., Kraków do schyłku wieków średnich, Kraków 1991
• Wyrozumski J., Powstanie katedry gotyckiej na Wawelu, [w:] Klejnot w koronie. 650-lecie konsekracji katedry krakowskiej, red. J. Urban, E. Zych, Kraków 2017, s. 13–24

Identifiers

DOI

10.15804/hso230105

Biblioteka Nauki

2197851