Świadek wykluczenia w sytuacji bullyingu. Predyktory interwencji

• Authors: Karolina Walczak-Człapińska

Abstracts

EN

Bystander plays an important role in the process of bullying. In the researches it can be noticed that they no longer concentrate only on the diad of participants of bullying - perpetrators and victims, but we include bystanders in the whole process. Observers, through their actions, may contribute to the exclusion victims of peer group, or by explicit or implicit opposition to bullying, cause re-inclusion of victims into the school community. The article refers own research which relates to past experiences of bystenders in the situation of bullying, taking into account the significance of their interventions in the situation of exclusion of students from the peer group. The research material was in depth interviews conducted with 23 students aged 20-41 years, various fields of study. They referred to the past experiences of school times as a bystander to bullying. The purpose of the research was to identify the factors that motivate observes to interventions in bullying situation.

PL

Świadek bullyingu odgrywa istotną rolę w procesie dręczenia. W badaniach naukowych coraz częściej można zauważyć, że nie koncentrują się one jedynie na diadzie uczestników dręczenia - sprawcach i ofiarach, a włączają w cały proces również świadków. Obserwatorzy przez swoje działania mogą przyczyniać się do wykluczenia ofiar z grupy rówieśników bądź przez jawne lub niejawne sprzeciwianie się bullyingowi powodować ponowne włączanie ofiar do społeczności szkolnej. Artykuł odwołuje się do badań własnych, które dotyczą przeszłych doświadczeń świadków w sytuacji dręczenia rówieśniczego, uwzględniając znaczenie podejmowanych przez nich interwencji w sytuacji wykluczania uczniów z grupy rówieśniczej. Materiał badawczy stanowią wywiady pogłębione przeprowadzone z 23 studentami różnych kierunków studiów, w przedziale wiekowym 20-41 lat. Odnosiły się one do przeszłych doświadczeń z czasów szkolnych w roli świadka dręczenia. Jako cel badań uczyniono identyfikację czynników motywujących do podejmowania działań interwencyjnych w sytuacji dręczenia rówieśniczego.

Keywords

PL

świadek bullyingu; bullying/dręczenie rówieśnicze; predyktory interwencji

EN

bystander; bullying; predictors of interventions

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2019
• Issue: 1(123)
• Pages: 142-157

Dates

published

2019

Contributors

author

Karolina Walczak-Człapińska

• Uniwersytet Łódzki

References

• Caravita, S.C.S., Di Blasio, P., Salmivalli, Ch. (2009). Unique and Interactive Effects of Empathy and Social Status on Involvement in Bullying. Social Development, 18, s. 140-163.
• Creswell, J.W. (2013). Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Eliot, M., Cornel, D., Gregory, A., Fan, X. (2010). Supportive school climate and student willingness to seek help for bullying and threats of violence. Journal of School Psychology, 48, s. 533-553.
• Forsbeg, C., Wood, L., Smith, J., Varjas, K., Meyers, J., Jungert, T., Thornberg, R. (2016). Students Views of Factors Affecting their Bystander Behaviours in Response to school Bullying: a cross-collaborative conceptual, qualitative analysis. Research Paper in Education, 33, s. 127-142.
• Gini, G., Albiero, P., Benelli, B., Altoe, G. (2007). Does empathy predict adolescents bullying and defending behavior? Aggressive Behavior, 33, 467-476.
• Gini, G., Albiero, P., Benelli, B., Altoe, G. (2008). Determinants of Adolescents Active Defending and Passive Bystanding Behavior in Bullying. Journal of Adolescence, 31, s. 93-105.
• Jenkins, J., Nickerson, A. (2016). Bullying Participant Roles and Gender as Predictors of Bystander Intervention. Aggressive Behavior, 9999, s. 1-10.
• Kawalec P., (2014). Metody mieszane w kontekście procesu badawczego w naukoznawstwie. Zagadnienia Naukoznawstwa, 1(199), s. 1-20.
• Komendant-Brodowska, A. (2009). Grzech zaniechania. Świadkowie przemocy szkolnej w perspektywie teorii gier. Decyzje, 11, s. 5-47.
• Komendant-Brodowska, A. (2012). Grupowe uwarunkowania przemocy szkolnej. Rozprawa doktorska. Warszawa: Warszawski Wydział Filozofii i Socjologii. Pobrane z: http://docplayer.pl/5883848-Grupowe-uwarunkowania-przemocy-szkolnej.html.
• Locke, L.F., Spirduoso, W.W., Silverman, S.J. (2007). Proposal that work: a guide for planning dissertations ang grant proposals. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Meter, D., Card Noel A. (2015). Defenders of victims of peer aggression: Interdependence theory and an exploration of individual, interpersonal, and contextual effects on the defender participant role. Development Review, 38, s. 222-240.
• Miński, R. (2017). Wywiad pogłębiony jako technika badawcza. Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych. Przegląd Socjologii Jakościowej. 13(3), s. 30-51.
• Olweus D., (2003). A Profile of Bullying at School. Educational Leadership, 60, s. 12-17.
• Padgett, P., Notar, Ch. (2013). Bystanders are the Key to Stopping Bullying. Universal Journal of Educational Research, 1(2), s. 33-41.
• Pöyhönen, V., Jovonen, J., Salmivalli, Ch. (2012) Standing up for the Victim, Siding with the Bully or Standing by? Bystander Responses in Bullying Situations. Social Development, 21(4), s. 722-741.
• Pronk J., Goossens F.A., Olthof T., De Mey L., Willemen A.M. (2013). Children’s intervention strategies in situations of victimization by bullying: social cognitions of outsiders versus defenders. Journal of School Psychology, 51(6), s. 669-682.
• Raport NIK Przeciwdziałanie zjawiskom patologii wśród dzieci i młodzieży szkolnej (2013). Pobrane z: https://www.nik.gov.pl/plik/id,6956,vp,8803.pdf.
• Ryszewska-Banko, J. (2017). Ekskluzja społeczna w klasie szkolnej w opiniach gimnazjalistów. W: A. Szczurek-Boruta, K. Jas. (red.), Człowiek wykluczony i człowiek w sytuacji zagrożenia wykluczeniem społecznym edukacyjnym kulturowym wyzwania powinności pedagogiki zadania (s. 103-112). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Saarento, S., Kärnä, A., Hodges, E.V.E., Salmivalli, Ch. (2013). Student - classroom - and school-levelrisk factors for victimization. Journal of School Psychology, 51, s. 421-434.
• Sainio, M., Veenstra, R., Huitsing, G., Salmivalli, Ch. (2011). Victims and their defenders: A dyadicapproach. International Journal of Behavioral Development, 35, s. 144-151.
• Sallmivalli, Ch. (2010). Bullying and the peer group: A review. Agression nad Violent Behaviour, 15, s. 112-120.
• Salmivalli, Ch. (2014). Participant Roles in Bullying: How Can Peer Bystanders Be Utilized in Interventions? Theory Into Practice, 53, s. 286-292.
• Thornberg, R., Tenenbaum, L., Varjas, K., Meyers, J., Jungert, T., Vanegas, G. (2012). Bystander Motivation in Bullying Incidents: To Intervene or Not to Intervene? Western Journal of Emergency Medicine, XIII(3), s. 247-252.
• Thornberg R., Jungert T. (2013). Bystander Behaviour in Bullying Situations: Basic moral Sensitivity, Moral Disangagement and Self-efficacy. Journal of Adolescence, 36(3), pp. 475-483.
• Thornberg R., Jungert T. (2017). Bystander Behaviour in bullying Situations. Basic Moral Sensitivity, Moral Disengagement and Defender Self-Efficacy. Journal of School Psychology, 63, s. 49-62.
• Tłuściak-Deliowska, A. (2013). Deklaracje postaw wobec przemocy rówieśniczej wśród gimnazjalistów. Psychologia Rozwojowa, 8(3), s. 75-86.
• Tłuściak-Deliowska, A. (2015). Interwencje rówieśników w sytuacji dręczenia szkolnego. Rola czynników kontekstowych. Implikacje praktyczne. Studia Edukacyjne, 32, s. 303-320.
• Wilczyńska, A. (2013). Uwarunkowania Radzenia sobie młodzieży w sytuacjach zagrożenia wykluczeniem społecznym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Wilczyńska, A. (red.). (2014). Młodzież na biegunach życia społecznego. Warszawa: PWN.
• Wójcik, M., Hełka A., Kozak B., Błońska M., Garbaciuk A., Małczak. M. (2015). Zapobieganie wykluczeniu rówieśniczemu w gimnazjum. Edukacja, 3(134), s. 123-140.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2019.01.09

Biblioteka Nauki

1968832